Stadion Polonii Warszawa, znany również jako stadion im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego, jest obiektem sportowym, który wyróżnia się na mapie stolicy Polski. Mieści się on na Nowym Mieście, przy ulicy Konwiktorskiej 6.
Obiekt ten jest użytkowany przez klub Polonia Warszawa, który ma bogatą historię i wielu zagorzałych fanów. Właścicielem stadionu jest miasto stołeczne Warszawa, co podkreśla jego znaczenie dla lokalnej społeczności.
Stadion może pomieścić 7150 widzów, co czyni go idealnym miejscem na organizację różnorodnych wydarzeń sportowych oraz kulturalnych. Zarządcą obiektu jest Stołeczne Centrum Sportu Aktywna Warszawa, które dba o wysoką jakość usług i udogodnień dla kibiców oraz uczestników. Na pewno warto odwiedzić to miejsce, aby poczuć atmosferę sportowych emocji.
Historia
Od powstania stadionu do wybuchu II WŚ
Początki klubu Polonia Warszawa były skromne, ponieważ nie miał on własnego boiska. W związku z tym, drużyna rozgrywała swoje mecze głównie na boisku Agrykoli. W połowie lat dwudziestych rozpoczęto działania mające na celu budowę nowego obiektu sportowego. Pierwsze wzmianki prasowe na temat lokalizacji stadionu „Polonia” sięgają 1923 roku, odnosiły się do dwóch hektarów terenu znajdującego się obok placu Broni.
Ostatecznie przyznano klubowi działkę o powierzchni prawie pięciu hektarów, usytuowaną przy ulicy Konwiktorskiej. Pierwotnie planowano, aby stadion pomieścił około 20 tysięcy widzów, a jego projektantem był architekt Juliusz Nagórski. Koszty budowy oszacowano na około 1 400 000 zł, co okazało się zbyt ambitnym przedsięwzięciem. W związku z tym podjęto decyzję o zmianie planów na rzecz budowy obiektu o charakterze tymczasowym, do którego przeniesiono drewniane trybuny z parku Sobieskiego.
Warto wspomnieć, że już w 1916 roku Tadeusz Tołwiński zaprojektował stadion Klubu Polonia na terenach dawnej esplanady Cytadeli, co być może wpłynęło na późniejsze realizacje. Po wstępnym funduszu wynoszącym około 60 000-80 000 zł, prace budowlane zaangażowały 50 robotników, którzy zajmowali się niwelowaniem terenu i ustawianiem ogrodzenia.
Dzięki dodatkowym funduszom, początkowo 8000 zł, a później 39 500 zł, stadion „Polonia” szybko zaczął nabierać kształtów. W gazetach relacjonowano, że „Roboty ziemne wykonane zostaną według planów p. Nagórskiego, a reszta sposobem gospodarczym”. Sportowcy, w tym znani zawodnicy, angażowali się w pomoc przy budowie, m.in. sadząc setki drzew i krzewów wokół obiektu.
Prace dawały widoczne postępy, ale ograniczone finanse sprawiły, że budowa rozciągnęła się na trzy lata. Stadion został oficjalnie ukończony 15 sierpnia 1928 roku, kiedy to odbył się pierwszy mecz piłkarski (Polonia-Hasmonea Lwów, wynik 5:0), a ceremonia otwarcia miała miejsce 30 września. Wśród zaproszonych gości byli wysokiej rangi urzędnicy, a płk Juliusz Ulrych w swoim wystąpieniu powiedział:
Klub nie może być odgrodzony chińskim murem od świata. Musi być jak czytelnia ludowa, otwarty i dostępny dla szerokiego ogółu.
W trakcie uroczystości rozegrano mecz koszykówki, odbył się pokaz lotniczy oraz mecz piłkarski Polonia – Wisła Kraków (wynik 2:7). Stadion miał charakterystyczny kształt owalny, w jego skład wchodziło boisko i otaczająca je bieżnia. Długie trybuny wybudowano od strony zachodniej, a obiekt wzbogacono o szereg udogodnień, takich jak korty tenisowe i boisko do gier zespołowych. Zimą boisko zamieniano w lodowisko, które jako pierwsze w Warszawie otrzymało sztuczne oświetlenie.
