Krystyna Nyc-Wronko


Krystyna Nyc-Wronko, znana również pod pseudonimem „Stynka”, urodziła się 31 lipca 1923 roku w Czechowicach, obecnie znanych jako Ursus. Zmarła 24 sierpnia 2012 roku w Łodzi. Była nie tylko utalentowaną polską śpiewaczką, ale również wieloletnią primadoną Teatru Muzycznego w Łodzi.

Nyc-Wronko miała zaszczyt być żołnierzem Armii Krajowej, a jej artystyczna kariera jest niezwykle bogata. Nagrała około 60 utworów, w tym zarówno solowych, jak i duetów, przy czym większość z nich to aria z operetek oraz komedii muzycznych.

Życiorys

Krystyna Nyc-Wronko była córką rolników i właścicieli bocznicy kolejowej, Piotra Nyca oraz Adeli z domu Makowskiej. Ukończyła edukację w szkole podstawowej, a następnie podjęła naukę w gimnazjum w Warszawie. Niestety, jej kształcenie zostało przerwane przez wybuch II wojny światowej. W trakcie okupacji zaangażowała się w naukę w Szkole Handlowej i aktywność w Szarych Szeregach, a także w Batalionie AK „Miotła”. W ramach konspiracji zajmowała się m.in. przewożeniem wydawnictw podziemnych oraz szyfrogramów.

Pomimo trudności wojennych, Krystyna występowała w chórze kościelnym, gdzie zdobyła uznanie słuchaczki, która wprowadziła ją w świat sztuki, łącząc ją z pedagogiem, Grzegorzem Orłowem, u którego rozpoczęła naukę śpiewu. W czasie powstania warszawskiego, dzięki swojej siostrze, udało jej się opuścić Warszawę i dotrzeć do rodzinnych Czechowic. Po zakończeniu działań wojennych, pomagając rodzinie, wspierała rannych, chorych i wypędzonych z stolicy.

Po wojnie kontynuowała edukację w Ludowym Instytucie Muzycznym w Płocku w latach 1945–1946, a następnie przeniosła się do Łodzi, gdzie ponownie uczyła się pod okiem profesora Orłowa w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi, którą ukończyła w 1951 roku. W trakcie studiów występowała z chórem Teatru Wojska Polskiego, poznając tajniki sztuki wokalnej w inscenizacjach, takich jak „Krakowiacy i Górale” pod przewodnictwem Leona Schillera.

W latach 1950–1954 była związana z Łódzką Rozgłośnią Polskiego Radia, gdzie występowała w chórze, współpracując z takimi artystkami jak Teresa Żylis-Gara oraz Roman Spychalski. Przez kolejne lata, od 1954 do 1976, jej kariera związana była z Teatrem Muzycznym w Łodzi. W tym okresie zagrała różnorodne role, w tym tytułową w „Hrabinie Maricy” Imre Kalmana, Walentynę oraz Hannę Glawari w „Wesołej wdówce” Franza Lehara, Rozalindę i Adelę w „Zemście Nietoperza” Johanna Straussa oraz w „Tajemnicy Dedala” Czesława Aniołkiewicza.

Krystyna Nyc-Wronko miała na swoim koncie 48 inscenizacji, z czego w aż 47 przypadkach wystąpiła w rolach głównych i pierwszoplanowych w repertuarze klasycznym, operetkowo-rewiowym, musicalach oraz komediach muzycznych. Po zakończeniu współpracy z Teatrem Muzycznym, kontynuowała swoją karierę koncertując indywidualnie w Polsce, a także w NRD, ZSRR i USA. W 2001 roku została mianowana na stopień podporucznika, a w 2008 roku awansowała na porucznika.

Życie prywatne

Krystyna Nyc-Wronko była żoną Leszka Wronko, który pracował jako operator dźwięku. Po jej śmierci, spoczęła w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi.

Wyróżnienia

Oto lista wyróżnień, które zdobyła Krystyna Nyc-Wronko w przebiegu swojej działalności artystycznej oraz społecznej:

  • Medal Wojska (przyznany dwukrotnie, w 1948 roku przez rząd na uchodźstwie),
  • Odznaka pamiątkowa Akcji „Burza”,
  • Krzyż Armii Krajowej,
  • Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (przyznana w 1961 roku),
  • Złoty Krzyż Zasługi (1961),
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
  • Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1967),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
  • Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2005),
  • Statuetka Związku Artystów Scen Polskich „Arion” za całokształt dorobku artystycznego (2007).

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Danuta K.D.K. Gruszczyńska Danuta K.D.K., Primadonna. Krystyna Nyc-Wronko, „Kronika Miasta Łodzi” (3 (47)), bc.wbp.lodz.pl, 2009 [dostęp 23.11.2023 r.]
  2. a b Krystyna Nyc-Wronko, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 23.11.2023 r.]
  3. a b Krystyna Nyc – Wronko: Nekrologi [online], nekrologi.net [dostęp 23.11.2023 r.]
  4. Małgorzata M. Mijas, Pierwsza dama łódzkiej operetki [ZDJĘCIA] [online], 31.08.2012 r.

Oceń: Krystyna Nyc-Wronko

Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:7