Aleksander Landsberg, znany również jako Abram Lejb, to postać, której życie i działalność odcisnęły znaczące piętno na przemysłowym krajobrazie Polski. Urodził się 15 stycznia 1859 roku w Warszawie, gdzie spędził wczesne lata swojego życia. Jego kariera oraz zaangażowanie w działania społecznościowe przyniosły mu reputację nie tylko jako przemysłowca, ale także jako aktywnego działacza społecznego.
Ostatecznie, Landsberg zmarł 1 maja 1928 roku w Tomaszowie Mazowieckim, pozostawiając po sobie ślad w historię regionu i kraju.
Rodzina
Był on synem Mendla Landsberga, który prowadził interesy jako kupiec w Warszawie, oraz Łaji, pochodzącej z rodziny Lejbke (Lewek). Aleksander miał przynajmniej dwóch braci, którzy odnieśli sukcesy jako fabrykanci w Tomaszowie Mazowieckim oraz w Łodzi: Hilary (Hilel, 1843–1898) oraz Leopold (Libera, 1861–1935).
Za żonę wybrał bratanicę, Eleonorę [Leę, Łaję] Landsberg (1862–1942), która była córką jego brata Hilarego. W rezultacie ich małżeństwa przyszło na świat siedmioro dzieci. Wśród nich wymienić warto Helenę Merzową (1884-1968), która wstąpiła w związek małżeński (od 1906 roku) z Alfredem Merzem; Julię Tofflerową (ur. 1887); a także Władysława (1888–1941), który był prawnikiem i przemysłowcem. Istotnym członkiem rodziny był również Marceli (1890–1951), lekarz specjalizujący się w chorobach zakaźnych oraz chorobach wewnętrznych, profesor Akademii Medycznej w Łodzi.
W rodzinie było również miejsce dla Wandy Cichockiej (1894–1978), matki Joanny Kulmowej, Janiny Hirszbergowej (ur. 1895) oraz Henryki Stefańskiej (1900–1990), która była małżonką tomaszowianina Henryka Steinmana-Kamińskiego (1900–1924).
Edukacja
Aleksander Landsberg od młodości wykazywał zainteresowanie rzemiosłem, co przejawiało się w dwuletniej praktyce, którą odbył w Tomaszowie Rawskim. Tam zdobywał doświadczenie w fabryce sukna, gdzie pracował pod okiem swojego starszego brata, Hilarego (Hilela).
Informacje dotyczące późniejszej edukacji Landsberga są dość skąpe. Znamy jednak fakt, że dwukrotnie podróżował do Anglii. Celem tych wyjazdów były studia, zarówno techniczne, jak i ogólne, które miały na celu poszerzenie jego wiedzy i umiejętności.
Po powrocie do kraju, Landsberg przyczynił się do rozwoju przemysłu w swojej ojczyźnie, sprowadzając do Tomaszowa krosna mechaniczne, co było znaczącym krokiem w kierunku modernizacji lokalnego rzemiosła.
Działalność
Po utracie brata Hilarego oraz przekształceniu przedsiębiorstwa w towarzystwo akcyjne, Aleksander Landsberg objął stanowisko dyrektora zarządzającego, a w dalszej kolejności również wiceprezesa, a następnie prezesa zarządu Spółki Akcyjnej Fabryk Sukna „H. Landsberg”. Jego działalność w tym obszarze była kluczowa dla rozwoju firmy.
W roku 1910, jako osoba o dużym zacięciu przedsiębiorczym, stał się współzałożycielem Towarzystwa Akcyjnego Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój nowoczesnego przemysłu.
Funkcje społeczne
Aleksander Landsberg pełnił wiele istotnych funkcji społecznych w swoim życiu, w tym funkcję prezesa zarządu Zgromadzenia Kupców w Tomaszowie oraz prezesa Gminy Żydowskiej. W roku 1903 odegrał kluczową rolę w utworzeniu Siedmioklasowej Szkoły Handlowej, która obecnie nosi nazwę I LO w Tomaszowie Mazowieckim, stając się członkiem jej Rady Opiekuńczej.
W przededniu I wojny światowej, w jego domu przy ul. Gustownej (dziś ul. Konstytucji 3 Maja 46), odbywały się koncerty znanego pianisty Artura Rubinsteina, co podkreśla znaczenie kulturalne tego miejsca.
Podczas I wojny światowej, Aleksander Landsberg miał obowiązki ławnika w magistracie, gdzie zajmował się sprawami szpitali oraz prowiantownią. Jego aktywność nie ograniczała się tylko do pracy administracyjnej – był również uznawany za członka honorowego Tomaszowskiej Ochotniczej Straży Ogniowej, co podkreśla jego zaangażowanie w życie lokalnej społeczności.
Pochówek
W Tomaszowie Mazowieckim miało miejsce odejście Aleksandra Landsberga. Cmentarz żydowski w tej miejscowości stał się miejscem finalnego spoczynku tego znamienitego człowieka, który został pochowany z należnymi honorami.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Rudolf Okręt | Ludwik Wołowski | Stefan Kawalec | Kazimierz Wasilewski (zm. 1929) | Adam Epstein | Jakub Salinger | Franciszek Adolf Acher | Leszek Miklas | Adam Sankowski | Jan Jarnicki | Paweł Wojciechowski (ekonomista) | Andrzej Kowalski (ekonomista) | Henryk Toeplitz | Juliusz Feigenbaum | Adam Osser | Stefan Widomski | Artur Radziwiłł (ekonomista) | Ludwik Grohman | Antoni Edward Fraenkel | Edward NatansonOceń: Aleksander Landsberg