Józef Herman, urodzony 3 stycznia 1911 roku w Warszawie, a zmarły 19 lutego 2000 roku w Londynie, to postać, która znacząco wpisała się w historię sztuki współczesnej.
Był on polsko-brytyjskim malarzem, którego styl realistyczny zyskał szerokie uznanie, szczególnie na terenie Wielkiej Brytanii. Jego twórczość wyróżniała się tematyką związaną z codziennym życiem robotników, co nadawało jego dziełom silny kontekst polityczny oraz społeczny.
Józef Herman, będący częścią pokolenia wschodnioeuropejskich artystów żydowskich, podjął decyzję o emigracji, aby uniknąć prześladowań w swoim rodzinnym kraju. Jego podróż do obcego świata stała się nie tylko ucieczką, ale także szansą na rozwój artystyczny, co miało niezwykle duży wpływ na jego twórczość.
W latach swojego życia w Południowej Walii, trwających aż jedenaście lat, artysta miał możliwość zgłębiania i interpretacji miejscowej kultury oraz surowego pejzażu, co wpłynęło na jego późniejsze prace.
Życiorys
Wczesne życie i edukacja
Józef Herman przyszedł na świat w Warszawie, w rodzinie żydowskiej, dnia 3 stycznia 1911 roku. W swojej wczesnej karierze zawodowej związał się z grafiką, co jednak okazało się jedynie preludium do jego późniejszych artystycznych eksploracji.
Kariera
W 1938 roku, mając zaledwie 27 lat, postanowił opuścić Polskę, kierując się do Brukseli. Był to krok podyktowany rosnącym w kraju antysemityzmem. W Belgię trafił do środowiska artystycznego, nawiązał kontakty z wieloma znanymi twórcami, co przyczyniło się do jego rozwoju artystycznego. Po rozpoczęciu II wojny światowej i niemieckiej inwazji na Belgię, Herman szukał schronienia najpierw we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii. W Glasgow, gdzie na początku osiedlił się, poznał znanego polskiego artystę Jankela Adlera. W latach 1940–1943 przyczynił się do znaczącego wzrostu aktywności artystycznej w tym mieście. W późniejszym okresie przeniósł się do Londynu, gdzie związał się z grupą europejskich emigrantów w tym również z Węgrem Michaelem Peto, z którym utrzymywał bliskie relacje. Po wojnie, gdy Peto zdecydował się na karierę fotografa, Herman wspierał go w tym przedsięwzięciu. W 1942 roku, za pośrednictwem Czerwonego Krzyża, dowiedział się o tragicznej śmierci całej rodziny w warszawskim getcie. W 1943 roku zorganizował swoją premierową wystawę w Londynie, współpracując z L.S. Lowrym. Jego własny styl malarski wyróżniał się odważnymi formami i minimalistycznymi detalami.
Okres powojenny
Artysta w swoich pracach skupił się na ukazywaniu życia ludzi pracy, takich jak zbieracze winogron, rybacy oraz górnicy, którzy stali się jego szczególną inspiracją w czasie jedenastu lat spędzonych w Ystradgynlais, górniczej osadzie w Południowej Walii, gdzie osiedlił się w 1944 roku. Tam zyskał sympatię lokalnej społeczności, która nazywała go ciepło Joe Bach (Mały Joe). Wśród jego artystycznych przyjaciół z Walii znajdował się również malarz Will Roberts, zamieszkujący Neath. W 1951 roku, dostając zlecenie na mural z okazji Festiwalu Wielkiej Brytanii, postanowił, że jego tematem będą właśnie górnicy. Jego dzieło „Górnicy” (1951) przedstawia sześciu mężczyzn odpoczywających po pracy. Herman opisał to dzieło jako jedno z kluczowych w swojej karierze. Mural można podziwiać w Glynn Vivian Art Gallery, powiązanej z Swansea Museum. Niektóre z prac artysty trafiły do zbiorów siostrzyczek Davies, wpływowych mecenasek sztuki w Walii, które w połowie XX wieku przekazały do Muzeum Narodowego Walii kolekcję 260 własnych dzieł, wzbogacając tamtejsze zasoby. W 1955 roku z powodu problemów zdrowotnych związanych z wilgotnym klimatem, Herman opuścił Walię, przebywając chwilowo w Hiszpanii, po czym wrócił do Londynu. W 1962 roku zdobył złoty medal na National Eisteddfod w Walii. Po tragicznym wydarzeniu, jakim była śmierć ich małej córki, w 1972 roku z żoną Nini Ettlinger przeprowadzili się do zachodniego Londynu. W 1981 roku artysta został uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego IV klasy (OBE) za wkład w sztukę brytyjską, a w 1990 roku został wybrany członkiem Royal Academy of Arts. Józef Herman zmarł w lutym 2000 roku.
Nagrody i wyróżnienia
W 2004 roku powstała Fundacja Józefa Hermana w Ystradgynlais, która ma na celu upamiętnienie artysty oraz jego niezwykłego dorobku. Fundacja zachęca do zgłębiania twórczości Hermana oraz wspiera różnorodne inicjatywy artystyczne w regionie Południowej Walii.
W 2010 roku miała miejsce premiera sztuki autorstwa Michaela Watersa zatytułowanej „The Secret of Belonging”, poświęconej Józefowi Hermanowi oraz jego życiu w Ystradgynlais. Produkcja została zrealizowana przez National Theatre Wales i wzbogacona o nowoczesną muzykę ludową skomponowaną przez Andy’ego Jonesa, wykonania podjęło się Antic Theatre. Sztuka najpierw wystąpiła w Swansea, a następnie zyskała popularność na trasie po Południowej Walii w kwietniu i maju 2010 roku.
Przypisy
- BBC - Wales - Arts - Josef Herman - Josef Herman, 25.02.2009 r.
- Laura Chamberlain "Archbishop of Canterbury to present Eisteddfod art award", BBC Wales, 26.06.2011 r.
- a b "Miners, 1951 - Josef Herman" Archived at the Wayback Machine, Swansea Heritage. [dostęp 14.04.2020 r.]
- "Will Roberts RCA Memorial Exhibition - A National Library of Wales touring exhibition", National Museum Wales, 2001. [dostęp 14.04.2020 r.]
- Art: "Davies Sisters Collection" Archived at the Wayback Machine, National Museum Wales. [dostęp 14.04.2020 r.]
- Josef Herman, Tate British
- Josef Herman - Josef Herman Foundation
- Sonia Williams, Welsh Arts Archive
- "The Secret of Belonging", Community, National Theatre Wales
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Estera Wodnar | Jan Styfi | Kazimierz Poczmański | Krzysztof Zarzecki (tłumacz) | Arika Madeyska | Regina Pisarek | Stanisław Daniłowicz (aktor) | Ewa Wiśniewska | Aleksander Musiałowski | Filip Siejka | Marek Lamprecht | Andrzej Zajkowski | Stanisław Trapszo | Dorota Roszkowska | Maciej Zieliński (kompozytor) | Agnieszka Marucha | Sara Müldner | Zbych Trofimiuk | Andrzej Ozga | Maksymilian RigamontiOceń: Józef Herman