Aleksander Szenajch

Sport i rekreacja

Aleksander Szenajch był postacią, której życie oraz osiągnięcia sportowe pozostawiły trwały ślad w historii Polski. Urodził się 26 sierpnia 1904 roku w Warszawie, a jego pasja do sportu nieprzerwanie towarzyszyła mu przez całe życie.

Nie tylko jako lekkoatleta i piłkarz zdobył uznanie, ale również miał zaszczyt reprezentować nasz kraj na arenie międzynarodowej, biorąc udział w Igrzyskach Olimpijskich. Po zakończeniu kariery sportowej, Aleksander Szenajch zmienił swoje zainteresowania, stając się dziennikarzem sportowym, wnoszącym bogate doświadczenie oraz wiedzę do przyszłych pokoleń sportowców i miłośników sportu.

Zmarł 5 czerwca 1987 roku w Brukseli, pozostawiając po sobie nie tylko wspomnienia wśród kibiców, ale także wpływ na rozwój sportu w Polsce.

Rodzina

Aleksander Szenajch był synem znanego lekarza Władysława Szenajcha oraz Eugenii, z domu Pianko. W jego rodzinie były różnorodne wyznania: ojciec był luterańczykiem, natomiast matka wyznawała kalwinizm. Warto również wspomnieć, że jego stryjem był pastor luterański Aleksander Schoeneich, który żył w latach 1861–1939. Dodatkowo, Aleksander miał kuzyna Karola Szenajcha, który zyskał sławę jako hokeista i olimpijczyk, biorąc udział w igrzyskach w St. Moritz w 1928 roku.

Życiorys

Ukończył Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie w 1921 roku. Miał znaczący udział w wojnie polsko-bolszewickiej, gdzie walczył kolejno w 201. pułku piechoty, a następnie w 36. pułku piechoty Legii Akademickiej. Za swoje męstwo został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Aktywność sportowa

Był człowiekiem wielu talentów sportowych, ale jego największe osiągnięcia związane były z lekkoatletyką oraz piłką nożną, w których startował w barwach klubu Warszawianka.

Lekkoatletyka

W lekkoatletyce specjalizował się w biegach sprinterskich. Jako członek sekcji lekkoatletycznej Warszawianki zdobył łącznie jedenaście tytułów mistrza Polski:

  • bieg na 100 m – 1923, 1924, 1925, 1928, 1929, 1930,
  • bieg na 200 m – 1924, 1927, 1928, 1929,
  • sztafeta 4 x 100 m – 1928.

Pięciokrotnie zdobył tytuł wicemistrza w biegach na 100 m (1927) i 200 m (1925, 1930), a także w sztafecie (1923, 1930), natomiast cztery razy był brązowym medalistą (1922 – 100 m oraz 1924, 1925, 1927 – sztafeta 4 x 100 m). Uczestniczył w Igrzyskach Olimpijskich w 1924 roku w Paryżu w biegach na 100 i 200 m, jednak nie przeszedł eliminacji. Był również czternastokrotnym reprezentantem Polski w meczach międzypaństwowych i ustanowił 22 rekordy kraju, w tym jako pierwszy Polak przebiegł 100 m poniżej 11 sekund (w 1925 roku). Jego rekordowe osiągnięcia to 10,8 sekundy na 100 m i 22,3 sekundy na 200 m.

Piłka nożna

Karierę jako piłkarz rozpoczął w 1918 roku, występując w I drużynie klubu Polonia Warszawa w latach 1918–1920. Następnie grał w Warszawiance w I lidze od 1927 do 1931 jako zarówno napastnik, jak i pomocnik. W lidze rozegrał 66 meczów, zdobywając 16 bramek. W sumie, mając na koncie 250 spotkań w Warszawiance, zagrał także 18 razy w reprezentacji Warszawy.

Dziennikarstwo sportowe

Już podczas kariery sportowej rozpoczął pracę w dziennikarstwie sportowym, którą kontynuował aż do wybuchu II wojny światowej. Pełnił funkcję redaktora naczelnego czasopisma Stadjon w latach 1929–1931 oraz był kierownikiem agencji „Centrosport” (1928–1939). Od 1923 roku współpracował z Tygodnikiem Sportowym, a w 1927 roku, wraz z Władysławem Dobrowolskim, wydał broszurę pt. „Stumetrówka”. Dotyczyła ona biegów krótkich oraz sztafetowych.

Członkostwo w organizacjach

Aleksander Szejnach był również aktywnym członkiem wielu organizacji, w tym:

  • zarządu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki (od 1930 roku, w marcu 2916 wybrany na kierownika referatu prasowego oraz członka Komisji Trzech),
  • Ligi Polskiego Związku Piłki Nożnej (od 1933 roku),
  • klubu sportowego Warszawianka,
  • Towarzystwa Międzynarodowego i Krajowego Zawodników Kontraktowych,
  • wiceprezesa Związku Dziennikarzy Sportowych Rzeczypospolitej Polskiej.

Wojna i po wojnie

W kampanii wrześniowej pełnił służbę jako podporucznik w 1. pułku artylerii przeciwlotniczej, a po zakończeniu działań zbrojnych zaangażował się w działalność konspiracyjną. Był oficerem personalnym w Wydziale Zrzutów Oddziału Dowodzenia i Łączności Komendy Głównej Armii Krajowej pod pseudonimem Roman. Walczył w czasie powstania warszawskiego, a po upadku był w niewoli niemieckiej. Po wyzwoleniu służył w 1 Dywizji Pancernej. Po demobilizacji osiedlił się w Niemczech, a potem przeniósł do Belgii, gdzie zmarł.

Ordery i odznaczenia

Aleksander Szenajch otrzymał szereg odznaczeń, które potwierdzają jego zasługi i wkład w obronę kraju oraz działalność na rzecz społeczeństwa. Wśród najważniejszych wyróżnień znalazły się:

  • Krzyż Walecznych,
  • Srebrny Krzyż Zasługi przyznany po raz pierwszy 19 marca 1931 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi przyznany po raz drugi 8 lipca 1938 roku.

Przypisy

  1. M.P. z 1938 r. nr 154, poz. 277 „za zasługi na polu organizacji i propagandy sportu polskiego”.
  2. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
  3. Podział prac w zarządzie P.Z.L.A.. „Echo”. 67, s. 7, 07.03.1936 r.
  4. a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 719.

Oceń: Aleksander Szenajch

★★★★★
Średnia ocena:4.9 Liczba ocen:11