Znaczące remonty przeprowadzono pod koniec lat trzydziestych, w tym przebudowę bieżni oraz modernizację infrastruktury. Planowano także dalsze inwestycje, takie jak halę sportową czy nowe obiekty do uprawiania sportów walki. Całość obszaru zajmowanego przez Polonię wynosiła około 5000 m², jednak w okresie międzywojennym klub nie dysponował własną halą ani przystanią.
II Wojna Światowa
Podczas drugiej wojny światowej niemiecka policja przejęła stadion. Po wybuchu powstania warszawskiego, w nocy z 21 na 22 sierpnia 1944 roku, oddziały batalionów „Zośka” oraz Czata „49” przekroczyły stadion w kierunku Dworca Gdańskiego, dążąc do połączenia Starego Miasta z Żoliborzem. Natarcie nie przyniosło oczekiwanych rezultatów, a w walce zginęło 12 powstańców. Stadion został poważnie uszkodzony, ocalała jedynie jego płyta.
Lata 1945 – 1989
Po zakończeniu II wojny światowej, próby przejęcia stadionu przez komunistyczną młodzieżówkę – Związek Walki Młodych, zakończyły się niepowodzeniem. Wyrok Sądu Okręgowego z 27 listopada 1947 roku przywrócił stadion klubowi. Po pracach remontowych, 1950 roku rozegrano pierwszy mecz ligowy: Polonia-CWKS Warszawa (wynik 2:1).
W tym okresie powstały nowe trybuny, a także socrealistyczny gmach wielofunkcyjny z reprezentacyjnym wejściem od ulicy Bonifraterskiej. Wejście na obiekt zostało zmienione, jednak wierni fani wciąż określają miejsce spotkań jako Konwiktorska. W latach 1974–1978 zrealizowano kolejne prace remontowe, podczas których piłkarze często musieli korzystać z innych obiektów sportowych. W tym czasie na bieżni zainstalowano tartan, który sprawił wiele problemów w późniejszych modernizacjach.
W połowie lat osiemdziesiątych sformułowano ambitne plany budowy hali sportowej oraz wydłużenia basenu, jednak skończyło się na niewielkich remontach i prostych poprawkach.
Okres 1989 – 2018
W połowie lat dziewięćdziesiątych dokonano wymiany drewnianych ławek na nowoczesne krzesełka na trybunie głównej oraz zainstalowano kraty wokół obiektów. Utworzono również wydzieloną trybunę dla gości z oddzielnym wejściem. Warto podkreślić, że 3 marca 2010 roku stadion był miejscem jedynego spotkania reprezentacji Polski, w którym Polska zmierzyła się z Bułgarią, zwyciężając 2:0.
Okres po 2018. Projekt nowego stadionu
W sierpniu 2018 roku Rada m.st. Warszawy przyznała 158 mln złotych na modernizację stadionu, a wydatki te uwzględniono w wieloletniej perspektywie finansowej. Po zakończeniu prac stadion będzie mógł pomieścić 15,5 tys. widzów, a dodatkowo powstanie nowa hala sportowa dla siatkarzy i koszykarzy oraz parking.
Trybuny stadionu
Trybuna główna
Na stadionie Polonii Warszawa znajduje się zadaszona i imponująca Trybuna Główna, która cieszy się największym zainteresowaniem wśród rodzin z dziećmi oraz seniorów. Miejsce to stwarza doskonałe warunki do podziwiania spektakularnych choreografii, które są skrupulatnie przygotowywane przez kibiców z drugiej strony stadionu, na „Kamiennej” trybunie.
Trybuna Kamienna
Trybuna Kamienna, zwana również wschodnią trybuną, nazwa zyskała dzięki swojej unikalnej konstrukcji wykonanej z ziemi i betonu, a także przez brak plastikowych krzesełek czy ławek. Było to tradycyjne miejsce kibiców, którzy z pasją wspierali Polonię. W 2004 roku trybuna przeszła gruntowną modernizację, co skutkowało dodaniem zadaszenia, które znacząco poprawiło komfort oglądania meczów.
