Jadwiga Korniłowiczowa

---

Życiorys

Urodziny Jadwigi Korniłowiczowej miały miejsce 13 grudnia 1883 roku w Warszawie. Do 1908 roku jej opiekunami prawnymi byli dziadkowie: Wanda z Mineyków oraz Kazimierz Szetkiewicz. To właśnie w ich towarzystwie często przebywał Henryk Sienkiewicz, autor „Quo Vadis”, który nam często towarzyszył, zwłaszcza podczas jego podróży za granicę.

Aby zapobiec rozwinięciu się gruźlicy, jadwiga regularnie wyjeżdżała z ojcem na terapie do znanych kurortów europejskich, a co roku odwiedzała sanatorium Kazimierza Dłuskiego w Zakopanem. W ramach edukacji otrzymała staranne kształcenie w domu, nauczyła się języka angielskiego, niemieckiego oraz francuskiego.

W latach 1908-1913 studiowała malarstwo w Warszawie, ucząc się pod okiem Miłosza Kotarbińskiego, a później w Paryżu, w École des Beaux Arts w szkole Filipa Colarossiego. Nie ograniczała się jedynie do malarstwa; jako wolny słuchacz uczęszczała również na wykłady Henriego Bergsona na Sorbonie. Jej twórczość koncentrowała się głównie na pejzażach oraz kwiatach, które malowała zarówno techniką akwarelową, jak i olejną. Wspólnie z Leonem Wyczółkowskim zrealizowała panneau kwiatowe, w którym jeden z ośmiu obrazów był sygnowany przez Sienkiewiczównę, a pozostałe przez oboje artystów. Niestety, większość jej prac przepadła w ogniu w 1944 roku, a jedynie dwa obrazy przetrwały dzięki córce, Marii Korniłowicz.

Również dekoracja klatki schodowej pałacyku w Oblęgorku, która została stworzona al fresco, uległa zniszczeniu podczas powojennego remontu. Z biegiem lat zaniechała malarstwa. W 1910 roku jej ojciec powierzył jej wykonanie rysunków do książki „W pustyni i w puszczy”, jednak projekt został zaniechany. Dzięki znajomości francuskiego, Jadwiga pomagała ojcu w prowadzeniu korespondencji z zagranicą.

W latach 1911-1912 przełożyła pięć tomów „Jana Krzysztofa” Romaina Rollanda. Tom III nosił na karcie tytułowej informację: „Przełożyli z upoważnienia autora Jadwiga Sienkiewiczówna i Henryk Sienkiewicz”. Dodano też informację, że rozdział III zatytułowany „Ada” został przetłumaczony przez Henryka Sienkiewicza. W rzeczywistości jednak był to tylko zabieg mający na celu ukrycie faktu, że młoda panna nie mogła sygnować tak śmiałego przekładu jak na owe czasy.

W 1913 roku Sienkiewicz zamierzał powierzyć córce tłumaczenie „Legionów” na język francuski, jednak również i ten plan nie doszedł do skutku. W sierpniu 1914 roku, po wybuchu I wojny światowej, Jadwiga opuściła Oblęgorek, towarzysząc ojcu, Marii z Babskich Sienkiewiczowej oraz bratu Henrykowi Józefowi. Ich podróż przez Kraków i Wiedeń zakończyła się w Szwajcarii, gdzie przez rok przebywała w Vevey, wspierając swojego ojca w jego roli prezesa Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce.

Jesienią 1915 roku przybyła do Krakowa, gdzie podjęła pracę jako pielęgniarka w szpitalu legionowym. Zatrudniła się także w Bibliotece AU. W czasie plebiscytu cieszyńskiego pełniła funkcję tłumaczki. Po śmierci babki, Wandy Szetkiewiczowej, z którą się opiekowała, zaciągnęła się do wojska jako ochotniczka i brała udział w wojnie polsko-sowieckiej, pomagając w służbie kobiet od sierpnia 1920 roku. Wiosną 1921 roku została zdemobilizowana.

