Polska Opera Królewska, w skrócie POK, to teatr operowy, który został założony w Warszawie. Jego powstanie miało miejsce 1 sierpnia 2017 roku, dzięki inicjatywie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. POK jest nowym miejscem na kulturalnej mapie Polski, które zyskuje coraz większe uznanie w świecie sztuki operowej.
Siedzibą Polskiej Opery Królewskiej jest Stara Oranżeria, zlokalizowana w malowniczym otoczeniu Łazienek Królewskich. To urokliwe miejsce stanowi idealne tło dla przedstawień operowych, przyciągając miłośników muzyki i sztuki.
Warto podkreślić, że Polska Opera Królewska jest najmłodszą, a zarazem trzynastą sceną operową w Polsce. Jej świeże podejście i nowatorskie programy przyciągają zarówno lokalnych entuzjastów, jak i turystów, którzy pragną doświadczyć niezapomnianych chwil w atmosferze niezwykłej sztuki operowej.
Działalność Polskiej Opery Królewskiej
Podmarka Polska Opera Królewska, poprzez swoją nazwę, godło oraz profil działalności, odnosi się do historycznych początków opery w naszym kraju. Główną siedzibą tego wybitnego teatru jest Teatr Królewski, znany także jako Teatr Stanisławowski, który znajduje się w Łazienkach. To oryginalne widmo XVIII-wiecznego teatru dworskiego zostało zbudowane na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego.
W ramach swojej działalności, Polska Opera Królewska koncentruje się na nowych inscenizacjach oper z epok dawnych, w szczególności baroku i klasycyzmu. Ponadto, angażuje się w przywracanie scenerii repertuaru muzyki polskiej, co obejmuje zarówno dzieła operowe, jak i utwory wokalne oraz instrumentalne.
Teatr nie tylko organizuje spektakle, ale i prowadzi aktywną działalność koncertową, w której są prezentowane kompozycje zarówno dawne, jak i współczesne, w formach kompozycji kameralnych oraz symfonicznych. Polska Opera Królewska wystawia różnorodne spektakle dramatyczne, włączając oratoria, kantaty sceniczne, balety, melodramy, misteria oraz traktaty poetyckie.
Teatr bardzo aktywnie wprowadza również nowe dzieła współczesne oraz prapremiery, co czyni go ważnym ośrodkiem kultury. W ramach swych działań, Polska Opera Królewska organizuje także festiwale operowe, które przyciągają uwagę publiczności.
Warto zauważyć, że pierwsza premiera pierwszego sezonu artystycznego 2017/2018 miała miejsce 3 listopada 2017 roku i była to kantata sceniczna Stanisława Moniuszki pt. Dziady – Widma, zrealizowana na podstawie II części Dziadów autorstwa Adama Mickiewicza. W tej inscenizacji brał udział Ryszard Peryt jako reżyser, a kierownictwo muzyczne sprawował Tadeusz Karolak.
Dyrekcja Polskiej Opery Królewskiej
Od początku istnienia Polskiej Opery Królewskiej, kluczowym działaniem w jej organizacji był proces powoływania dyrektorów. Pełniąc tę rolę jako pierwszy dyrektor, profesor Ryszard Peryt, zarządzał instytucją w latach 2017-2019, aż do swojej śmierci, która była wynikiem długotrwałej choroby. Jego zaangażowanie w rozwój opery było niezaprzeczalne.
W tym samym okresie, Andrzej Klimczak pełnił funkcję zastępcy dyrektora, a jego wkład w organizację instytucji był bardzo istotny. Po zakończeniu kadencji Peryta, Klimczak został dyrektorem naczelnym w latach 2019-2024. W czasie jego rządów, na stanowisku zastępcy dyrektora zasiadła Magdalena Kaczorowska, która przed objęciem tej roli zarządzała działem organizacji pracy artystycznej.
