Jerzy Matusiński


Jerzy Matusiński, urodzony 1 października 1890 roku w Warszawie, był ważną postacią w polskiej historii dyplomatycznej. Jego działalność miała znaczący wpływ na polską administrację międzynarodową w pierwszej połowie XX wieku.

W ciągu swojego życia Matusiński pełnił obowiązki urzędnika konsularnego, a jego praca miała miejsce w trudnym okresie dla Polski, zwłaszcza w kontekście wydarzeń związanych z nadchodzącą II wojną światową. Zmarł on po 8 października 1939 roku, jednak jego dokładna data śmierci pozostaje nieznana.

Życiorys

Jerzy Matusiński był synem Ignacego i Zofii Szpengler. Kształcenie akademickie zdobywał na Wydziale Politycznym Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie oraz na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1918–1920 odbył swoją podróż na Daleki Wschód, gdzie miał zaszczyt współtworzyć redakcję „Głosu Polski”, czasopisma wydawanego przez Polski Komitet Wojenny.

Po powrocie do kraju Matusiński podjął pracę jako urzędnik w Oddziale II Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie służył w latach 1920–1921. Od sierpnia 1923 roku zajął się repatriacją rodaków z ZSRR i był kierownikiem Ekspozytury Komisji Mieszanej do Spraw Repatriacji w Czycie. W polskiej służbie dyplomatycznej rozpoczął pracę w maju 1926 roku jako zastępca naczelnika Wydziału Ogólno-Konsularnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W późniejszych latach pełnił funkcję konsula generalnego w Pittsburghu w latach 1933–1935, a także w Nowym Jorku w 1935 roku i Lille w latach 1935–1937. W Kijowie działał jako konsul generalny od 1937 do 1939 roku.

Dodatkowo, 1 lipca 1928 roku, Matusiński został członkiem zarządu głównego Związku Sybiraków, organizacji skupiającej osoby, które doświadczyły deportacji na Syberię.

W czasie II wojny światowej, po wkroczeniu ZSRR do Polski, 30 września 1939 roku, Matusiński został pilnie wezwany do przedstawicielstwa Ludowego Komisariatu Spraw Zagranicznych. Około godziny 2 w nocy, w obawie przed zbliżającym się niebezpieczeństwem, wyjechał, zabierając ze sobą dwóch szoferów. Niestety, już nigdy nie powrócił do swojego konsulatu. Ambasador Włoch, Augusto Rosso, będący zastępcą dziekana korpusu dyplomatycznego, zajął się tą sprawą i interweniował u ludowego komisarza spraw zagranicznych, Wiaczesława Mołotowa, który zaskoczony odpowiedział, jakoby Matusiński uciekł do jednego z sąsiednich państw.

Jednakże po wznowieniu stosunków dyplomatycznych polscy dyplomaci nieustannie podnosili tę kwestię, otrzymując jedynie informacje, że Matusiński nie znajduje się w rękach radzieckich. W międzyczasie jeden z kierowców konsula, Andrzej Orszyński, znalazł się w Armii Polskiej w ZSRR, gdzie zeznał, że wszyscy trzej – Matusiński i jego kierowcy – zostali aresztowani przez NKWD przed siedzibą Narkomindiełu i przetransportowani do kijowskiego więzienia. 8 października tego samego roku przewieziono ich do Moskwy w osobnych przedziałach pociągu. Orszyński potwierdził, że widział, jak Matusiński wsiada do pociągu, co stało w sprzeczności z twierdzeniami Mołotowa.

Ordery i odznaczenia

W dorobku Jerzego Matusińskiego znajdują się liczne odznaczenia, które świadczą o jego nieprzeciętnej służbie i wkładzie w walkę o niepodległość oraz działania na rzecz społeczności. Poniżej przedstawiamy najważniejsze wyróżnienia, jakie otrzymał:

  • Krzyż Niepodległości, przyznany 20 grudnia 1932 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany dwukrotnie, z pierwszym nadaniem 10 listopada 1933 roku,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
  • Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Cywilnej, nadany w Hiszpanii w 1931 roku,
  • Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii, który otrzymał w 1933 roku od Rumunii,
  • Medal Zwycięstwa, przyznany w ramach Międzysojuszniczym,.

Przypisy

  1. a b c Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 czerwca 1939. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1939, s. 216. [dostęp 03.11.2020 r.]
  2. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu administracji państwowej w dziale służby zagranicznej”.
  3. M.P. z 1932 r. nr 293, poz. 341 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  4. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933.
  5. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 13, s. 208, 1931.
  6. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 14, 1939.
  7. Ze zjazdu sybiraków. „Kurier Warszawski”. Nr 181, s. 4, 2.07.1928 r.
  8. A. K. Kunert, Z. Walkowski: Kronika kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Edipresse Polska Warszawa 2005, ISBN 83-60160-99-6, s. 135.

Oceń: Jerzy Matusiński

Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:19