Halina Ołomucka

---

Życiorys

Halina Ołomucka była córką zasymilowanych Żydów, Andrzeja i Hadassy (Małgorzaty) Olszewskich. Jej ojciec, sprzedawca gazet, zmarł, gdy Halina miała zaledwie pięć lat. Od młodości wykazywała duże zdolności plastyczne, ucząc się najpierw w szkole powszechnej, gdzie językiem wykładowym był jidysz, a następnie kontynuując naukę w gimnazjum.

Kiedy wybuchła II wojna światowa, znalazła się w getcie. Została przydzielona do batalionu pracy, co umożliwiło jej szmuglowanie żywności. W maju 1943 roku, w dramatycznych okolicznościach, Halina i jej matka zostały przetransportowane do obozu w Majdanku po tym, jak zostały zapędzone na Umschlagplatz. W trakcie pierwszej selekcji jej matka została skazana na śmierć. Następnie Halina, uznana za zbyt słabą do pracy, również miała dołączyć do grupy przeznaczonej na śmierć. W tym trudnym momencie, podczas zamieszania, skorzystała z okazji i przyłączyła się do grupy kobiet niosących wiadra z wodą, co uratowało ją przed tragicznym losem.

W obozie warunki były straszne, a Halina, wyczerpana głodowymi racjami, straciła siły na chodzenie i położyła się, oczekując końca. Niestety, w tym mrocznym momencie pojawiła się blokowa, pytając, czy jest ktoś zdolny do rysowania. Halina zgłosiła się, co zapoczątkowało nowy rozdział jej życia. Została skierowana do malowania haseł propagandowych na ścianach baraków, w zamian za co otrzymywała kawę i chleb, które pomogły jej odzyskać siły.

Wkrótce jej talent przyciągnął uwagę administracji obozu. Halina zaczęła malować rysunki na terenie obozu, co pozwoliło jej na lepsze racje żywnościowe. Część przyborów do rysowania przemycała do baraku, gdzie portretowała swoje współwięźniarki, ukrywając rysunki przed strażnikami.

Następnie Halina trafiła do Auschwitz, gdzie otrzymała numer 48652. W początkowym okresie pracowała w brygadzie krawieckiej, a później zatrudniono ją w fabryce oraz do malowania rysunków dla niemieckich oficerów. Dzięki temu, że jej prace cieszyły się popularnością, Halina otrzymywała nagrody w postaci chleba i sera, co pozwoliło jej na przetrwanie. Wykorzystując przemycone materiały, tworzyła portrety współwięźniów, przekonani, że pomoże im przetrwać w wspomnieniach ich bliskich.

W dniu 18 stycznia 1945 roku, Halina wyruszyła z Auschwitz w marszu śmierci do obozu w Ravensbrück, a stamtąd do Neustadt-Glewe, gdzie udało jej się doczekać wyzwolenia.

Po wojnie Halina wróciła do Warszawy, gdzie dowiedziała się, że jej brat i wielu krewnych zginęło. Przeżywając smutek, wyjechała do Łodzi, gdzie wyszła za mąż za Bolesława Ołomuckiego, studenta architektury. Rok później, w 1948, urodziła córkę Mirosławę (Miriam). Halina ukończyła studia w pracowni Władysława Strzemińskiego na Akademii Sztuk Pięknych, po czym pracowała jako nauczycielka. W 1957 roku zdecydowała się na emigrację do Paryża, a następnie w 1972 roku osiedliła się w Izraelu, gdzie mieszkała najpierw w Holonie, a później w Aszkelonie.

Twórczość

Poza swoją działalnością artystyczną związana z tragicznymi doświadczeniami obozowymi, Halina Ołomucka poświęciła całe późniejsze życie malarstwu. Jej prace zyskały szczególną wymowę, jako że ich głównym tematem stał się Holokaust. Artystka wielokrotnie podkreślała, że czuje się zobowiązana do utrwalania pamięci o ofiarach obozów koncentracyjnych, a także do przestrzegania świata przed okrucieństwami wojny.

Twórczość Ołomuckiej można podziwiać w wielu prestiżowych miejscach, takich jak:

• Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie,
• Instytut Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie,
• Les Invalides w Paryżu,
• Deutsches Holocaust Museum w Berlinie,
• Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.

---

Oceń: Halina Ołomucka

---