Po wojnie Jadwiga kontynuowała swoją działalność przekładową, tłumacząc „O niewoli i wielkości służby wojskowej” Alfreda de Vigny, które zostało opublikowane w Lwowie w 1922 roku, z przedmową jej przyszłego męża Tadeusza Korniłowicza. Mogła również przetłumaczyć „Listy o Polsce” (Warszawa 1922) autorstwa Charlesa Sarolea, który chciał zainformować Europę o sytuacji Polski po odzyskaniu niepodległości. Otrzymała propozycję objęcia posady w Szkocji, ale ją odrzuciła. 23 października 1923 roku poślubiła Tadeusza Korniłowicza i osiedliła się w Warszawie.

W 1925 roku przełożyła „Smugę cienia” Conrada Korzeniowskiego. Po rozstaniu z mężem w 1939 roku, który był oficerem Wojska Polskiego i został aresztowany przez NKWD na Wschodzie, przetrwała II wojnę światową oraz powstanie warszawskie w 1944 roku w Warszawie. Po powstaniu jej mieszkanie zostało strawione przez ogień, a wszystkie pamiątki rodzinne, w tym listy Sienkiewicza do Marii z Szetkiewiczów, spłonęły. Do Warszawy powróciła w 1950 roku po wojnie.

Jadwiga ogłosiła tłumaczenie „Złotej strzały” Conrada (Kraków 1948, wespół z Anielą Zagórską), a następnie „Nostromo” (Warszawa 1959). Z francuskiego przetłumaczyła, wspólnie z siostrą Katarzyną z Lasek (Zofią Steinberg), dzieło Kolumba Marmiona i Josepha Marie’a Perrina „Zjednoczenie z Bogiem. W tajemnicy Ojca” (Poznań luty 1961), a także „Wagner, historia artysty” (Warszawa 1962) wspólnie z córką, Marią Korniłowicz. Do jej dorobku przekładowego należy również szereg nowel Oscara Wilde’a i Thomasa Hardy’ego. Do momentu rozpadu małżeństwa podpisywała swoje prace jako Sienkiewiczówna, a dopiero po 1945 roku jako Korniłowiczowa.

Jadwiga Korniłowiczowa zmarła 29 grudnia 1969 roku w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w rodzinnym grobie. Ze związku z Tadeuszem Korniłowiczem pozostawiła córkę, Marię Korniłowicz, która również zajmowała się tłumaczeniami oraz była autorką książek o swoim dziadku.

Tłumaczenia

Jadwiga Korniłowiczowa jest uznaną autorką tłumaczeń na język polski, na którą warto zwrócić uwagę, z uwagi na jej znaczący wkład w literaturę. Wśród jej znanych prac znajdują się tłumaczenia takich dzieł jak:

• Joseph Conrad Smugi cienia (polskie wydanie z 1925 roku oraz kilka późniejszych edycji),
• Joseph Conrad Nostromo. Opowieść z wybrzeża (polskie wydanie z 1959 roku i kilka późniejszych),
• Joseph Conrad Złota strzała (wspólnie z A. Zagórską, polskie wydanie z 1948 roku oraz parę następnych),
• Romain Rolland Jan Krzysztof (polskie wydanie z 1911 roku oraz kilka późniejszych),
• Alfred de Vigny O niewoli i wielkości służby wojskowej (polskie wydanie z 1922 roku),
• Oscar Wilde Upiór z Canterville (polskie wydanie z 1989 roku),
• Thomas Hardy W pewnym miasteczku (polskie wydanie z 1962 roku),
• Thomas Hardy Pierwsza hrabina Wessex: opowiadania (polskie wydanie z 1977 roku),
• Charles Saroléa Listy o Polsce (polskie wydanie z 1923 roku).

Jej prace są świadectwem nie tylko wartości literackiej, ale również głębokiego zrozumienia kultury krajów, z których pochodzą oryginalne teksty.

---

Oceń: Jadwiga Korniłowiczowa

---