W nowej strukturze zarządzania operą, ważną rolę odgrywa również Iwona Pastwa-Zarychta, pełniąca funkcję zastępcy dyrektora ds. finansów i administracji. Te zmiany w kierownictwie odzwierciedlają ciągły rozwój i dostosowywanie się Polskiej Opery Królewskiej do wymogów sztuki operowej oraz oczekiwań społeczności.
Od 23 lipca 2024 roku, Magdalena Kaczorowska obejmuje stanowisko dyrektora, co oznacza nowy rozdział w historii instytucji. Wśród kluczowych postaci opery, Dawid Runtz od 2017 roku pełni rolę pierwszego dyrygenta, wnosząc swoją artystyczną wizję i talent do repertuaru operowego.
Struktura i zespoły Polskiej Opery Królewskiej
Polska Opera Królewska to instytucja kultury, która szczyci się różnorodnymi zespołami artystycznymi, które odgrywają kluczową rolę w jej działalności. Oto szczegółowy przegląd zespołów, które tworzą jej bogaty świat sztuki operowej.
- Soliści Polskiej Opery Królewskiej to zespół wybitnych artystów, takich jak Olga Pasiecznik, Anna Radziejewska, Andrzej Klimczak oraz Marta Boberska. W skład zespołu wchodzą także Monika Ledzion-Porczyńska, Gabriela Kamińska, Dorota Lachowicz, Aneta Łukaszewicz, Justyna Reczeniedi, Justyna Stępień, Anna Wierzbicka, Robert Gierlach, Wojciech Gierlach, Sylwester Smulczyński, Mateusz Zajdel, Witold Żołądkiewicz, oraz Leszek Świdziński.
- Zespół Wokalny Polskiej Opery Królewskiej to grupa, która specjalizuje się w wykonywaniu partii chóralnych. Ich występy obejmują sceniczne oraz koncertowe prezentacje oper, oratoriów i innych dzieł wokalno-instrumentalnych, wszystko pod czujnym okiem dyrygentki Liliany Krych.
- Orkiestra Polskiej Opery Królewskiej to kolejny istotny element tego artystycznego bytu. Jej pierwszym dyrygentem jest Dawid Runtz, a orkiestrą kieruje Karol Szwech, co zapewnia wysoki poziom muzyczny.
- Zespół Instrumentów Dawnych Polskiej Opery Królewskiej, znany jako Capella Regia Polona, został powołany we wrześniu 2018 roku i kierowany jest przez Krzysztofa Garstkę, który wnosi do zespołu swoją ekspercką wiedzę o dawnych brzmieniach.
Każdy z tych zespołów wnosi unikalny wkład do artystycznego dorobku Polskiej Opery Królewskiej, tworząc niezapomniane doświadczenia dla miłośników sztuki operowej.
Inscenizacje w Polskiej Operze Królewskiej
W Polskiej Operze Królewskiej odbywa się wiele znakomitych premier, które przyciągają miłośników muzyki. Wśród najważniejszych inscenizacji znajdziemy utwory polskich kompozytorów, takich jak:
- S. Moniuszko, Widma, premiera: 3 listopada 2017,
- S.F. Klonowic, Hebdomas, premiera: 3 grudnia 2017,
- K. Kurpiński, Alexander i Apelles, premiera: 26 stycznia 2018,
- M. Kamieński, Nędza uszczęśliwiona, premiera: 23 lutego 2018,
- S. Moniuszko, Straszny dwór, premiera: 30 grudnia 2018,
- S. Moniuszko, Śpiewnik domowy, premiera: 15 listopada 2019.
W bogatym repertuarze znajdziemy także operę barokową, w tym:
- C. Monteverdi, L’Orfeo (Orfeusz), premiera: 24 lutego 2019,
- A. Scarlatti, Scene Buffe, premiera: 24 kwietnia 2019,
- H. Purcell, Dido and Aeneas (Dydona i Eneasz), premiera: 26 października 2019,
- G.F. Haendel, Rodelinda, premiera: 6 marca 2020,
- G.B. Pergolesi, La serva padrona (Służąca panią), premiera: 4 lipca 2020,
- G.F. Haendel, Rinaldo, premiera: 25 i 26 września 2021.
