Stefan Orzechowski (aktor)

---

Życiorys

Stefan Orzechowski był synem Konstantego Ludwika oraz Stefanii Edwardy Żeńczykowskiej. W 1913 roku ukończył Szkołę Dramatyczną, która działała przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Jego droga artystyczna rozpoczęła się w Teatrze Miejskim w Łodzi, z którego następnie przeniósł się do Wilna, gdzie w 1914 roku krótko występował na scenie.

Kolejnym przystankiem w jego karierze był Kijów, gdzie występował obok innych znakomitych polskich aktorów, takich jak Juliusz Osterwa, Stefan Jaracz, Stanisława Wysocka, Antoni Fertner i wielu innych, w Teatrze Polskim. Po zakończeniu I wojny światowej jego kariera teatralna zyskała na intensywności, bowiem występował sukcesywnie w różnych teatrach, w tym w Teatrze Mozaika oraz w Teatrze Małym w Warszawie, a także w Krakowie i Lwowie, a później w Teatrze Polskim w Poznaniu.

Oprócz aktorstwa, Orzechowski zyskał również reputację jako reżyser. W trudnych czasach II wojny światowej przebywał w Warszawie, gdzie zarabiał na życie jako sprzedawca wody sodowej. Po wojnie przeniósł się do Krakowa, gdzie objął stanowisko kierownika artystycznego Teatru Kameralnego TUR, a następnie kierował Teatrem Wybrzeża w Sopocie. W 1949 roku osiedlił się na stałe w Poznaniu, gdzie został zastępcą prezesa Zarządu Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu w tym mieście.

6 września 1964 roku obchodził swoje 50-lecie pracy artystycznej, a uroczystość odbyła się pod patronatem Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz honorowym patronatem, w skład którego wchodził m.in. I sekretarz KW PZPR w Poznaniu, Jan Szydlak, a także przedstawiciele Rad Narodowych, środowiska artystycznego oraz liczni literaci i dziennikarze. W tym szczególnym dniu otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, co stanowiło ważne docenienie jego pracy.

Stefan Orzechowski zmarł 18 listopada 1965 roku i spoczął na cmentarzu na Junikowie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz pamięć w sercach swoich wiernych widzów.

Wybrana twórczość

Aktor

Stefan Orzechowski w swojej karierze występował w wielu znaczących produkcjach teatralnych. Jego dorobek aktorski obejmuje:

• 1920 Kraków: Zakochani (Caillavet, Flers) jako Jakub Moreau,
• 1920 Kraków: Ten, który chciał zbyt wielu.. (Tristan Bernard, Alfred Athis) jako Larnois,
• 1945 Kraków: Kres wędrówki (Robert Cedric Sherriff) jako Osborne,
• 1950 Poznań: Hamlet (William Shakespeare) jako Poloniusz,
• 1951 Poznań: Mizantrop (Molière) jako Filint,
• 1959 Poznań: Wujaszek Wania (Antoni Czechow) jako Aleksander Sieriebriakow,
• 1964 Poznań: Nie-Boska komedia (Zygmunt Krasiński) jako ojciec chrzestny,
• 1964 Poznań: Grube ryby (Michał Bałucki) jako Onufry Ciaputkiewicz.

Reżyser

Jako reżyser Orzechowski również pozostawił trwały ślad w polskim teatrze, prezentując wiele udanych inscenizacji. Jego osiągnięcia reżyserskie zawierają:

• 1927 Toruń: Fura słomy, Zygmunt Kawecki,
• 1948 Kraków: Klub kawalerów, Michał Bałucki,
• 1948 Częstochowa: Szklanka wody, Eugène Scribe,
• 1948 Częstochowa: Klub kawalerów, Michał Bałucki,
• 1948 Gdynia: Klub kawalerów, Michał Bałucki,
• 1949 Gdańsk: Szklanka wody, Eugène Scribe,
• 1949 Gdańsk: Lato w Nohant, Jarosław Iwaszkiewicz,
• 1949 Poznań: Ja tu rządzę, Wincenty Rapacki (syn),
• 1950 Poznań: Wielki człowiek do małych…, Aleksander Fredro,
• 1950 Poznań: Ciotunia, Aleksander Fredro,
• 1951 Poznań: Zwykły człowiek, Leonid Leonow,
• 1953 Poznań: Dalekie, Aleksander Afinogenow,
• 1955 Kalisz: Sługa dwóch panów, Carlo Goldoni,
• 1956 Poznań: Bohaterom Warszawy,
• 1959 Poznań: Freuda teoria snów, Antoni Cwojdziński,
• 1959 Częstochowa: Szklanka wody, Eugène Scribe.

---

Oceń: Stefan Orzechowski (aktor)

---