Władysław Maliniak

---

Życiorys

Władysław Maliniak, syn Artura i Ewy z domu Maliniak, zdobył wykształcenie w warszawskiej Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców. Po tym etapie swojej edukacji, zdecydował się na studia zagraniczne, a finałem jego akademickiego dążenia były studia na wydziale prawa uniwersytetu w Zurychu. Już w młodości zaangażował się w działalność Związku Młodzieży Socjalistycznej i Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS).

W okresie od 1915 do 1918 roku pełnił rolę wykładowcy, nauczał filozofii oraz encyklopedii prawa na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie, a także był nauczycielem historii w Gimnazjum Mariana Rychłowskiego. W czasie I wojny światowej włączył się w prace Centralnego Komitetu Obywatelskiego, co miało znaczący wpływ na jego dalsze działania.

Po podpisaniu Aktu 5 listopada 1916 roku przez reprezentantów cesarzy Niemiec oraz Austro-Węgier, dołączył do Komisji Konstytucyjno-Sejmowej, która została powołana w styczniu 1917 roku w ramach Tymczasowej Rady Stanu. Głównym zadaniem tej komisji było stworzenie projektu konstytucji dla przyszłego Królestwa Polskiego. Z chwilą odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku, Maliniak zaangażował się w prace nad konstytucją, działając w Biurze Konstytucyjnym, utworzonym z inicjatywy premiera Jędrzeja Moraczewskiego, a także jako członek komisji eksperckiej „Ankiety dla oceny projektów konstytucji” (tzw. „ankiety Bobrzyńskiego”). Pomimo jego wysiłków, nie miały one wpływu na finalizację uchwały konstytucji marcowej, która została przyjęta w 1921 roku.

W roku 1920 Maliniak zdecydował się na ochotnicze wstąpienie do Wojska Polskiego, biorąc aktywny udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu konfliktu wrócił do pracy, tym razem w Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie prowadził wykłady z historii ustroju Polski, filozofii prawa oraz prawa konstytucyjnego. W latach 1931–1935 sprawował funkcję dziekana Wydziału Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych. Wśród jego byłych studentów można wymienić m.in. Tomasza Piskorskiego.

Był zaangażowanym piłsudczykiem i w połowie lat 20. związał się z kręgami, które w 1926 roku stworzyły Partię Pracy, organizację, w której również uczestniczył. Jego działalność pisarska była rozległa, a jego prace publikowane były w różnych czasopismach takich jak „Epoce” (organ prasowy Partii Pracy), „Głosie Prawdy”, „Gazecie Polskiej”, „Drodze”, „Gazecie Sądowej” oraz w „Ruchu Prawniczym i Ekonomicznym”.

Tragiczny koniec jego życia przyszedł w 1941 roku, kiedy to został zamordowany przez Niemców, co było bez wątpienia tragicznym zakończeniem jego zaangażowania w budowanie podstaw nowoczesnego państwa polskiego.

Ważniejsze prace

Wśród licznych osiągnięć Władysława Maliniaka znajdują się prace, które znacząco wpłynęły na rozwój polskiej myśli politycznej oraz prawniczej. Jego publikacje reflektują zarówno analizę teoretyczną, jak i praktyczne aspekty prawa.

• przyczynek do teorii publicznych praw podmiotowych (1917),
• demokratyzm a parlamentaryzm (1919),
• prawo konstytucyjne (1927),
• wybory a zasady (1928),
• konieczność zmiany konstytucji marcowej (1930),
• fetyszyzm prawniczy w koncepcjach konstytucyjnych (1935),
• józef piłsudski jako polityk romantyczny (1935),
• zagadnienie podziału władz w prawie państwowym nowoczesnym (1936),
• walka klas a rzeczywistość (1937).

Warto również zaznaczyć, że w 2012 roku opublikowano zbiór jego pism pod tytułem Przeciwko fetyszyzmowi konstytucyjnemu, który znalazł się w serii Biblioteka Klasyki Polskiej Myśli Politycznej. Książka ta została opracowana przez Adama Danka oraz wydana w Ośrodku Myśli Politycznej na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ w Krakowie w 2012 roku.

---

Oceń: Władysław Maliniak

---