Stanisław Budziński

---

Życiorys

Po zakończeniu nauki w gimnazjum warszawskim, Stanisław Budziński rozpoczął studia na wydziale prawnym Uniwersytetu w Moskwie, gdzie uzyskał stopień kandydata nauk. Jego kariera zawodowa rozwinęła się w Warszawie, gdzie pracował w sądzie, a jednocześnie prowadził wykłady z zakresu prawa w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, znanym także jako dawny Agronomiczny, w Marymoncie pod Warszawą. W tym czasie Budziński zajął się również literacką działalnością, tłumacząc prace historyków polskich z XVI wieku.

W 1859 roku Stanisław przyjął ofertę prowadzenia wykładów z prawa polskiego na Uniwersytecie Petersburskim. Wykłady te były prowadzone w języku polskim i dotyczyły zagadnień związanych z Kodeksem Napoleona. W 1861 roku w Petersburgu opublikował pracę zatytułowaną O powadze rzeczy osądzonej w procesie cywilnym i kryminalnym, wydaną zarówno po rosyjsku, jak i po polsku, co otworzyło mu drogę do uzyskania tytułu magistra oraz stanowiska profesora zwyczajnego.

Po zamknięciu w 1861 roku katedry prawa polskiego w Petersburgu, Budziński powrócił do Warszawy, gdzie zyskał zatrudnienie jako referendarz Rady Stanu. Następnie pełnił funkcję referenta w Departamencie X Senatu, pomocnika prokuratora naczelnego oraz członka Warszawskiej Izby Sądowej. W Szkole Głównej oraz na Uniwersytecie Warszawskim uczył prawa karnego, pozostając czynny jako wykładowca aż do 1892 roku.

Oprócz działalności dydaktycznej, Stanisław Budziński angażował się również w twórczość literacką zarówno w języku polskim, jak i rosyjskim. Wiele z jego prac koncentrowało się na tematyce prawnej, w tym publikacje w „Gazecie Sądowej” w latach 1874–1885. Dodatkowo, Budziński pisał recenzje i zajmował się tłumaczeniami, w tym opublikował zbiór tłumaczeń literatury z różnych języków pt. „Z obcego Parnasu”.

Źródła

Wśród istotnych materiałów dotyczących Stanisława Budzińskiego znajdują się różnorodne opracowania. Jednym z kluczowych źródeł jest praca autorstwa Tadeusza Turkowskiego, która została opublikowana w Polskim Słowniku Biograficznym. W tomie 3, obejmującym biografie postaci od Brożka Jana do Chwalczewskiego Franciszka, zawarte są cenne informacje na temat Budzińskiego. Publikacja ta, wydana w Krakowie przez Polską Akademię Umiejętności w 1937 roku, stanowi istotny element dla historyków oraz badaczy jego życia i działalności. Na stronie 102 można znaleźć szczegółowe biografie i analizy, które rzucają światło na jego osiągnięcia oraz wkład w kulturę i naukę.

---

Oceń: Stanisław Budziński

---