Eugeniusz Pach

Media i komunikacja

Eugeniusz Pach to postać, która na trwale wpisała się w historię polskiej telewizji. Urodził się 13 października 1929 roku w Warszawie i przez wiele lat pełnił istotną rolę w mediach. Jego kariera w Telewizji Polskiej (TVP) rozpoczęła się pod koniec lat pięćdziesiątych i trwała aż do połowy lat siedemdziesiątych.

Jako spiker, prezenter, reporter oraz sprawozdawca, Pach zyskał uznanie widzów, oferując im rzetelne informacje oraz pasjonujące relacje. Jego działalność nie ograniczała się jedynie do pracy przed kamerą; angażował się również w dokumentalistykę i reżyserię, co czyniło go wszechstronnym twórcą.

Interesującym aspektem jego biografii jest także jego wykształcenie. Eugeniusz Pach był z wykształcenia archeologiem, co z pewnością wpływało na jego sposób podejścia do pracy i zrozumienie różnych kontekstów historycznych, które były nieodzowne w jego filmach oraz relacjach.

Życiorys

Eugeniusz Pach był synem Ferdynanda i Janiny. Już jako 15-letni chłopiec, podjął walkę w powstaniu warszawskim, służąc w 9. kompanii batalionu „Kiliński” pod pseudonimem „Kicia”. Na przełomie sierpnia i września 1944 roku otrzymał Krzyż Walecznych oraz awans na starszego strzelca. Niestety, 28 września 1944 doznał poważnych ran, które skutkowały postrzałem obu nóg i w następstwie trafił do niewoli.

Po udanej ucieczce z obozu jenieckiego Stalag IV B, spędził czas w szeregach 2 Korpusu Polskiego na Zachodzie i był żołnierzem 5 Kresowej Dywizji Piechoty od kwietnia 1945 do lipca 1948. W tym okresie uczęszczał do Gimnazjum i Liceum dla Żołnierzy 2 Korpusu w Casarano, we Włoszech.

Po powrocie do Polski w 1948, ukończył studia z zakresu archeologii na Uniwersytecie Warszawskim. Równocześnie rozwijał swoje pasje artystyczne, występując w chórkach w Studenckim Teatrze Satyryków oraz angażując się w przedstawienia dla dzieci w Teatrze Lalka.

W 1955 roku, Eugeniusz Pach wziął udział w konkursie na spikera telewizyjnego, ogłoszonym przez TVP. Spośród 2000 kandydatów, został jednym z pierwszych dwóch lektorów w Telewizji Polskiej. Swoją pracę rozpoczął 12 grudnia 1955 i zapowiadał telewizyjną adaptację Tragedii amerykańskiej w reżyserii Władysława Sheybala. W parze z Janem Suzinem utworzył pierwszy duet polskich spikerów telewizyjnych.

Pach był również reżyserem filmów dokumentalnych, reportaży, oraz lekarzem relacji na żywo z rajdów, wyścigów i transmisji. W 1960 roku wspólnie z Bohdanem Tomaszewskim relacjonował igrzyska olimpijskie w Rzymie. Oprócz tego, był współtwórcą szkoły reportażu TVP oraz autorem programów takich jak „Turniej Miast”, „Panorama” czy „Studio 2”. W latach 70. razem z Mariuszem Walterem tworzył cykl „Spotkania po drodze”. Jako zapalony kierowca rajdowy, prowadził także programy o wyścigach Formuły 1.

Ostatnią rolą, jaką pełnił w TVP, była funkcja zastępcy redaktora naczelnego w zespole „Studio 2” Mariusza Waltera. Swoją pracę w TVP zakończył w dniu 13 grudnia 1981. Po odejściu z telewizji, zajął się inwestycjami w firmie „Seco” Sobiesława Zasady.

Eugeniusz Pach był także wieloletnim członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Z informacji do których dotarła CIA wynikało, że zbiegły w 1967 roku Janusz Kochański wymieniał go jako agenta III Departamentu MSW. Zmarł w zapomnieniu, a jego pogrzeb odbył się 1 marca 2016 roku na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 18H-1-4).

Życie prywatne

W 1958 roku Eugeniusz Pach zawarł związek małżeński z Aleksandrą „Kosą” Gustkiewicz, utalentowaną malarką, która przez wiele lat pełniła rolę zastępczyni głównego scenografa w Telewizji Polskiej.

