Stanisław Królak

Sport i rekreacja

Stanisław Królak, urodzony 26 stycznia 1931 roku w Warszawie, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego kolarstwa. Jako czynny kolarz szosowy oraz trener kolarski, miał znaczący wpływ na rozwój tego sportu w Polsce.

Ważnym momentem w jego karierze było zwycięstwo w Wyścigu Pokoju w 1956 roku, dzięki któremu stał się pierwszym Polakiem, który zdobył ten prestiżowy tytuł.

Jego osiągnięcia oraz pasja do kolarstwa przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny sportu w kraju, pozostawiając trwały ślad w pamięci kolejnych pokoleń.

Życiorys

Stanisław Królak był znanym sportowcem, który na początku swojej kariery reprezentował warszawskie kluby, takie jak Sarmata oraz Legia. W 1961 roku ukończył Studium Pomaturalne przy Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Początkowo pełnił rolę instruktora i trenera kolarstwa w różnych klubach, w tym Gwardii, Legii, Polonii, Sarmacie i Spójni.

W 1949 roku Stanisław wziął udział w zawodach kolarskich i odniósł sukces, zdobywając „Puchar Życia Warszawy”. Dwa lata później miał swoją debiutancką szansę w słynnych zmaganiach zwanych Wyścigiem Pokoju, a w 1956 roku, osiągając historyczny wynik, został pierwszym Polakiem, który wygrał ten prestiżowy wyścig, triumfując jednocześnie w jednym z etapów.

W jego dorobku sportowym znaleźć można również wiele cennych osiągnięć:

  • dwukrotny indywidualny mistrz Polski w wyścigu ze startu wspólnego w latach 1952 oraz 1955, a także wicemistrz w 1953 i brązowy medalista w 1958,
  • czterokrotny drużynowy mistrz Polski w wyścigu ze startu wspólnego w latach 1950, 1953, 1954 oraz 1955,
  • indywidalny mistrz Polski w wyścigu górskim w 1952,
  • indywidalny mistrz Polski w wyścigu przełajowym w 1955,
  • dwukrotny drużynowy mistrz Polski na torze w wyścigu na 4000 m na dochodzenie w 1950 i 1954,
  • uczestnik mistrzostw świata w wyścigu szosowym w latach 1953, 1955 i 1958,
  • siedmiokrotny uczestnik Wyścigu Pokoju w latach 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1958 oraz 1961,
  • pięciokrotny uczestnik Wyścigu Dookoła Polski w latach 1953, 1955, 1956, 1958 oraz 1960.

Po zakończeniu kariery sportowej Stanisław prowadził sklep oraz warsztat rowerowy, który znajdował się w rzemieślniczym pawilonie usługowym przy ul. Marchlewskiego, a od 1990 roku przy al. Jana Pawła II w Warszawie.

Stanisław Królak został pochowany na cmentarzu parafialnym w Zerzniu, który znajduje się w warszawskiej dzielnicy Wawer.

Ordery i odznaczenia

Stanisław Królak to postać, której osiągnięcia zostały uhonorowane wieloma prestiżowymi nagrodami oraz odznaczeniami. Wśród jego wyróżnień można wymienić:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2008 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2000 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1953 roku za istotne zasługi i osiągnięcia w dziedzinie kultury fizycznej i sportu,
  • Tytuł Sportowca 30-lecia PRL,
  • Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu”.

W kulturze masowej

W kulturze masowej Stanisław Królak zyskał swoje miejsce, szczególnie dzięki odcinkowi 9. pt. „Po obu stronach muru” w popularnym serialu telewizyjnym Dom, wyprodukowanym w 1982 roku pod reżyserią Jana Łomnickiego. Odcinek ten przyciągnął uwagę widzów, ponieważ najpierw zaprezentowano w nim fragment transmisji z triumfalnego momentu w Wyścigu Pokoju z 1956 roku, co stanowiło emocjonalne tło dla całej fabuły.

W kolejnej scenie, główny bohater, Andrzej Talar, którego postać odtwarza Tomasz Borkowy, odwiedza Ewę Szymosiuk, grana przez Halinę Rowicką. W trakcie tej rozmowy ujawnia się symboliczny gest pamięci, gdy mówi: Może wypijemy za zwycięstwo Królaka? To zdanie niezaprzeczalnie podkreśla wpływ Królaka oraz jego zasługi w polskim sporcie.

Przypisy

  1. Uchwała nr LXXXVI/2825/2023 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 31.08.2023 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Wawer m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 10299. [dostęp 16.05.2024 r.]
  2. 85 lat temu urodził się Stanisław Królak. dzieje.pl, 18.07.2016 r. [dostęp 03.07.2023 r.]
  3. Zmarł Stanisław Królak [online], onet.pl, 01.06.2009 r.
  4. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11.04.2008 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2008 r. nr 80, poz. 705).
  5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18.02.2000 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2000 r. nr 13, poz. 278).
  6. Uchwała Rady Państwa z dnia 29.05.1953 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1953 r. nr 57, poz. 720).
  7. Kto czyta „Kurier“, wie więcej, „Kurier Wawerski” (18), 2017, s. 4.

Oceń: Stanisław Królak

★★★★★
Średnia ocena:5 Liczba ocen:14