Aleksander Kokular


Aleksander Kokular, urodzony 9 sierpnia 1793 roku w Warszawie, to postać niezwykle ważna w polskim świecie sztuki. Zmarł on 6 kwietnia 1846 roku w tym samym mieście, pozostawiając po sobie znaczący dorobek.

Był on malarką, kolekcjonerem oraz pedagogiem, który w szczególny sposób wpłynął na rozwój sztuk pięknych w Polsce. Jako przedstawiciel późnego klasycyzmu, jego prace odzwierciedlają ducha epoki oraz dążenie do harmonii i proporcji.

Kokular to także współzałożyciel Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, instytucji, która miała kluczowe znaczenie dla kształcenia artystów w naszym kraju. Jego zaangażowanie w edukację młodych twórców stawia go w gronie najwybitniejszych postaci polskiego malarstwa.

Nie można zapomnieć również o jego działalności jako wolnomularza, co dodatkowo wzbogaca jego biografię o ciekawe konteksty towarzyskie i intelektualne.

Życiorys

Urodziny Aleksandra Kokulara miały miejsce w rodzinie warszawskiego kupca. Swoje pierwsze kroki w malarstwie stawiał w Liceum Warszawskim, gdzie nauczał go znany artysta, Zygmunt Vogel. W 1814 roku zainicjował swoją akademicką podróż, rozpoczynając studia w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu pod opieką Jana Chrzciciela Lampiego. Zaledwie trzy lata później, w 1817 roku, kontynuował naukę w Akademii św. Łukasza w Rzymie. Po powrocie do Warszawy w 1818 roku aktywnie uczestniczył w życiu artystycznym stolicy, a także zaangażował się w działalność pedagogiczną.

Od roku 1821 pełnił rolę nauczyciela rysunku w Liceum Warszawskim, aż do jego zamknięcia. W okresie szkolnym 1819/1820 nauczał również kaligrafii w Konwikcie Żoliborskim. Warto zaznaczyć, że jego praca pedagogiczna została przerwana w latach 1824–1826, kiedy to korzystając z rządowego stypendium, wyjechał do Rzymu, gdzie miał okazję doświadczyć wpływu mistrzów takich jak David czy Camuccini.

W latach 1835–1841 prowadził w swoim domu prywatną szkołę malarstwa i rysunku. Równocześnie uczył na Kursach Dodatkowych w latach 1836–1838 oraz w Aleksandryjskim Instytucie Wychowania Panien w latach 1838–1840. W kolejnych latach, od 1841 do 1844, jego działalność dydaktyczna skupiła się na Gimnazjum Realnym w Warszawie. W 1844 roku, wspólnie z Janem Feliksem Piwarskim, zainicjował powstanie Szkoły Sztuk Pięknych, w której prowadził wykłady aż do swojej śmierci w 1846 roku. W gronie jego uczniów znaleźli się m.in.: Tadeusz Brodowski, Aleksander Kamiński, Władysław Heliodor Gumiński oraz Cyprian Kamil Norwid.

W zakresie twórczości artystycznej, Kokular wykazywał zainteresowanie szeroką gamą tematów, obejmującą sceny mitologiczne, historyczne oraz religijne. Jego portrety, w szczególności wizerunki męskie, przyciągały uwagę. Wśród nich można wymienić portrety cara Mikołaja I, namiestnika Iwana Paskiewicza oraz hrabiego Aleksandra Potockiego. Obrazy religijne, takie jak „Zdjęcie z krzyża”, również zajmowały istotne miejsce w jego dorobku. Kokular nie unikał także tematów antycznych, jak „Edyp i Antygona” (1825) oraz historycznych dzieł, na przykład „Zaślubiny Jadwigi z Jagiełłą” (1825).

Do jego innych stworzeń należą: „Perykles i Aspazja”, „Śmierć Priama”, jak również obrazy, które zdobią kościoły w Siedlcu, Suwałkach, Warszawie, Puławach, Brześciu, Woli oraz Goliszewie. Do grona jego portretów zaliczyć można również wizerunki Zygmunta Vogla, arcybiskupa Hołowczyca oraz pianistki i kompozytorki Marii Szymanowskiej.

Interesował się także rynkiem sztuki w Warszawie, gdzie rozpoczął działalność jako antykwariusz. W szczególności w latach 30. i 40. XIX wieku zajmował się restauracją oraz sprzedażą obrazów pochodzących z kolekcji Aleksandra Potockiego. Prace Kokulara były prezentowane na wystawie w muzeum w Nieszawie.

Zmarł w 1846 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 2-I-11/12).

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: ALEXANDER KOKULAR, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 30.11.2019 r.]
  2. Jerzy J. Malinowski, Malarstwo polskie XIX wieku, Warszawa: Wydawn. DiG, 2003.
  3. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 444.

Oceń: Aleksander Kokular

Średnia ocena:4.61 Liczba ocen:25