Był on również uznawanym kierowcą rajdowym oraz pełnił funkcję pilota u jednego z najbardziej znanych polskich rajdowców, Sobiesława Zasady. W 1963 roku po raz pierwszy wystartował w rajdzie o mistrzostwo Polski, odnosząc sukces w klasie do 1300 cm³.

Nagrody i wyróżnienia

Eugeniusz Pach, znany z niezwykłych osiągnięć w dziedzinie filmu, zdobył wiele wyróżnień, które doceniają jego twórczość. Warto wspomnieć o niektórych z nich:

  • 1971: II Nagroda indywidualna „Srebrny Pegaz” za film dokumentalny Wernisaż, Przegląd Filmów o Sztuce, Zakopane,
  • 2015: Nagroda Prezesa Zarządu TVP za całokształt twórczości, Festiwal Sztuki Faktu, Toruń.

Filmografia

Filmografia Eugeniusza Pacha obejmuje szereg znaczących projektów, które zadebiutowały w 1971 roku. Rok ten był niezwykle owocny w pracy twórczej reżysera, który skoncentrował się na filmach dokumentalnych. Oto lista niektórych z jego najważniejszych dzieł:

  • Akcja Akademia, film dokumentalny,
  • Ballada o Trombie, film dokumentalny,
  • Charaktery, cykl dokumentalny,
  • O spokój w mieście, film dokumentalny,
  • Pierwsza na Monte Carlo, film dokumentalny,
  • Spotkania w drodze, film dokumentalny,
  • Stradivarius z Jankowskiego powiatu, film dokumentalny,
  • Wernisaż, film dokumentalny.

Przypisy

  1. Eugeniusz Pach. filmpolski.pl. [dostęp 07.04.2024 r.]
  2. Polish communist intelligence agents. cia.gov. [dostęp 23.06.2018 r.] (ang.).
  3. Dariusz Baliszewski: Starszy strzelec „Kicia”. [dostęp 29.04.2016 r.]
  4. Monika Kuc: Przejść przez ekran. [dostęp 28.04.2016 r.]
  5. Twarze z ekranu: Jan Suzin [online], TVP [dostęp 27.04.2016 r.]
  6. Dawid Samulski: Minęło 50 lat od turnieju miast Syców – Oleśnica. Szkoda, że nikt nie uczcił tego jubileuszu. 16.12.2015 r. [dostęp 28.04.2016 r.]
  7. Legendarny prezenter TVP zmarł w zapomnieniu. 27.04.2016 r. [dostęp 27.04.2016 r.]
  8. Informacja O Zmarłych. [dostęp 27.04.2016 r.]
  9. A. Brzoza: Eugeniusz Pach: Dwie twarze spikera. [dostęp 27.04.2016 r.]
  10. Eugeniusz Pach („Panorama Północy”, 15.09.1973). [dostęp 27.04.2016 r.]
  11. Katarzyna Dzierzbicka: 50 lat Teatru Telewizji: krótka historia telewizyjnej sceny. Rabid, 2004 r., s. 88. ISBN 83-88668-87-0.
  12. Wiesław Godzic: 30 najważniejszych programów TV w Polsce. Trio, 2005 r., s. 180. ISBN 83-7436-062-3.
  13. Aleksandra Szarłat: Prezenterki: Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015 r., s. 38. ISBN 978-83-8031-299-9.
  14. Telewizyjne Spotkania Chemików. 2010 r. [dostęp 28.04.2016 r.]
  15. 85. urodziny Eugeniusza Pacha. Stowarzyszenie Filmowców Polskich, 14.10.2014 r. [dostęp 27.04.2016 r.]
  16. Aleksandra Szarłat: Prezenterki: Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015 r., s. 104. ISBN 978-83-8031-299-9.
  17. Aleksandra Szarłat: Prezenterki: Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015 r., s. 381. ISBN 978-83-8031-299-9.
  18. Radio i Telewizja, Nr 19 (664), Rok XIV, 11.05.1958 r. [dostęp 28.04.2016 r.]
  19. Rekord polskiego fiata. [dostęp 28.04.2016 r.]

Oceń: Eugeniusz Pach

★★★★★
Średnia ocena:4.71 Liczba ocen:22