Adam Bosiacki

---

Życiorys

W 1998 roku Adam Bosiacki, na podstawie pracy pt. „Bolszewicka koncepcja systemu i źródeł prawa. Prawo rewolucyjnej Rosji 1917–1921”, uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Rok 2008 przyniósł mu kolejny sukces, ponieważ na tym samym Wydziale obronił habilitację, opierając się na dorobku naukowym oraz rozprawie pt. „Od naturalizmu do etatyzmu. Doktryny samorządu terytorialnego Drugiej Rzeczypospolitej”.

W styczniu 2016 roku Bosiacki uzyskał tytuł profesora nauk prawnych, a w październiku 2018 roku objął stanowisko profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Warszawskim. W swojej karierze naukowej odbył liczne stypendia oraz staże, zarówno w Niemczech (na Uniwersytecie w Trewirze, Max Planck Institut für europäische Rechtsgeschichte we Frankfurcie nad Menem, Uniwersytecie w Tybindze), jak i w Londynie (w London School of Economics and Political Science) oraz w Stanach Zjednoczonych, gdzie dwukrotnie przebywał na Uniwersytecie Harvarda, a także w Hoover Institute, Stanford University, z którym współpracuje, oraz Washington University in St. Louis i Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie.

W 2015 roku został wykładowcą także na Uniwersytecie Jagiellońskim. 30 marca 2016 roku, za sprawą marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego, Bosiacki został powołany do Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki Trybunału Konstytucyjnego. Zadaniem zespołu było zbadanie kwestii prowadzących do kryzysu, który miał miejsce wokół TK w 2015 roku (raport z działalności zespołu został złożony 1 sierpnia 2016 roku). Jednakże, zanim prace tego gremium dobiegły końca, profesor Bosiacki odszedł, a jego nazwisko nie pojawiło się w końcowym raporcie zespołu.

Na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego pełni funkcję kierownika Katedry Historii Doktryn Polityczno-Prawnych oraz był ostatnim dyrektorem Instytutu Nauk o Państwie i Prawie. W obszarze działalności naukowej koncentruje się na problematyce historii Rosji i ZSRR, dziejach prawa w Europie Środkowo-Wschodniej, historii administracji, w tym samorządu terytorialnego i korporacyjnego, oraz dziejami myśli prawnej, zwłaszcza nowożytnej. Zajmuje się także prawem porównawczym, głównie w kontekście publicznym, oraz historią nauki.

Bosiacki jest autorem kilku monografii oraz licznych artykułów naukowych, pełni również funkcję redaktora naukowego serii wydawniczej „Klasycy Myśli Prawnej”. Dodatkowo, jest redaktorem tematycznym i członkiem rady redakcyjnej czasopisma „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”. Jest także promotorem dziewięciu rozpraw doktorskich.

Wybrane publikacje

Monografie

Wśród wyjątkowych prac Adama Bosiackiego można znaleźć:

• „Konstytucjonalizm rosyjski. Historia i współczesność”, Warszawa 2013 (współautor, wraz z Hubertem Izdebskim),
• „Utopia – władza – prawo. Doktryna i koncepcje prawne bolszewickiej Rosji, 1917–1921”, wyd. II, Warszawa 2012,
• „Od naturalizmu do etatyzmu. Doktryny samorządu terytorialnego Drugiej Rzeczypospolitej, 1918–1939”, Warszawa 2006.

Redakcja naukowa prac

Adam Bosiacki był również redaktorem wielu znaczących prac naukowych, w tym:

• „Rewolucjonizm i ewolucjonizm w doktrynach polityczno-prawnych”, red. naukowa, wprowadzenie Adam Bosiacki, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2020,
• „Niemiecki urzędowy materiał w sprawie masowego mordu w Katyniu”, redakcja naukowa Adam Bosiacki, przekład Przemysław Bentkowski, Wydawnictwo IPN, Warszawa 2020,
• „Leon Petrażycki, Polityka prawa cywilnego i ekonomia polityczna”, tłumaczenie Paweł Kosiński, Wyd. Wolters Kluwer Polska, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2017,
• „Normatywizm a współczesna nauka prawa”, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, artykuł w języku angielskim, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017,
• „Benjamin Constant, O monarchii konstytucyjnej i rękojmiach publicznych”, tom I–II, tłumaczył Wincenty Niemojowski, reedycja książki z 1831 roku, Wyd. Wolters Kluwer Polska, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2016,
• „Hans Kelsen, Czysta teoria prawa”, według wyd. II, redakcja naukowa, wstęp, Warszawa 2014,
• „Nowe zarządzanie publiczne i „public governance” w Polsce i w Europie”, redakcja A. Bosiacki, H. Izdebski, A. Nelicki i I. Zachariasz, Liber, Warszawa 2010,
• „Walentin Lubaszyc, Ewolucja państwa jako politycznej instytucji społecznej”, redakcja naukowa, wstęp do wydania polskiego, Warszawa 2010,
• Ludwik Gumplowicz, „Prawodawstwo polskie względem Żydów”, według wydania polskiego z 1887 roku, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2008,
• „Robert von Mohl, Encyklopedia umiejętności politycznych”, tom I–II, według wydania polskiego z 1864–1865 roku, przekład Antoni Białecki, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2003,
• „Herbert Spencer, Jednostka wobec państwa”, reedycja wydania z 1887 r., redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2002.