Sektor gości
Sektor przeznaczony dla gości ma pojemność około 500 miejsc, jednak w sierpniu 2009 roku zainstalowano tu 352 krzesełka, co podniosło komfort kibiców odwiedzających stadion. Zlokalizowany jest on od strony ulicy Międzyparkowej, w północnej części obiektu, co zapewnia dogodny dostęp do trybuny.
Architektura budynku klubowego z 1954 roku
W książce poświęconej historii sztuki, Julian Brzuchowski z niezwykłą precyzją przedstawia charakterystykę architektury budynku klubowego, który powstał w 1954 roku.
Fasada budynku głównego mieszczącego basen i sale treningowe jest podniosłą opowieścią o tym, co kryje się za nią – „Przed nami błyszczy w słońcu ozdobiona czterema płaskorzeźbami o tematyce sportowej frontowa elewacja gmachu. W środku, wśród obłożonych kamieniem kolumn jońskich i otoczonych ornamentami ośmiu okien, czernią się szlachetnym drzewem i kutym metalem drzwi”. Pałacowa forma budynku stadionu, określona jako „wizja małego pałacu sportu”, służyła idei „monumentalnego wypoczynku”, którą najpełniej realizować miała „wielka zdobycz w tej dziedzinie, powstała w nowych socjalistycznych warunkach życia ludzkiego”.
Warto podkreślić, że architektura ta nie tylko zachwyca estetyką, ale również w pełni oddaje ducha epoki, w której została zaprojektowana.
Przypisy
- a b Stadion Piłkarski – Ośrodek Polonia. [w:] Stołeczne Centrum Sportu Aktywna Warszawa [on-line]. [dostęp 25.11.2024 r.]
- Stadion Piłkarski – Ośrodek Polonia. [dostęp 26.04.2024 r.]
- Zapraszamy na K6: Polonia Warszawa – GKS Wikielec. [dostęp 25.05.2023 r.]
- 60 lat Trybuny Głównej stadionu Polonii Warszawa. [dostęp 25.05.2023 r.]
- Stadion im. generała Kazimierza Sosnkowskiego (Stadion Polonii Warszawa). [dostęp 25.05.2023 r.]
- Michał Wojtczuk, Piotr Wesołowicz. Pół miliarda na inwestycje. „Gazeta Stołeczna”, 31.08.2018 r.
- Football venue Stadion Polonii Warszawa im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego, Warsaw. eu-football.info. [dostęp 14.09.2019 r.]
- Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Polska Walczy i Wydawnictwo Bellona, 2015, s. 693. ISBN 978-83-1113474-4.
- Stefan Sieniarski, KKS Polonia. 70 lat "Czarnych koszul", Warszawa 1984, s. 372.
- Juliusz Ulrych. Przemówienie z okazji inauguracji stadionu Polonii. „Przegląd sportowy”. 01.10.1928 r.
- "Polonia" warszawska odzyskała stadion, „Trybuna Dolnośląska”, 02.12.1947 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty sportowe":
Stadion Wojska Polskiego w Warszawie | Stadion Hutnika Warszawa | Hala Torwar | Tor wyścigów konnych Służewiec | Hala widowiskowo-sportowa przy ul. Poezji w Warszawie | MOS Wola Warszawa | Stadion Marymontu Warszawa | Stadion OSiR Ursus | Stadion Poloneza Warszawa | AZS Politechnika Warszawska (piłka siatkowa kobiet) | Stadion Narodowy im. Kazimierza Górskiego w Warszawie | Żyleta (Legia Warszawa) | Polonia Warszawa (pływanie) | Stegny (tor łyżwiarski) | Hala OSiR Bemowo | Stadion Agrykola | Pawilon sportowo-administracyjny Stadionu Dziesięciolecia | Arena UrsynówOceń: Stadion Polonii Warszawa