Maria z Kostrzewskich Wodzińska była postacią wyjątkową w historii polskiego sportu. Urodziła się w 1868 roku w Warszawie, a zmarła w 1938 roku. Jej działalność w dziedzinie jeździectwa, szczególnie jako pierwsza kobieta, która wprowadziła jazdę konną w damskim siodle, miała ogromne znaczenie.
Jako polska amazonka, odznaczała się nie tylko talentem, ale i pasją, która doprowadziła ją do roli prekursorki jeździectwa w Polsce. Maria z Kostrzewskich Wodzińska była także nauczycielką jazdy konnej, co przyczyniło się do popularyzacji tej dyscypliny sportu wśród kobiet.
Dzięki jej wysiłkom, jeździectwo zyskało na znaczeniu w społeczności damskiej, a Maria stała się symbolem przemian w obszarze sportu dla kobiet.
Życiorys
Maria z Kostrzewskich Wodzińska była utalentowaną osobowością, córką uznanego Franciszka Kostrzewskiego, który był znanym malarzem, ilustratorem, rysownikiem i karykaturzystą, oraz Lucyny z Żukowskich. Jej rodzina, urodzając się wśród artystów, miała wpływ na jej późniejszy rozwój i pasje. Od wczesnych lat życia Maria wykazywała zainteresowanie końmi, co skłoniło ją do nauki jazdy konnej.
Studiując weterynarię oraz kowalstwo, zdobyła dogłębną wiedzę na temat koni, ich zwyczajów oraz metod pielęgnacji. Organizacja zawodów jeździeckich, różnorodne zabawy konne oraz aktywne uczestnictwo w konkursach jeździeckich sprawiły, że stała się pionierką w swojej dziedzinie. Maria była również nauczycielką jazdy konnej dla kobiet i dziewcząt, co w czasach, gdy normy społeczne były restrykcyjne, stanowiło niezwykły wyczyn.
Nie obawiała się łamać stereotypów związanych z płcią, a już od roku 1890 jeździła w męskim siodle. W 1893 roku opublikowała swoją książkę zatytułowaną „Amazonka – Podręcznik jazdy konnej dla dam”, w której wzywała kobiety do aktywnego uprawiania sportu, a także jazdy konnej. W artykule zamieszczonym w 1910 roku w „Wsi Ilustrowanej” promowała jazdę konną wśród kobiet, zwracając uwagę na zasady bezpieczeństwa i odpowiedni strój.
Jej mężem był Konrad Wodziński, absolwent renomowanych europejskich szkół jeździeckich. Razem prowadzili stadninę koni i ujeżdżalnię, znaną jako tatersal, znajdującą się przy ulicy Litewskiej w Warszawie. Ich wspólne pasje oraz działalność znacząco wpłynęły na rozwój jeździectwa w Polsce. Para miała również córkę, Marię Zandbang, która poszła w ślady matki i stała się znaną amazonką.
Przypisy
- Renata Urban, Amazonki – geneza i rozwój jazdy konnej kobiet w Polsce (do 1939 r.), „Kultura Fizyczna. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”, XIII (2), 2014 r.
- Wspomnienie o Marii Zandbangowej pochowanej na cmentarzu Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach [online], hipoterapia.braille.edu.pl [dostęp 16.01.2020 r.]
- Maria M. Wodzińska, Amazonka – podręcznik jazdy konnej dla dam [online], Towarzystwo Wyścigów Konnych w Królestwie Polskim, Warszawa, 1893 r. [dostęp 16.01.2020 r.]
- Polańska 2003, s. 97.
- Polańska 2003, s. 100.
- Franciszek Kostrzewski, Pamiętnik, Warszawa 1891 r.
- Laskowski Kazimierz "EL", Wieś Ilustrowana [R. 1], z. 4, nr 2 (kwiec. 1910), Bolesław Schoen, kwiecień 1910 r. [dostęp 16.01.2020 r.]
- Wodzińska 1893, s. 3–4.
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Hieronim Czarnowski | Karol Niziołek | Janusz Pyciak-Peciak | Sławomir Cieślakowski | Jan Długosz (taternik) | Jacek Ratajczak | Jacek Perzyk | Wacław Ziółkowski (zapaśnik) | Benedykt Gugała | Ireneusz Ciurzyński | Wojciech Buciarski | Izabela Szczypiórkowska | Leszek Arent | Sergiusz Wiechowski | Wojciech Nowiński | Bogusław Gierajewski | Danuta Kordaczuk | Marcin Michalski (koszykarz) | Ilona Senderek | Janusz CzyżewskiOceń: Maria z Kostrzewskich Wodzińska