Karol Wajs

---

Życiorys

Karol Wajs, uznawany za postać o znaczącym wpływie w dziedzinie elektrotechniki, swoją edukację rozpoczął od ukończenia Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie w 1942 roku. Następnie, kontynuował naukę na Wydziale Elektrotechnicznym Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej, równocześnie zdobywając doświadczenie zawodowe w Wytwórni Silników Elektrycznych „Škoda”. W czasie II wojny światowej, brał udział w Powstaniu Warszawskim, co wystawiło go na wielkie niebezpieczeństwo. Po zakończeniu walk, trafił do Stalagu XVIIIC w Markt Pongau blisko Salzburga.

Po uwolnieniu z obozu, Karol przeszedł do Szwajcarii, gdzie został wcielony do II Dywizji Strzelców Pieszych, dowodzonej przez generała Prugar-Ketlinga. W 1945 roku osiedlił się we Francji, gdzie spędził rok na studiach z matematyki na Uniwersytecie w Lille. Po powrocie do Polski w 1946 roku, rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej, a ich zakończenie miało miejsce w 1951 roku.

Rozpoczął swoją karierę zawodową w Biurze Projektowania Urządzeń Elektrycznych (BPUE) w Warszawie w 1948 roku. W 1955 roku, BPUE przekształciło się w Zakład Konstrukcji Urządzeń i Maszyn Elektrycznych w ramach Instytutu Elektrotechniki, z którym Wajs był związany przez resztę swojego życia. Jego dokonania w tej dziedzinie miały znaczący wpływ na rozwój technologii elektrycznej w Polsce. Ostatecznie, Karol Wajs znalazł miejsce swojego spoczynku na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie, w alei 38, miejsce 22/24/26, pozostawiając po sobie trwałe ślady w polskiej elektrotechnice.

Pełnione funkcje i zajmowane stanowiska

Karol Wajs pełnił szereg istotnych ról oraz zajmował różnorodne stanowiska w obszarze nauki i technologii. Jego kariera obejmowała wiele ważnych funkcji, które przyczyniły się do rozwoju elektrotechniki w Polsce.

• kierownik Pracowni w BPUE,
• kierownik Pracowni Projektowania Układów Elektrycznych w IEl,
• kierownik Ośrodka Dokumentacji i Informacji Naukowej w IEl w latach 1960–1962,
• samodzielny pracownik naukowy w Zakładzie Zautomatyzowanych Napędów IEl od 1962,
• kierownik Pracowni Badań Analogowych w Zakładzie Zautomatyzowanych Napędów IEl od 1962,
• członek Rady Naukowej IEl od 1972,
• członek Komisji Egzaminacyjnej dla Dyplomowanych Pracowników Dokumentacji Naukowej PAN od 1973,
• współpracownik Komitetu Elektrotechniki przy Wydziale IV PAN,
• współpracownik Komitetu Naukoznawstwa PAN,
• członek korespondent Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w latach 1982–1984,
• członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego od 1984,
• uczestnik prac Rady Naukowo-Technicznej Centrum OBR „Polam” w latach 1983–1991,
• członek Komitetu Problemów Energetyki PAN od 1990 roku,
• członek kolegium redakcyjnego Przeglądu Elektrotechnicznego od 1959,
• członek komitetu redakcyjnego Prac Instytutu Elektrotechniki.

Twórczość

Karol Wajs to postać, która znacznie wpłynęła na rozwój wiedzy w dziedzinie elektrotechniki. Jego dorobek obejmuje ponad 350 artykułów i prac naukowych, a także ponad 1000 omówień i streszczeń artykułów zagranicznych, które najczęściej publikowane były w renomowanych czasopismach takich jak Przegląd Elektrotechniczny oraz Wiadomości Elektrotechniczne.

W swoim badawczym dorobku Wajs koncentrował się na problematyce automatyki napędów elektrycznych, a jego zainteresowania w późniejszym okresie obejmowały energię odnawialną, w szczególności elektrownie wiatrowe. Oprócz wyspecjalizowanej tematyki naukowej pisał również artykuły dotyczące szeroko pojętych zagadnień ogólnych, takich jak historia techniki, etyka środowisk naukowych oraz ochrona środowiska naturalnego.

Wśród jego ważniejszych prac można wymienić:

• Badania wybranych zagadnień syntezy układu Leonarda – praca doktorska,
• Zakłócenia w układach napędowych, PWN, Warszawa 1969 – rozprawa habilitacyjna,
• Metody identyfikacji układów napędowych, PWN, Warszawa 1970,
• Linie pierwiastkowe w automatyce. Problemy i zastosowania, WNT, Warszawa 1973.

Czasopisma, w których publikował Karol Wajs

Karol Wajs jest autorem wielu znaczących publikacji, które pojawiły się w różnych czasopismach. Wśród nich znajdziemy

• Archiwum Automatyki i Telemechaniki,
• Archiwum Elektrotechniki,
• Biuletyn Informacyjny Instytutu Elektrotechniki,
• Elettrificatione,
• Horyzonty Techniki,
• Nukleonika,
• Pomiary, Automatyka, Kontrola,
• Prace Instytutu Automatyki PAN,
• Prace Instytutu Elektrotechniki,
• Prasa Techniczna,
• Przegląd Elektrotechniczny,
• Przegląd Techniczny,
• Wiadomości Elektrotechniczne,
• Więź,
• Zagadnienia Naukoznawstwa,
• Znak,
• Życie Szkoły Wyższej.

Każde z tych czasopism stanowi ważne forum dla badań i dyskusji w dziedzinie elektrotechniki oraz automatyki.

---

Oceń: Karol Wajs

---