Publikacje polskojęzyczne

W zakresie publikacji polskojęzycznych Bosiacki przyczynił się do:

• „Źródła prawa a rewolucja”, [w:] „Źródła prawa. Teoria i praktyka”, redakcja nauk. T. Giaro, wyd. Wolters Kluwer Polska 2017, s. 66–74,
• „Wydział Prawa Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1869–1915”, [w:] „Zarys dziejów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego”, wyd. 2 poprawione i uzupełnione, red. G. Bałtruszajtys, Wyd. Wolters Kluwer Polska 2016,
• „Stanisław Ehrlich”, [w:] „Monumenta Universitatis Varsoviensis 1816–2016. Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945”, litery A–K, red. nauk. A. Baraniewski, W. Tygielski, A. K. Wróblewski, Warszawa 2016, s. 303–311,
• „Edward Lipiński”, [w:] „Monumenta Universitatis Varsoviensis 1816–2016. Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945”, litery L–R, red. nauk. A. Baraniewski, W. Tygielski, A. K. Wróblewski, Warszawa 2016, s. 94–98,
• „Hans Kelsen, Czysta teoria prawa”, według wyd. II, redakcja naukowa, wstęp, Warszawa 2014,
• „Samodzierżawie a konstytucjonalizm. Dylematy kształtowania rosyjskiego konstytucjonalizmu w latach 1905–1917”, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”, Wrocław 2013, s. 7–59,
• „Koncepcje prawa Gabriela Szerszeniewicza a ich znajomość w Polsce”, „Prawo prywatne ponad granicami. Księga pamięci Profesora Gabriela Szerszeniewicza w setną rocznicę śmierci”, 2013, artykuł,
• „Egalitaryzm a elitaryzm w klasycznej koncepcji państwa prawnego w Niemczech XIX wieku”, „Księga życia i twórczości. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Romanowi A. Tokarczykowi”, 2013, artykuł,
• „Konstytucjonalizm rosyjski. Historia i współczesność”, Warszawa 2013 (współautor, wraz z Hubertem Izdebskim),
• „Utopia – władza – prawo. Doktryna i koncepcje prawne bolszewickiej Rosji, 1917–1921”, wyd. II, Warszawa 2012,
• „Polscy prawnicy w Rosji przed 1917 rokiem: wybrane koncepcje teorii i praktyki prawa”, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. LVIII, 1, Sectio G, Ius, 2011, s. 157–173,
• „Udział polskich uczonych poza granicami kraju w tworzeniu kierunków sowietologii po drugiej wojnie światowej”, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, Wrocław 2011, nr. 33, s. 329–340,
• „Podstawowe instytucje prawa państw totalitarnych. Zarys typologii”, „Przegląd Prawa i Administracji”, Wrocław 2011, nr. 87, s. 153–163,
• „Moralność publiczna w koncepcji ustroju mieszanego w starożytności: Arystoteles, Polibiusz, Cyceron”, „Moralność i władza jako kategorie myśli politycznej”, [w:] „Moralność i władza jako kategorie myśli politycznej”, Warszawa 2011, s. 144–156,
• „Walentin Lubaszyc, Ewolucja państwa jako politycznej instytucji społecznej”, redakcja naukowa, wstęp do wydania polskiego, Warszawa 2010,
• „Ewolucja doktryny „konstytucjonalizmu radzieckiego” 1918–1991”, [w:] „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, Wrocław 2010, z. 32, s. 243–260,
• „Między nihilizmem prawnym a socjalistycznym normatywizmem. Z rozważań nad koncepcją prawa państwa stalinowskiego”, [w:] „O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czerdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin”, 2010, s. 13–28,
• „Strategiczne zarządzanie w sferze publicznej a zagadnienia teorii prawa: cele i kierunki ewolucji”, [w:] „Nowe zarządzanie publiczne i „public governance” w Polsce i w Europie”, Warszawa 2010, część książki z własnym tytułem,
