Edmund Kryger, urodzony 6 lutego 1890 roku w Warszawie, to postać znacząca w polskiej historii politycznej XX wieku. Jako działacz socjalistyczny i komunistyczny, odegrał istotną rolę w formowaniu i propagowaniu idei lewicowych w Polsce. Przyczyniając się do rozwoju ruchu robotniczego, Kryger zaangażował się w walkę o prawa pracowników oraz w dążenia do społecznej sprawiedliwości. Jego życie zakończyło się 12 marca 1967 roku w Gdyni, pozostawiając po sobie ważny ślad w historii polskiego socjalizmu.
Życiorys
Edmund Kryger, od 1894 roku osiedlony z rodziną w Włocławku, rozpoczął swoją edukację w szkole podstawowej. W 1907 roku podjął pracę jako ślusarz-tokarz w fabryce celulozy. Jako aktywny członek PPS-Frakcji Rewolucyjnej, angażował się w kolportaż nielegalnej literatury socjalistycznej oraz przenoszenie broni. Został aresztowany w 1908 roku na pięć dni, a następnie znalazł się pod policyjnym nadzorem. W 1911 roku został wcielony do armii rosyjskiej, gdzie służył w Mandżurii.
W trakcie I wojny światowej, w 1915 roku, brał udział w walkach na froncie południowo-zachodnim. Po rewolucji lutowej w 1917 roku dołączył do SDPRR(b) i został wybrany do komitetu pułkowego żołnierzy. W późniejszym czasie zasiadał także w dywizyjnym komitecie oraz Radzie Delegatów Żołnierskich (RDŻ) 8 armii w Mohylowie Podolskim, gdzie aktywnie uczestniczył w bolszewickim przewrocie w listopadzie 1917 roku.
W 1919 roku powrócił do Polski, gdzie znalazł zatrudnienie jako ślusarz w prywatnym warsztacie w Kałuszynie. Tam był jednym z współorganizatorów lokalnej komórki KPRP. W 1920 roku został aresztowany z powodu swojej działalności komunistycznej. Po przesłuchaniu został zwolniony, a następnie wstąpił do Wojska Polskiego, z którego został zwolniony w grudniu 1920. W styczniu 1921 roku objął posadę ślusarza w Tczewie, a od 1927 roku pracował tam jako maszynista kolejowy.
W czerwcu 1932 roku osiedlił się w Gdyni, gdzie aktywnie działał w Związku Zawodowym Maszynistów Kolejowych. W latach 1935-1938 pełnił funkcję przewodniczącego komisji rewizyjnej koła w Gdyni, a w latach 1938-1939 wiceprzewodniczącego zarządu koła.
Po zajęciu Gdyni przez Wehrmacht we wrześniu 1939 roku, Kryger został wysiedlony do Chełma. W styczniu 1940 roku nielegalnie przekroczył granicę z ZSRR, co skutkowało aresztowaniem oraz skazaniem na pięć lat łagru w Moskwie. W wyniku „amnestii” ogłoszonej we wrześniu 1941 roku, został zwolniony i zgłosił się do armii gen. Andersa, jednak z powodu słabego wzroku nie został przyjęty na służbę. Jako ślusarz znalazł zatrudnienie w kołchozie w Kazachstanie. W 1943 roku przystąpił do ZPP, a od października 1944 roku był przewodniczącym Zarządu ZPP w rejonie kurdajskim.
Po wojnie, w lipcu 1945 roku, powrócił do Polski i wstąpił do PPR, zostając sekretarzem komitetu PPR w parowozowni w Gdyni. Brał udział w I Zjeździe PPR w Warszawie w grudniu 1945 roku. Jako członek zarządu koła Związku Zawodowego Kolejarzy w Gdyni, aktywnie uczestniczył w działaniach związku. Działał w PZPR, a od lipca 1958 roku przeszedł na emeryturę.
Edmund Kryger był odznaczony, m.in., Orderem Sztandaru Pracy II klasy. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Witomińskim w Gdyni, w kwaterze 77-18-5.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Antoni Czarkowski | Józef Mateusz Birnbaum | Andrzej Szaciłło | Jan Adolf Banzemer | Zbigniew Sowa | Marcin Wilczek | Chana Kryształ-Fryszdorf | Ewa Serocka | Joachim Hempel (senator) | Michał Wawrykiewicz | Krystyna Budnicka | Józef Bendkowski | Marek Karpiński | Bolesław Szenicer | Danuta Wawrzynkiewicz | Zygmunt Jarosz | Piotr Soroczyński | Mateusz Kijowski | Stefan Królikowski | Jakow GercbergOceń: Edmund Kryger