Władysław Zawistowski (krytyk)

---

Życiorys

Władysław Zawistowski ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, co stanowiło solidną podstawę jego późniejszej kariery akademickiej oraz artystycznej. Doktoryzował się w 1920 roku, a jego działalność była ściśle związana z grupą literacką „Skamandra”. Już w 1921 roku współtworzył innowacyjny Teatr Elsynor, który na stałe wpisał się w historię polskiego teatru.

Między 1924 a 1926 rokiem pełnił funkcję redaktora naczelnego w „Scenie Polskiej”, gdzie publikował swoje przemyślenia na temat teatru. Był aktywny jako krytyk i publicysta, pisząc w prasie literackiej oraz dziennikach, m.in. w „Kurierze Polskim” (1920–1926), „Epoce” (1927–1928), „Tygodniku Ilustrowanym” (1922–1928) oraz „Pionie” (1933–1934).

W styczniu 1921 roku, w ramach twórczości grupy „Skamandra”, opublikował fantazję teatralną „Amor felix”, która została odczytana przez Halinę Starską w Teatrze Reduta Osterwy. Od 1928 roku był członkiem Rady Repertuarowej Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie, gdzie sprawował funkcję stałego kierownika literackiego aż do 1930 roku. Rok później objął stanowisko naczelnika Wydziału Sztuki Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Zawistowski był również jednym z inicjatorów powstania Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej, które miało na celu wsparcie finansowe wielu warszawskich teatrów. Jego zaangażowanie nie kończyło się jedynie na działalności publicystycznej, był także aktywnym członkiem PIST (Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej). W 1939 roku zaplanowano jego objęcie funkcji dyrektora połączonych teatrów warszawskich, jednak z powodu wybuchu II wojny światowej nie doszło to do skutku.

W okresie działań wojennych Zawistowski aktywnie uczestniczył w konspiracji, w ramach Wydziału Kultury i Sztuki Delegatury Rządu na Kraj. W marcu 1941 roku został aresztowany przez niemieckie władze okupacyjne w związku z wydarzeniami związanymi z zabójstwem Igo Syma. Zginął w obozie koncentracyjnym Neuengamme koło Hamburga, po tym jak został wywieziony przez Niemców w trakcie powstania warszawskiego. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 274-6-1,2).

Jego wkład jako krytyka teatralnego został przypomniany w 1971 roku, kiedy to opublikowano zbiór jego recenzji zatytułowany „Teatr warszawski między wojnami”, pod redakcją Stanisława Furmanika oraz Zygmunta Szweykowskiego.

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych odznaczeń i wyróżnień, które otrzymał Władysław Zawistowski, znajdują się szczególnie istotne nagrody. Poniżej przedstawiono niektóre z nich:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 listopada 1933,
• Złoty Wawrzyn Akademicki, przyznany 5 listopada 1935.

---

Oceń: Władysław Zawistowski (krytyk)

---