• „Polskie szkoły samorządu terytorialnego w dwudziestoleciu międzywojennym i ich wpływ na koncepcje samorządu terytorialnego po 1989 roku”, [w:] „Dwadzieścia lat funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce”, Warszawa 2010, rozdział,
• „Nowe zarządzanie publiczne i „public governance” w Polsce i w Europie”, redakcja A. Bosiacki, H. Izdebski, A. Nelicki i I. Zachariasz, Liber, Adam Bosiacki, Hubert Izdebski, Aleksander Nelicki, Igor Zachariasz, Warszawa 2010,
• „Z zagadnień teorii samorządu terytorialnego w Polsce południowej do 1939 roku”, [w:] „Państwo, prawo, społeczeństwo w dziejach Europy Środkowej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Józefowi Ciągwie w siedemdziesięciolecie urodzin”, Kraków 2009, s. 73–84,
• „Z zagadnień koncepcji państwa prawnego w myśli niemieckiej XIX w.”, [w:] „Pro bono Rei Publicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka”, Warszawa 2009, s. 41–47,
• „Doktryny samorządu terytorialnego II Rzeczypospolitej”, [w:] „Na szlakach Niepodległej. Polska myśl polityczna i prawna w latach 1918–1939”, Wrocław 2009, s. 277–290,
• „Ludwik Gumplowicz, Prawodawstwo polskie względem Żydów”, według wydania polskiego z 1887 roku, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2008,
• „Wydział Prawa Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1869–1915”, [w:] „Zarys dziejów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808–2008. Praca zbiorowa pod red. Grażyny Bałtruszajtys”, Warszawa 2008,
• „Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego”, pod red. Grażyny Bałtruszajtys, Wyd. LexisNexis, Warszawa 2008 (współautor),
• „Z zagadnień tradycji wolności w ujęciu doktryn konserwatywnego liberalizmu”, [w:] „Kultura i myśl polityczno-prawna. Materiały z VII Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Doktryn Politycznych i Prawnych”, s. 83–90, artykuł,
• „Władza municypalna w ujęciu Beniamina Constanta a teorie podziału władzy”, [w:] „Studia Iuridica”, Warszawa 2008, t. 48, s. 341–347, artykuł,
• „GUŁag w radzieckim systemie represji. Rozważania wokół książki Stanisława Ciesielskiego”, „Dzieje Najnowsze”, R. XXXVIII, 2006, nr 3 (recenzja),
• „Od naturalizmu do etatyzmu. Doktryny samorządu terytorialnego Drugiej Rzeczypospolitej, 1918–1939”, Warszawa 2006,
• „Niektóre aspekty rosyjskiej historiografii o Ławrientiju Berii”, „Dzieje Najnowsze”, R. XXXVII, 2005 nr 4 (recenzja),
• „Robert von Mohl, Encyklopedia umiejętności politycznych”, tom I–II, według wydania polskiego z 1864–1865 roku, przekład Antoni Białecki, redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2003,
• „Herbert Spencer, Jednostka wobec państwa”, reedycja wydania z 1887 r., redakcja naukowa, wstęp, przypisy, Warszawa 2002,
• „Konstytucja Rosji”, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997, wyd. II: Warszawa 2000: wstęp (s. 3–37). Broszura,
• „Konstytucja Albanii”, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997, wyd. II: Warszawa 2000: wstęp (wyd. z 1997) i przekład (z języka angielskiego) Karty Praw stanowiącej część konstytucji. Broszura,
• „Alexis de Tocqueville, Dawny ustrój i rewolucja”, Wstęp F. Furet, przekład H. Szumańska-Grossowa, Kraków 1994, Fundacja Stefana Batorego, wyd. Znak; [w:] „Państwo i Prawo”, 1995 r., zeszyt 12 (recenzja).

