Krystyna Cękalska

---

Życie

„Krystyna Cękalska przyszła na świat w rodzinie o intelektualnym zapleczu. Jej ojciec, Eugieniusz, był inżynierem, a matka, Stefania, pracowała jako lekarz. W gronie bliskich krewnych artystki znajdował się Teodor Rygier, a przez swego stryja Leona Rygiera, który był mężem znanej pisarki, Krystyna była spowinowacona z Zofią Nałkowską. Miała siostrę bliźniaczkę, Halinę Cękalską-Zboralską, która odeszła w 1999 roku.

Po ukończeniu warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych Krystyna zdecydowała się na małżeństwo z malarzem Jerzym Baurskim, pod okiem którego rozwijała swoje umiejętności artystyczne. Niestety, ich związek nie przetrwał długo. Wkrótce po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, poznała kuzyna męża siostry – Macieja Linderta, który studiów miał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Para pobrała się w 1954 roku.

Od lat pięćdziesiątych Krystyna zamieszkała w skromnym mieszkaniu przy ulicy Odyńca 27 w Warszawie, gdzie znajdowała się także jej pracownia. To tam powstało wiele cennych dzieł artystki. W 1999 roku, po śmierci siostry, Krystyna zaczęła zmagać się z problemami zdrowotnymi oraz uczuciem osamotnienia, co skłoniło ją do prowadzenia dziennika przez wiele lat jako swoistego powiernika swoich myśli.

Pomimo licznych hospitalizacji, jej mąż zdecydował o podjęciu decyzji o umieszczeniu Krystyny w prywatnym domu opieki w Zakręcie, położonym nieopodal Warszawy. Ostatecznie, artystka została pochowana w grobowcu rodziny Rygierów na Powązkach w Warszawie.

Twórczość

Już od wczesnych lat życia Krystyna Cękalska objawiała niezwykły talent oraz niewątpliwą pasję do rysunku i malarstwa. W swojej drodze artystycznej kształciła się na Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie studiowała malarstwo pod czujnym okiem profesora Pękalskiego. Niestety, wybuch II wojny światowej przerwał jej regularne studia, jednak Krystyna nie poddała się i kontynuowała naukę, korzystając z wiedzy oraz doświadczenia uznanych artystów.

Tuż po wojnie, w 1945 roku, odegrała kluczową rolę w założeniu pierwszego po wojnie zgrupowania artystów plastyków „WARSZAWA”, które miało za zadanie organizację pierwszych wystaw sztuki w odbudowującym się, zrujnowanym mieście.

Malarstwo Krystyny Cękalskiej jest głęboko osadzone w kulturze polskiego koloryzmu, jednakże wyróżnia się zdecydowanym odmiennym stylem, który odbiega od powszechnie przyjętych standardów. Jej prace są wyraziste, pełne poezji oraz intensywnych barw, co czyni je wyjątkowymi i rozpoznawalnymi. Artystka czerpie inspiracje z różnorodnych światów, a jej twórczość ulega fascynacjom, które są odległe w czasie oraz niespotykane w typowym miejskim życiu.

Nieustanny źródło natchnienia znajduje w sztuce naiwnej oraz sztuce ludowej. Kompozycje i kolorystyka jej obrazów mają w sobie coś z mistycyzmu dawnych ikon wschodnich, co dodaje im tajemniczości i głębi.

Jej dzieła znajdują się w wielu renomowanych muzeach i prywatnych kolekcjach na całym świecie. Krystyna brała czynny udział w ponad 25 dużych wystawach krajowych, a także licznych wydarzeniach artystycznych zagranicą. Zyskała uznanie nie tylko dzięki grupowym ekspozycjom, ale także dzięki wielu indywidualnym wystawom, które organizowane były m.in. w Galerii Sztuki ZASP, Galerii Teatru Wielkiego w Warszawie oraz Galerii Sztuki Współczesnej. Jej twórczość została doceniona poprzez liczne nagrody i wyróżnienia, co potwierdza jej znaczącą pozycję w polskiej sztuce współczesnej.

Wystawy

Indywidualne

W dorobku artystycznym Krystyny Cękalskiej znajduje się szereg wystaw, które miały miejsce w różnych warszawskich galeriach. W latach 1958 i 1962 prezentowała swoje prace w Galerii Sztuki ZPAP w Warszawie. Ponadto, w 1969 roku odbyła się jej wystawa w Galerii Teatru Wielkiego, a 1970 przyniósł kolejną możliwość zaprezentowania talentu artystki w Galerii Sztuki Współczesnej. W 1976 roku jej prace były widoczne w Galerii DWP, natomiast 1975 to data wystawy w Dunkierce, Grande Synthe oraz Valanciennes.

Zagraniczne

Artystka miała również zaszczyt uczestniczyć w wielu prestiżowych wystawach za granicą. Udział w IV, V i VI Międzynarodowym Biennale „Sport w Sztukach Pięknych w latach 1973, 1975 oraz 1977 miał miejsce w Madrycie i Barcelonie. 1974 roku był z kolei czasem XIII Międzynarodowej Wystawy im. Joan Miró, która odbyła się w Barcelonie i Toledo. Rok 1978 przyniósł IX Exposition Internacionale d’Amiens, która miała miejsce w Pradze, Bratysławie, Sofii oraz Budapeszcie. W 1979 roku Krystyna Cękalska była obecna na XVIII Premi Internacional de Dibui Joan Miró w Barcelonie oraz na wystawie sztuki polskiej w Tokio. W 1980 roku jej prace były prezentowane w ramach wystawy „Warszawa w sztuce” w Sztokholmie, a rok następny to kolejna edycja wystawy w Sofii. 1981 to także czas, kiedy artystka brała udział w Wystawie Inter-81 w Holstebro-Hallen oraz w Internationale Jassfestival, także w Holstebro-Hallen.

Nagrody

Krystyna Cękalska to artystka, która zdobyła liczne nagrody w swojej karierze, co świadczy o jej wyjątkowym talencie i uznaniu w świecie sztuki.

• 1977 – Diplôme d’honneur Holstebro-Hallen, Dania,
• 1978 – Srebrny medal, Académie Internationale de Lutèce, Paryż,
• 1980 – Diploma di Benemeranza par la attivta artistica Academia Leonardo da Vinci,
• 1982 – Odznaczenie na Międzynarodowej Wystawie Malarstwa Realistycznego, Sofia,
• 1983 – Brązowy medal, Académie Internationale de Lutèce, Paryż,
• 1984 – Diploma d’Onore con Grande Medaglia, 21 Rassegna Internazionale di Pittura Scultura de Arte Graphica.

Jej prace znajdują się w wielu znaczących zbiorach muzealnych, takich jak:

• Muzeum Narodowe w Warszawie,
• Muzeum Historyczne w Warszawie,
• Muzeum Chopina w Warszawie,
• Muzeum na Majdanku w Lublinie,
• Muzeum Mazowieckie w Płocku,
• Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie,
• Ministerstwo Kultury i Sztuki,
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych,
• Rada Państwa,
• oraz w licznych kolekcjach prywatnych w Polsce i wielu krajach Europy i Ameryki.

---

Oceń: Krystyna Cękalska

---