Aleksander Maliszewski

---

Życiorys

Urodziny Aleksandra Maliszewskiego miały miejsce w rodzinie robotniczej Jana i Marii z Jędrzejewskich. Już od 1923 roku rozpoczął swoją edukację, wybierając nauki humanistyczne na Wolnej Wszechnicy Polskiej, która mieściła się w Warszawie. W okresie 1925–1927 korzystał z możliwości, jakie dawała polonistyka na Uniwersytecie Warszawskim, a jego zapał do sztuki zaowocował współtworzeniem grupy poetyckiej „Smok” w 1923 roku oraz przynależnością do „Kwadrygi” w latach 1928–1931.

Od sezonu 1930/31 pełnił funkcję kierownika literackiego w warszawskim teatrze dla dzieci pod nazwą Jaskółka. W latach 30. zaangażował się również w pracę w Polskiej Agencji Telegraficznej oraz współpracował z Komisją Propagandy Teatrów i Sztuki TUR. W tym samym czasie był aktywnym publikującym w miesięczniku „Teatr w Szkole” (1934–1939), a w latach 1937–1939 zajmował stanowisko krytyka teatralnego i filmowego w „Dzienniku Ludowym”.

Podczas II wojny światowej, w 1939 roku, Maliszewski trafił do Wilna, gdzie do 1941 roku współpracował z Teatrem Polskim oraz Teatrem Muzycznym Lutnia, a także z kabaretami Miniatury i Ksantypa. Jego twórczość szeroko prezentowano na łamach „Prawdy Wileńskiej”. Po pojawieniu się niemieckich wojsk wrócił do Warszawy, gdzie znalazł zatrudnienie w Zarządzie Miejskim, a równolegle publikował w prasie konspiracyjnej.

Był członkiem Armii Krajowej, przyjmując pseudonim Piotrowski, i aktywnie brał udział w sowieckim powstaniu warszawskim, gdzie obsługiwał stację nadawczo-odbiorczą AK „Błyskawica”. Po wojnie, w 1945 roku, objął w Zarządzie m.st. Warszawy referat odpowiedzialny za opiekę nad artystami wracającymi do stolicy. Od 1948 roku kierował działem literacko-teatralnym w Polskim Radiu.

W międzyczasie, od 1947 roku, zawitał w Miejskich Teatrach Dramatycznych jako wicedyrektor oraz kierownik artystyczno-repertuarowy. Pełnił tę rolę do 1949 roku, a następnie przez rok był kierownikiem literackim w Teatrze Rozmaitości. Maliszewski zdobył uznanie w postaci dwukrotnej Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, a w 1953 roku przyznano mu Nagrodę Państwową III stopnia.

Ostatnie chwile jego życia zakończyły się w Warszawie, a miejsce spoczynku znalazł na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 134-1-8).

Publikacje

Twórczość Aleksandra Maliszewskiego obejmuje szereg znaczących publikacji, które odzwierciedlają jego artystyczną wizję oraz zaangażowanie w poezję i dramat.

• 1927 – Oczy, usta, serce (poezja),
• 1927 – Poezje,
• 1929 – Czarna Beatrycze,
• 1950 – Wczoraj i przedwczoraj (sztuka),
• 1952 – Droga do Czarnolasu (sztuka),
• 1961 – Warszawianka,
• 1964 – U brzegu mojej Wisły,
• 1967 – Na przekór nocy.

Ordery i odznaczenia

Aleksander Maliszewski został uhonorowany wieloma odznaczeniami i orderami, które oddają jego zasługi i wkład w rozwój kraju. Poniżej przedstawiamy szczegółową listę jego najważniejszych odznaczeń:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 15 lipca 1954,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 sierpnia 1945,
• Złoty Krzyż Zasługi – 22 lipca 1952,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej – 19 stycznia 1955.

---

Oceń: Aleksander Maliszewski

---