Publikacje obcojęzyczne

Adam Bosiacki także stworzył wiele dzieł w językach obcych, w tym:

• „Shaping Constitutional Conventions in the Past of Poland and the Practice of the Third Polish Republic (since 1989)”, [w]: „Uncodified constitutions and the question of political legitimacy”, ed. by Łukasz Perlikowski, Nicolaus Copernicus University Press, Toruń 2022, s. 27-38,
• „Beyond Revolutionary Declarations. Direct Implications of the Bolshevik Revolution”, [w]: Jaromír Mrňka (ed.): „Beyond the Revolution in Russia: Narratives – Concepts – Spaces. 100 years since the event”, Institute for the Study of Totalitarian Regimes – Karolinum, Prague 2021, 1st Edition, s. 134-146,
• „From utopia to a lawlessness state: Russian Marxism and Russian Revolutions as a totalitarian project”, [w]: Circles of the Russian Revolution. Internal and International Consequences of the 1917 in Russia, Edited by Ł. Adamski and B. Gajos, Routledge, London and New York, 2019, s. 40-59, wyd. polskie: „Od utopii do państwa bezprawia. Rosyjski marksizm i rosyjskie rewolucje jako projekt systemu totalitarnego”, [w:] „Kręgi rewolucji. Rok 1917 w Rosji. Konsekwencje wewnętrzne i międzynarodowe”, Warszawa 2019, s. 53-75,
• „Nasledie russkoj revolucii za predelami Rossii. Politiko-pravovye aspekty”, [w:] „Velikaja rossijskaja revolucia 1917. Sto let izučenia. Materialy Meždunarodnoj naučnoj konferencii” (Moskva, 9-11oktabrja 2017 g.), Moskva 2017,
• „Formirovanie pervogo totalitarnogo gosudarstva. Pravovaja sistiema v načale bolševistskoj revolucii (oktjabr 1917–1921) i ee posledstvija”, [w:] „Rossijskaja Revolucia i konstitucia. Materialy Meždunarodnoj naučnoj konferencji”, 24 oktjabrja 2017 g., Moskwa 2017,
• „Katyn Keeps Its Secrets”, Hoover Digest. Research and Opinion on Public Policy, s. 109–113, 2014,
• „The Unfinished Business of Katyn”, Hoover Digest, Stanford University Press, 2012 No. 1,
• „Nacjonalnyje i prowincjonalnyje trendy razwitia rossijskoj gosudarstwiennoj własti”, Monografija, Wyd. Nauka, Moskwa 2013, praca zbiorowa (15 autorów), ss. 327 (współautor; autorzy zrezygnowali ze wskazywania numerów stron),
• „Andrei Yanuarevich Vyshinsky: Paragon of the Totalitarian Conception of the Law and Political Organisation”, [w:] „Totalitarian and Authoritarian Regimes in Europe. Legacies and Lessons from the Twentieth Century”, Berghahn Books: New York – Oxford 2006, s. 177–187,
• „The 1861 Emancipation Manifesto of Tzar Alexander II”, [w:] Adam Bosiacki (ed.), Hubert Wajs (ed.), Marek Wąsowicz, Rafał Witkowski (ed.), Małgorzata Znojek, „The Monuments of Human Rights”, vol. I, Warsaw 2008, s. 241–256,
• „Decree of the Council of People’s Commissars of 1917 (Decree on Court Number One)”, [w:] Adam Bosiacki, Hubert Wajs (ed.), Marek Wąsowicz, Rafał Witkowski (ed.), Małgorzata Znojek, op. cit., s. 281–290,
• „Union of Soviet Socialist Republics Constitution of 1936”, [w:]: Adam Bosiacki, Hubert Wajs (ed.), Marek Wąsowicz, Rafał Witkowski (ed.), Małgorzata Znojek, op. cit., s. 299–314,
• „Roman Law in Totalitarian Systems of the 20th Century: the USSR, Italy and Germany (case study)”, [w:] „Au-delà des Frontieres. Mèlanges de dront romain offers à Witold Wołodkiewicz”, Varsovie 2000, vol. I, s. 131–138. W języku polskim opublikowane w postaci: „Prawo rzymskie w systemach totalitarnych XX wieku. Przypadek ZSRR, Włoch i Niemiec (zarys problematyki)”, Studia Iuridica, vol. XXXVII, 1999, s. 7–13,
• „Konvergencia kontinental’noj i anglosaskoj pravovoj sistemy v uslovjach globalizacii: zamečania i perspektivy”, [w:] „Perspektivy vzaimodejstvia nacjonal’nychpravowych sistem w uslov’jach globalizacii i regionalizacii”, Rostów nad Donem (Rosja) 2010,
• „Relikty stalinizma v Polşe posle 1956 goda: nekatorye voprosy prava i političeskogo stroja”, [w:] „Polša-SSSR 1945–1989: izbrannye političeskie problemy, nasledie prošłego”, Wydawnictwo Nauka, Moskwa 2005, s. 268–280,
• „Poljaki i russkije na Juridiczeskom fakul’tietie Warszawskogo Uniwiersitieta w 1869–1915. Nabroski po obszczijej istorii”, [w:] „Uczenyje zapiski Jużnogo Fiedieral’nogo Uniwiersitieta. Juridiczeskij Fakul’tiet, Vypusk szestoj: jubiliejnyj”, Rostów nad Donem, 2007, s. 39–46,
• „Strategičeskie upravlenie w publičnoj sfere z točki zrenia teorii prawa: celi i napravlenia evolucii”, [w:] „Nauka i Obrazowanie: Chozjajstwo i Ekonomika, Predprinimatel’stvo, Pravo i Upravlenie”, „Naučno-Praktičeskij Žurnal”, 2011 Nr 12 (18), s. 7–15, Rostów nad Donem, Rosja (ISSN 2219-0279).

---

Oceń: Adam Bosiacki

---