Nie brak także klasyki opery, gdzie wyróżniają się tytuły takie jak:
- W.A. Mozart, Don Giovanni, premiera: 5 lipca 2018,
- W.A. Mozart, Thamos, premiera: 27 lipca 2018,
- W.A. Mozart, Le Nozze di Figaro (Wesele Figara), premiera: 30 grudnia 2018,
- W.A. Mozart, Bastien et Bastienne (Bastien i Bastienne), premiera: 1 czerwca 2019,
- W.A. Mozart, Così fan tutte (Tak czynią wszystkie), premiera: 5 lipca 2019,
- G. Rossini, Il Barbiere di Siviglia (Cyrulik sewilski), premiera: 20 grudnia 2019,
- W.A. Mozart, La Finta Giardiniera (Rzekoma ogrodniczka), premiera: 13 i 14 lutego 2021.
W repertuarze można także znaleźć operę XX-wieczną oraz współczesną. Wśród nich:
- K. Dębski, Hiob, prapremiera online: 25 kwietnia 2021,
- B. Britten, The Rape of Lucretia (Gwałt na Lukrecji), premiera: 12 i 13 czerwca 2021.
Na zakończenie, warto zwrócić uwagę na spektakle baletowe, które również są integralną częścią oferowanej przez tę instytucję sztuki:
- Balet Noverre en action, premiera: 19 września 2020.
Festiwale Polskiej Opery Królewskiej
Festiwal Polskiej Opery Królewskiej to uznawana impreza muzyczna, która odbywa się co roku w lipcu. To czas prezentacji oraz podsumowań poszczególnych sezonów artystycznych, a także okazja do zaprezentowania premier nowych inscenizacji. W ramach Festiwalu POK odbywają się nie tylko spektakle operowe, ale również koncerty kameralne i symfoniczne, w tym wokalne i instrumentalne występy, które można było podziwiać w takich lokalizacjach jak Zamek Królewski, Pałac na Wyspie w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie oraz w Studiu Koncertowym Polskiego Radia. Pomysłodawcą tych corocznych letnich wydarzeń muzycznych jest Andrzej Klimczak. W latach 2018–2021 zrealizowano łącznie cztery edycje Letniego Festiwalu Polskiej Opery Królewskiej.
Muzyka Królów Polskich to festiwal poświęcony muzyce dawnej, obejmujący kompozycje z czasów Kazimierza Wielkiego, Zygmunta Augusta, Władysława IV Wazy oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego. W jego programie znalazły się utwory m.in. Adama Jarzębskiego, Marcina Mielczewskiego, Bartłomieja Pękiela, Sebastiana Klonowica, Marcina Józefa Żebrowskiego czy Eryka Briknera. Warto również przypomnieć o pierwszej polskiej operze, Nędza uszczęśliwiona Macieja Kamieńskiego, która została zaprezentowana w październiku 2019 roku.
In Tempore Regum. Muzyka Czasu Królów to wydarzenie, podczas którego zaprezentowano kompozycje, które powstały i były wykonywane w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku. W jego programie znalazły się m.in. utwory sakralne Szymona Ferdynanda Lechleitnera, Damiana Stachowicza oraz Jacka Szczurowskiego, a także fragmenty instrumentalne z dzieł operowych kompozytorów francuskich takich jak André Campry i Jean-Babtiste Lully, oraz niemieckiego twórcy Johanna Adolfa Hasse. W ramach festiwalu miała miejsce premiera baletowa Noverre en Action we wrześniu 2020 roku.
