Antoni Rzempołuski, znany również jako Rzempołowski, był postacią o dużym znaczeniu w polskim prawodawstwie w XIX wieku. Urodził się w 1784 roku w Warszawie, gdzie spędził większą część swojego życia oraz gdzie również zmarł, 12 kwietnia 1852 roku.
W swojej karierze pełnił zaszczytną funkcję sędziego Sądu Najwyższej Instancji Królestwa Polskiego, co świadczy o jego wysokich kompetencjach oraz znaczeniu w sądownictwie. Ponadto, Antoni Rzempołuski był prezesem Trybunału Cywilnego w Kaliszu, czym przyczynił się do rozwoju systemu prawnego w regionie oraz w kraju.
Życiorys
Antoni Rzempołuski był osobą, która wywodziła się z rodziny o zróżnicowanych korzeniach. Był synem Michała i Ewy z Niemojewskich herbu Wieruszowa, który zmarł w roku 1845. Jego rodzice stworzyli związek mezaliansowy, co miało swoje znaczenie w kontekście jego późniejszej kariery. Jego ojciec pochodził z zamożnej rodziny kupieckiej z Warszawy, natomiast matka miała korzenie w jednym z bardziej znanych rodów szlacheckich w regionie Kaliska. Z pewnością silne koligacje rodzinne z strony matki odegrały kluczową rolę w jego przyszłym awansie społecznym i zawodowym.
Antoni Rzempołuski rozpoczął swoją edukację, studiując prawo, prawdopodobnie w Niemczech. Jego kariera administracyjna rozpoczęła się w 1807 roku, kiedy to rozpoczął pracę w biurze Feliksa hr. Łubieńskiego, dyrektora i późniejszego ministra sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego. Zaledwie rok później awansował na stanowisko podpisarza, a w 1811 roku objął funkcję pisarza Sądu Apelacyjnego Księstwa.
W 1815 roku został mianowany pisarzem nowo utworzonego Sądu Najwyższej Instancji, pozostając na tym stanowisku aż do 1838 roku. W trakcie obrad sądu sejmowego, które miały na celu rozliczenie członków Towarzystwa Patriotycznego, pełnił funkcję zastępcy pisarza, a po śmierci Klemensa Urmowskiego, objął stanowisko pisarza. W 1838 roku awansował na sędziego Sądu Najwyższej Instancji, a na początku lat 40. zostało mu powierzone kierowanie Trybunałem Cywilnym w Kaliszu. Po przejściu na emeryturę, w związku z nowym rozdziałem w swoim życiu, zdecydował się na przeprowadzkę z Kielc do Warszawy, gdzie osiedlił się przy ulicy Krakowskie Przedmieście.
Swoje szlachectwo otrzymał 29 lipca 1823 roku, kiedy car i król polski Aleksander I Romanow nadał mu tytuł szlachecki Królestwa Polskiego. Wraz z nadaniem honorowego herbu Prawomir, towarzyszyła temu dewiza „Lex et labor”. Rzempołuski potrafił również dostatecznie udokumentować swoje pochodzenie szlacheckie w 1836 roku. Dwa razy uhonorowano go orderem św. Stanisława – pierwszy raz uzyskał III klasę, a później II klasę tego odznaczenia. Dodatkowo, wyróżniony został Odznaką Honorową za „nieskazitelną służbę”.
Zawierał silne więzi z Kościołem Katolickim, co odzwierciedlały liczne uroczystości rodzinne, w których brali udział biskupi oraz inni dignitarze kościelni. Warto zauważyć, że pojawiały się spekulacje sugerujące, iż rodzina Rzempołuskich miała żydowskie pochodzenie i w XVIII wieku mogła należeć do sekty frankistów, co podkreślał między innymi Feliks hr. Łubieński.
W życiu prywatnym ożenił się z Zofią z Bekiesz – Mroczkiewiczów, która wcześniej nosiła nazwisko Nowowieyska. Jej ojcem był Stanisław Kostka, regent Komisji Skarbu Koronnego, mający dobra Ogrodzieniec i Słomczyn, oraz skarbniczka ciechanowska Benigna z Kossobudzkich herbu Pobóg. Z małżeństwa tego przyszło na świat sześcioro dzieci: trzech synów, Aleksandra (zm. w niemowlęctwie w 1824 r.), Stanisława Jana Roberta (zm. 1873), który był oficerem piechoty i kawalerem Virtuti Militari, oraz Aleksandra (2) (zm. 1866), który był urzędnikiem bankowym, a także trzy córki, w tym Aniela (zm. 1837) oraz Antonina, która wyszła za Piotra z Gorzenia Ostroróg Gorzeńskiego; niestety o trzeciej córce nie ma dostępnych informacji.
Antoni Rzempołuski zmarł w Warszawie w 1852 roku, a jego ciało zostało złożone na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 9-6-4/5/6), gdzie spoczywał obok żony, syna Aleksandra oraz córki Anieli, tuż przy kościele św. Karola Boromeusza. Po jego śmierci, do grobu dołączono jeszcze dwóch jego synów oraz synową.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: ALEXANDER RZEMPOŁUSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 23.12.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Stanisław Budziński | Anna Tarwacka | Konrad Marciniak | Andrzej Kryże | Lech Garlicki | Franciszek Paszkowski (1853–1926) | Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel | Tomasz Langer | Marek Małecki (prawnik) | Rafał Wojciechowski | Maria Matey-Tyrowicz | Mariusz Kulicki | Jerzy Falenciak | Wojciech Sokolewicz | Zbigniew Banaszczyk | Adam Bosiacki | Grzegorz Domański | Marcin Radwan-Röhrenschef | Robert Draba | Janusz ChutkowskiOceń: Antoni Rzempołuski