Stanisław Węgrzecki, urodzony 10 listopada 1765 roku w Warszawie, to postać o bogatej historii, której życie trwało do 12 lutego 1845, kiedy to zmarł w tym samym mieście. Był on prawnikiem oraz wieloma innymi osobami pełniącymi znaczące funkcje w strukturach państwowych.
Węgrzecki zasłynął jako prezydent Warszawy, a także pełnił rolę senatora-kasztelana Królestwa Polskiego, do której to pozycji został powołany 8 sierpnia 1831 roku. Jako jakobin polski miał istotny wpływ na ówczesne wydarzenia społeczne i polityczne.
Dodatkowo był plenipotentem skarbu koronnego oraz członkiem loży wolnomularskiej Świątynia Mądrości, co świadczy o jego zaangażowaniu w różne aspekty życia publicznego i politycznego tamtych czasów.
Życiorys
Stanisław Węgrzecki, po ukończeniu studiów z zakresu prawa, kontynuował naukę zarówno w Krakowie, jak i za granicą. Jego życie zawodowe i publiczne obiło się o wiele istotnych wydarzeń. W okresie bliskiej współpracy z Hugonem Kołłątajem, 29 sierpnia 1792 roku, złożył akces i złożył przysięgę konfederacji targowickiej, a jego działalność obejmowała członkostwo w sprzysiężeniu, które przygotowywało wybuch insurekcji kościuszkowskiej. W jego biografii ważnym punktem był udział w insurekcji warszawskiej.
W marcu 1807 roku objął stanowisko wiceprezydenta Warszawy, a od 4 lipca 1807 do grudnia 1815 pełnił funkcję prezydenta miasta. Musiał ustąpić ze stanowiska z powodu konfliktu z wielkim księciem Konstantym. Dodatkowo, w latach 1812–1815, sprawował urząd komendanta Gwardii Narodowej, co wyraźnie podkreślało jego zaangażowanie w sprawy narodowe.
Po 1816 roku Węgrzecki został sędzią apelacyjnym, a także od 1817 roku pełnił funkcję prezesa Trybunału Handlowego. W 1829 roku przeszedł na emeryturę, jednak wciąż aktywnie działał w społeczeństwie, zostając wybranym na prezesa Komitetu Właścicieli Listów Zastawnych. Jego powrót do polityki miał miejsce 30 listopada 1830, kiedy to ponownie objął urząd prezydenta miasta, ale 26 czerwca 1831 roku został usunięty z tej funkcji.
Jako senator, 25 stycznia 1831 roku, podpisał akt detronizacji Mikołaja I Romanowa, a w 1815 roku pełnił rolę wielkiego pieczętarza Wielkiego Wschodu Narodowego Polski. Węgrzecki był członkiem Wolnomularstwa Narodowego oraz Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk. Jego zasługi dla miasta Warszawy są nie do przecenienia.
Stanisław Węgrzecki zmarł 12 lutego 1845 roku w Warszawie, a jego ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 15-1-5). Na jego grobie znajduje się pomnik, który zaprojektował Jakub Tatarkiewicz. Nagrobek został odnowiony dzięki staraniom Społecznego Komitetu Powązek na początku lat 80. XX wieku.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW WĘGRZECKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 23.12.2019 r.]
- Ireneusz Ihnatowicz, Andrzej Biernat, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003 r., s. 479.
- Bartłomiej Szyndler, Powstanie kościuszkowskie 1794, Warszawa 1994 r., s. 47.
- Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, Wrocław 1982 r., s. 218.
- Korespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Krajowe i Zagraniczne 1792, II, Nr 53, Warszawa 1792 r., s. 465-466.
- Dyayarusz Sejmu z R. 1830-1831, wydał Michał Rostworowski, T. I, Kraków 1907 r., s. 244.
- Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930 r., s. 137.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Konrad Pawlik | Sławomir Sikora (ur. 1964) | Wojciech Konarski | Włodzimierz Zdunowski | Aleksandra Leo | Wanda Krystyna Kalińska | Dominik Radziwiłł (ur. 1964) | Magdalena Treblińska | Maciej Klimczak | Paweł Piotrowski (polityk) | Maciej Górski (dyplomata) | Beniamin Wald | Stanisław Jakub Wójcik | Helena Budzyńska | Mateusz Gniazdowski | Barbara Polańska | Andrzej Chodakowski (dyplomata) | Emil Barchański | Jerzy Bryn | Mieczysław ChałupczyńskiOceń: Stanisław Węgrzecki