I Festiwal Barokowy Polskiej Opery Królewskiej to wydarzenie, podczas którego zaprezentowano dzieła barokowe. Na festiwalu odbyła się m.in. premiera Rinalda G.F. Haendla oraz prezentacje dzieł Henry’ego Purcella (Dydona i Eneasz), G.B. Pergolesiego (La serva padrona), G.F. Haendla (Rodelinda) oraz A. Scarlattiego (Scene buffe). Dodatkowo wznawiano Orfeusza C. Monteverdiego w okresie IX-X 2021 roku.
Cykl „Opera w drodze”
Cykl „Opera w drodze” to wyjątkowy projekt, który ma na celu przyniesienie najlepszej muzyki operowej do miejscowości w Polsce, gdzie dostęp do doświadczeń teatralnych jest ograniczony. Głównym zamysłem jest dotarcie z koncertami do szerszej publiczności, odprężając i wzbogacając jej życie kulturalne.
W ramach tego przedsięwzięcia w ostatnich latach miały miejsce liczne wydarzenia, z których niektóre obejmowały:
W 2019 roku:
- Oratorium Mesjasz G.F. Haendla w XIV Festiwalu Międzynarodowym im. G.G. Gorczyckiego, wykonane przez Capella Regia Polona z Krzysztofem Garstką na klawesynie oraz prowadzeniu;
W 2020 roku:
- Koncert Olgi Pasiecznik i Anny Radziejewskiej z Capella Regia Polona, który odbył się w Chorzowskim Centrum Kultury w ramach XV Międzynarodowego Festiwalu im. G.G. Gorczyckiego;
- Reprezentacja Te deum oraz Mszy koronacyjnej C-dur Mozarta oraz III Litanii Ostrobramskiej Moniuszki, w kolegiacie w Wejherowie, pod dyrekcją Dawida Runtza;
- Kantaty J.S. Bacha w wykonaniu Olgi Pasiecznik z Capella Regia Polona w Nowym Domu Sztuki w Radziejowicach;
W 2021 roku:
- Pieśni W.A. Mozarta w wykonaniu Olgi i Natalii Pasiecznik na III Letnim Festiwalu Muzyki Sakralnej „Ucho igielne” w Sandomierzu oraz III Czarnoleskiego Festiwalu Sztuk;
- Koncert Cessate, omai cessate: arie i kantaty Antonia Vivaldiego, z Anną Radziejewską i Capella Regia Polona pod kierownictwem Krzysztofa Garstki, w bazylice w Sandomierzu;
- Requiem W.A. Mozarta z udziałem Marty Boberskiej, Anety Łukaszewicz, Jacka Szponarskiego oraz Wojciecha Gierlacha, również pod dyrekcją Dawida Runtza;
- Inauguracja 16. Festiwalu Goldbergowskiego w Gdańsku, gdzie wystąpił Jakub Józef Orliński, prezentując utwory J.S. Bacha, G.F. Haendla oraz J.V. Medera, pod batutą Krzysztofa Garstki;
- Koncertowa wersja Strasznego dworu S. Moniuszki, z Orkiestrą Polskiej Opery Królewskiej pod kierownictwem Dawida Runtza, mająca miejsce na dziedzińcu Zespołu Zamkowo-Parkowego w Krasiczynie w dniu 5 września 2021 roku.
Wszystkie te wydarzenia dowodzą, jak ważna jest dla Polskiej Opery Królewskiej misja uwrażliwiania społeczności na sztukę operową oraz jak skutecznie dociera do miejsc, gdzie sztuka jest mniej dostępna.
Przypisy
- Marta M. Dziewanowska, MAGDALENA KACZOROWSKA POWOŁANA NA DYREKTORA POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ [online], Polska Opera Królewska, 24.07.2024 r. [dostęp 12.08.2024 r.]
- Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 11.10.2021 r.]
- Magazyn Vip – Ekskluzywne czasopismo [online], Magazyn VIP [dostęp 11.10.2021 r.]
