Janusz Załuska

---

Życiorys

Janusz Załuska urodził się jako syn Jana Załuski oraz Edwardy z domu Przyłuskiej. Jego edukacja rozpoczęła się w Państwowym Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie w 1932 roku uzyskał świadectwo maturalne. Wkrótce potem, 1 stycznia 1938 roku, rozpoczął swoją karierę zawodową w Polskim Instytucie Wełnoznawczym w Warszawie. W 1939 roku zakończył studia na Wydziale Rolnym SGGW. Dodatkowo ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy w Włodzimierzu Wołyńskim.

II wojna światowa

W czasie II wojny światowej brał aktywny udział w kampanii wrześniowej, walcząc w 14 dywizjonie artylerii konnej Podlaskiej Brygady Kawalerii, w baterii pod dowództwem pułkownika Jarnowieckiego. Po rozwiązaniu jednostki dołączył do 8 pułku strzelców konnych Ziemi Chełmińskiej, stając się częścią ruchu oporu. Od października 1939 roku zaangażował się w działalność konspiracyjną, przyjmując pseudonim „Godlewski”. Jego działalność w strukturach Armii Krajowej obejmowała obszar Rembertowa, gdzie uczestniczył w szkoleniach sekcji Jana Andrzejewskiego w plutonie 1110 dywizjonu „Jeleń”. Na stanowisku kierownika działu zbożowego Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Rembertowie organizował zaopatrzenie dla AK.

W obliczu powstania warszawskiego, które wybuchło w 1944 roku, zaistniały dramatyczne okoliczności związane z przejęciem przez Niemców zapasów amunicji, co spowodowało rozproszenie jego sekcji. Wraz z żoną Krystyną znaleźli schronienie w piwnicach, a później dołączyli do oddziału saperskiego, walcząc do końca stawianego oporu. Po kapitulacji powstania, Załuska i jego żona dołączyli do cywilnych uchodźców, zdołali uciec z konwoju transportującego do obozu w Pruszkowie i pozostawali w Wiskitkach do momentu wkroczenia wojsk sowieckich.

Po wojnie

Po wojnie Janusz Załuska rozpoczął pracę jako asystent w SGGW, z czasem obejmując stanowisko kierownika Zespołu Zakładów Dydaktycznych Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Staniszowie i w Rabie Wyżnej na Podhalu. W 1959 roku zorganizował Zakład Hodowli Owiec w Szczecinie. Drukował doktorat w 1961 roku, a trzy lata później uzyskał habilitację. Jego kariera kontynuowała się w Olsztynie, gdzie zorganizował Pracownię Doświadczalnictwa Zootechnicznego i Statystyki, a w 1971 roku przeniósł się do Bydgoszczy, gdzie współtworzył Wydział Zootechniczny. W 1973 roku uzyskał tytuł profesora nauk rolniczych.

W swojej pracy naukowej Janusz Załuska koncentrował się na żywieniu i hodowli zwierząt gospodarskich, ze szczególnym uwzględnieniem owiec i koni. Był pionierem w badaniach nad użytkowym krzyżowaniem owiec w Polsce. Należał do Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego przez ponad 75 lat, a w latach 1984–1992 pełnił funkcję przewodniczącego Koła PTZ w Bydgoszczy. Otrzymał tytuł Honorowego Członka PTZ oraz Odznakę Honorową. Reprezentował Polskie Towarzystwo w Europejskiej Federacji Zootechnicznej, a w 2005 roku wyróżniono go tytułem doctora honoris causa Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy.

1 września 2009 roku Janusz Załuska został awansowany na stopień porucznika Wojska Polskiego. Zmarł 20 lipca 2014 roku i spoczął na Powązkach (kwatera 299b-2-18). Po jego śmierci otrzymał awans na stopień kapitana WP.

Odznaczenia

W 1977 roku Janusz Załuska został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi istotne wyróżnienie w jego życiu. Ponadto, uhonorowano go Medalem za Udział w Wojnie Obronnej 1939, co jest dowodem na jego zaangażowanie w obronę kraju w trudnych czasach. Zyskał również patent Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny, co podkreśla jego nieoceniony wkład w walkę o suwerenność. Dodatkowo w 1991 roku, prezydent Lech Wałęsa wyróżnił go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi kolejne istotne uznanie jego zasług.

Publikacje

Janusz Załuska to wyjątkowa postać w dziedzinie nauk przyrodniczych, który zrealizował imponującą liczbę 162 prac badawczych. Ponadto był autorem 9 podręczników oraz promotorem 10 doktoratów, a także 90 prac magisterskich. Jego zaangażowanie nie ograniczało się jedynie do pisania, ponieważ pełnił także funkcje recenzenta rozpraw doktorskich i habilitacyjnych.

Wśród jego kluczowych publikacji można wymienić:

• Badania nad wynikami produkcyjnymi różnych krzyżowań użytkowych prowadzonych na materiale żeńskim merynosa polskiego, Polskie Towarzystwo Zootechniczne, Szczecin 1963,
• Chów zwierząt. Cz. 1, Podręcznik dla zasadniczych szkół rolniczych, Państ. Wydaw. Rolnicze i Leśne, Warszawa 1976 (wraz z Henrykiem Jasiorowskim i Stefanem Samolińskim),
• Żywienie owiec, Państwowe Wydaw. Rolnicze i Leśne, Warszawa 1978 (wraz z żoną).

---

Oceń: Janusz Załuska

---