Bohdan Pawłowicz

---

Życiorys

Bohdan Pawłowicz przyszedł na świat 2 lutego 1899 roku w Warszawie, jako syn Kazimierza Pawłowicza, który był inżynierem ceramiki, oraz Heleny z Jełowickich. Jego wczesne dzieciństwo było związane z różnymi miejscami, gdyż mieszkał w Dąbrowie Górniczej w latach 1901-1903, a następnie w Korwinowie od 1903 do 1907 roku. Ostatecznie osiedlił się na stałe w Warszawie.

Od 1912 roku Pawłowicz był aktywnie zaangażowany w polski ruch skautowy, a także brał udział w działaniach Organizacji Młodzieży Narodowej. Po ukończeniu szkoły średniej, w wieku zaledwie 18 lat, przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Jako żołnierz Legionów Polskich oraz Wojska Polskiego brał udział w walkach w czasie kampanii 1920 roku, która miała miejsce podczas wojny polsko-bolszewickiej.

W 1923 roku zadebiutował jako poeta, publikując swój tomik wierszy. W kolejnych latach, aż do 1935 roku, poszerzał swoje literackie osiągnięcia o 7 powieści, w tym znaną powieść dla młodzieży „Franek na szerokim świecie”, która pierwotnie ukazała się na łamach „Płomyka” i była wznawiana w różnych edycjach aż pięciokrotnie. Pawłowicz pełnił również funkcję redaktora „Wychodźcy” w 1931 roku, a następnie był redaktorem i dyrektorem rozgłośni Polskiego Radia w Lwowie, Łodzi (PR Łódź) w latach 1935-1938 oraz w Toruniu (PRPR).

W 1939 roku wziął udział w pierwszym rejsie MS Chrobry do Ameryki Południowej, a w jego towarzystwie znajdował się m.in. Witold Gombrowicz. Lata 1940-1943 to czas, kiedy pełnił rolę referenta prasowego w dowództwie Polskiej Marynarki Wojennej PSZ, a także uczestniczył w konwojach arktycznych do ZSRR. Od 1943 roku działał jako zastępca attaché morskiego RP w Rio de Janeiro. Po zakończeniu działań wojennych zdecydował się pozostać na emigracji w Brazylii, gdzie aktywnie angażował się w życie brazylijskiej Polonii, redagując biuletyn „Fakty” oraz publikując opowiadania i fragmenty swojego pamiętnika w czasopiśmie „Lud”.

W 1953 roku Pawłowicz przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuował swoją karierę w branży radiowej. Od 1956 roku mieszkał w Buffalo, gdzie pracował jako wykładowca historii w Canisius College. Zmarł 28 maja 1967 roku i został pochowany w Pleasantville w stanie Nowy Jork.

Twórczość

Bohdan Pawłowicz był pisarzem, który zdobył szeroką popularność w okresie międzywojennym. Jego twórczość koncentrowała się na powieściach podróżniczo-przygodowych oraz marynistycznych, które w dużej mierze były adresowane do młodych czytelników. W obrębie jego dorobku literackiego znajdują się nie tylko powieści, ale także opowiadania, felietony oraz utwory o charakterze publicystycznym i reportażowym. Wiele z jego dzieł pozostaje w formie rękopisów, a niektóre z publikacji powstałych podczas jego emigracji doczekały się wydań w Polsce.

Wybrane utwory

• Franek na szerokim świecie. Przygody na morzu i lądzie (wydanie książkowe Warszawa, Łódź 1928, Nasza Księgarnia oraz wydania późniejsze, m.in. I wydanie powojenne: Gdańsk 1984, Krajowa Agencja Wydawnicza, ISBN 83-03-00776-9: powieść o przygodach małego Franka z Kaszub, która zawiera reminiscencje z podróży Bohdana Pawłowicza do Brazylii odbytej na pokładzie STS Lwów jako 24-letni instruktor harcerski, mający na celu ożywienie ruchu harcerskiego wśród tamtejszej Polonii,
• Morze (1929),
• Córka latarnika: opowieści egzotyczne (1930),
• Chłopiec z pinjorowych lasów, Lwów-Warszawa 1934: powieść z wątkiem awanturniczym, która ukazuje środowisko polskiej emigracji w Brazylii, w krainie tytułowych „piniorowych lasów”,
• Załoga: ostatnia podróż parowca „Barbara” (1935),
• W słońcu dalekiego Południa. Szkice z podróży (1937),
• Pionierzy (1938) – t. 1 Wojciech Mierzwa w Paranie,
• – t. 2 Wyspa Świętej Katarzyny,
• Przez ocean do Polski walczącej (1940),
• O.R.P. Garland in convoy to Russia, Mitcham 1943, Surrey Press,
• Krew na oceanie, Warszawa 1991, Rytm, ISBN 83-85249-01-X; opublikowane jako Krew na oceanie: kartki z pamiętnika w konwoju do Rosji w Nowym Jorku w 1955 r.: relacja z wydarzeń z maja 1942 r. podczas konwoju PQ-16 do Murmańska, w którym autor uczestniczył na pokładzie ORP Garland.

---

Oceń: Bohdan Pawłowicz

---