- Polska Opera Królewska: wszystko, co musisz wiedzieć o festiwalu [online], Onet Kultura, 05.07.2019 r. [dostęp 11.10.2021 r.]
- „Straszny dwór” [online], Soundrebels, 30.12.2018 r. [dostęp 11.10.2021 r.]
- Andrzej Klimczak powołany na stanowisko dyrektora Polskiej Opery Królewskiej [online], kultura.gazetaprawna.pl, 21.06.2019 r. [dostęp 11.10.2021 r.]
- Marek Sławiński, POK zainauguruje sezon 2017/2018, [doniesienie PAP] 23.10.2017 r.
- Anna S. Dębowska, Minister Gliński powołuje Polską Operę Królewską. Będzie grała w Łazienkach. Kto będzie jej dyrektorem?, w: "Gazeta Wyborcza" z dn. 27.07.2017 r. [dostęp 19.02.2018 r.]
- ZARZĄDZENIE MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO z dnia 25.07.2017 r. w sprawie utworzenia państwowej instytucji kultury – Polskiej Opery Królewskiej.
- Zmarł dyrektor Polskiej Opery Królewskiej Ryszard Peryt – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 13.10.2021 r.]
- Ryszard Peryt dyrektorem Polskiej Opery Królewskiej MKiDN – 2018 [online] [dostęp 13.10.2021 r.]
- Administrator, „Hiob” Karola Wojtyły i Krzesimira Dębskiego – premiera online [online], polmic.pl [dostęp 13.10.2021 r.]
- Dawid Runtz pierwszym dyrygentem Polskiej Opery Królewskiej w Warszawie – Beethoven – Impresariat [online] [dostęp 13.10.2021 r.]
- Wejherowianin został pierwszym dyrygentem Polskiej Opery Królewskiej [online], nadmorski24.pl [dostęp 13.10.2021 r.]
- Artyści [online], Polska Opera Królewska [dostęp 11.10.2021 r.]
- ZESPÓŁ WOKALNY POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ [online], Polska Opera Królewska [dostęp 11.10.2021 r.]
- LILIANNA KRYCH [online], Polska Opera Królewska [dostęp 11.10.2021 r.]
- ORKIESTRA POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ [online], Polska Opera Królewska [dostęp 11.10.2021 r.]
- Zespół Instrumentów Dawnych Polskiej Opery Królewskiej Capella Regia Polona [online], Polska Opera Królewska [dostęp 11.10.2021 r.]
- Capella Regia Polona [online], goout.net [dostęp 11.10.2021 r.]
- KRZYSZTOF GARSTKA [online], Polska Opera Królewska [dostęp 11.10.2021 r.]
- 4. Festiwal Polskiej Opery Królewskiej wciąż trwa! [online], ORFEO, 12.07.2021 r. [dostęp 11.10.2021 r.]
- Festiwal Barokowy Polskiej Opery Królewskiej 2021 | Warszawa, Łazienki [online], Portal Promocji Kultury ProAnima.pl [dostęp 11.10.2021 r.]
- Pierwszy sezon Polskiej Opery Królewskiej – 120 zrealizowanych wydarzeń – Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu [dostęp 13.10.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Teatry":
Filharmonia Narodowa | Stara Prochownia w Warszawie | Sala Kongresowa | Studio Buffo | Teatr Współczesny w Warszawie | Teatr Baj | Teatr Collegium Nobilium | Teatr Hybrydy Uniwersytetu Warszawskiego | Teatr Kwadrat | Teatr Małego Widza | Teatr Nowy w Warszawie (1947–2005) | Teatr la M.ort | Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza | Teatr Kamienica | Teatr Imka | Teatr Capitol w Warszawie | Teatr 6. piętro | Teatr Tańca Zawirowania | Mazowiecki Teatr Muzyczny im. Jana Kiepury | Warszawska Opera KameralnaOceń: Polska Opera Królewska