Zdzisław Umiński to postać, która znacząco wpisała się w historię literatury polskiej. Urodził się 14 września 1924 roku w Warszawie, gdzie również spędził swoje ostatnie chwile, przechodząc na niebiańską stronę 2 lutego 2004 roku.
W swojej karierze był wieloaspektowym twórcą – prozaikiem, publicystą, a także krytykiem literackim. Jego działalność obejmowała również dziedziny związane z dziennikarstwem. Dodatkowo, warto podkreślić, że Zdzisław Umiński był oficerem Armii Krajowej, co nadaje jego biografii historycznego wymiaru.
Życie
W czasie II wojny światowej Zdzisław Umiński, będąc jeszcze młodym człowiekiem, zaliczył niezwykle trudny okres w swoim życiu. Podczas okupacji wykazał się odwagą oraz determinacją, kończąc tajne komplety i uzyskując dyplom Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. W 1945 roku, po ucieczce na Zachód, powrócił do rodzinnego kraju z Anglii. Umiński ukończył Szkołę Główną Służby Zagranicznej w Warszawie w 1951 roku, a w latach 1946–1953 pracował w obszarze handlu zagranicznego.
Okupacja
Od 1 stycznia 1940 roku Zdzisław wstąpił do ZWZ, a później w strukturę Armii Krajowej. W latach 1942-1943 spędził czas w więzieniu w Sieradzu, jednak po uwolnieniu powrócił do działalności konspiracyjnej. W tym czasie zakończył kurs podchorążych, a od początku 1944 roku aktywnie brał udział w dywersyjnych akcjach. Jako żołnierz Powstańców Warszawskich, Zdzisław walczył w batalionie „Parasol”, pełniąc funkcję dowódcy w kompanii 6, batalionu II, III Rejonu – Rembertów. Po zakończeniu walk zakończył powstanie w stopniu podporucznika.
Po kapitulacji, w latach 1944-1945, Umiński znalazł się w obozie pracy, skąd udało mu się uciec i dotrzeć na Zachód. Po powrocie do Polski został przesłuchany przez służby bezpieczeństwa, co potwierdza jego skomplikowaną drogę życiową i zaangażowanie w walkę o wolność.
Twórczość
W kolejnych latach Zdzisław Umiński zajął się pracą redaktorską, przyczyniając się swoimi tekstami do dwóch tygodników, a mianowicie „Dziś i Jutro” oraz „Kierunki”, gdzie pisał młodzieżowe felietony oraz artykuły o charakterze krytycznym. Debiut literacki zaliczył w roku 1956, publikując swoje pierwsze teksty w tygodniku „Kierunki”.
W dużej mierze tematyka jego książek jest osadzona w czasie okupacji, przy czym Umiński czerpie inspiracje z własnych doświadczeń oraz z licznych notatek, które sporządził w tamtym okresie. Warto zaznaczyć, że swoje utwory ukazał w takich wydawnictwach jak Czytelnik, PAX, KAW oraz Nasza Księgarnia. Co ciekawe, niektóre z jego książek zostały również przetłumaczone na inne języki, co świadczy o ich szerszym zasięgu i zainteresowaniu poza granicami Polski.
Nagrody
W 1964 roku Zdzisław Umiński został uhonorowany nagrodą im. Włodzimierza Pietrzaka za swój utwór pt. „Na północ od Alp”.
Publikacje
W dorobku literackim Zdzisława Umińskiego znajduje się wiele interesujących tytułów, które ukazują jego wszechstronność oraz umiejętność tworzenia zarówno opowiadań, jak i powieści. Oto pełna lista publikacji autora, które można podzielić na różne kategorie:
- Jolanta umiera od wczoraj (opowiadania – 1958),
- Sprawozdanie konfidenta (opowiadania – 1959),
- Rue de Linee (powieść – 1962),
- Wielka Warszawska (opowiadania – 1963),
- Na północ od Alp (powieść – 1964) – nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka,
- Czy musisz śnić (powieść – 1966),
- Polowanie na dzikie kaczki (opowiadania – 1967),
- Pułapka (powieść – 1967),
- Dziennik urzędnika (powieść – 1970),
- Lasso (powieść – 1973),
- Kariera (powieść – 1974),
- Stawka na pechowego konia (powieść – 1975),
- Hazardzista (powieść – 1976),
- Karabin i granat (powieść dla młodzieży – 1978),
- Nocny ptak guacharo (powieść – 1979),
- Przepłynąć białym promem (powieść – 1982),
- Zaprzęg, Już zaraz, za chwilę… (dwie mini powieści – 1982),
- Album z rewolwerem (powieść – 1984),
- Pod znakiem panny (opowiadania),
- Powstańcze rozstania (wspomnienia – 1984),
- Powiedz, kim jestem (powieść – 1985),
- Żegnaj, Scypio (opowiadania – 1987),
- Z pamiętnika warszawianki (powieść – 1989),
- Za późno, za daleko (powieść – 1989),
- W ruinach Warszawy (powieść – 1991),
- Dwa kroki w szaleństwo (powieść – 1999).
Każdy z tych tytułów przyczynia się do bogatego obrazu twórczości Umińskiego, który z pasją ukazywał swoje obserwacje i refleksje poprzez literaturę.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jan Topass | Józefa Dobieszewska | Ewa Miodyńska | Andrzej Gawroński (aktor) | Anna Słonczyńska | Katarzyna Cynke | Wojciech Pilichowski | Samuel Skierski | Josef Kirman | Maciej Ślesicki | Wojciech Morawski (muzyk) | Wiesława Dembińska | Antoni Albertrandi | Henryk Pillati | Oskar Jezior | Dariusz Jakubowski | Bolesław Syrewicz | Irena Klepfisz | Bożena Grabowska | Sebastian KaniukOceń: Zdzisław Umiński