Kaplica Halpertów w Warszawie


Kaplica Halpertów jest interesującą i ważną budowlą, znajdującą się na terenie cmentarza ewangelicko-augsburskiego, który to cmentarz ma swoje miejsce w sercu Warszawy. Znajdziesz ją przy ul. Młynarskiej 54/56/58, co czyni ją dostępną dla odwiedzających.

Ta kaplica jest nie tylko miejscem pochówku, ale także symbolem dużej wartości kulturowej oraz historycznej, która łączy współczesną Warszawę z jej bogatą przeszłością. Wiele osób przychodzi tutaj, by oddać hołd zmarłym oraz zobaczyć ten piękny obiekt architektoniczny.

Opis

Kaplica Halpertów to znakomity przykład klasycystycznej architektury, która zyskała uznanie dzięki swojej wartości historycznej i artystycznej. Powstała w latach 1833–1835 z inicjatywy Marii ze Słuckich Halpertowej, jako mauzoleum dla zmarłych członków rodziny, po śmierci jej męża, Salomona Halperta, w roku 1832. Projekt architektoniczny opracował Adolf Schuch, a dekoracje rzeźbiarskie stworzył Tadeusz Czajkowski.

Uroczysta konsekracja obiektu miała miejsce 27 marca 1835 roku, kiedy to wśród fundatorki, przedstawicieli władz kościelnych oraz licznie przybyłych wiernych zainaugurowano kaplicę, a całą atmosferę podkreślała kantata autorstwa Józefa Elsnera, napisanej do tekstu Henryka Bogumiła Spiessa.

Obiekt ulokowany jest frontem do ulicy Młynarskiej, w najstarszej, południowo-zachodniej część nekropolii. Architektura kaplicy odzwierciedla rzymską odmianę templum in antis, co objawia się wysokim cokołem oraz frontowymi schodami. Elementy doryckie, takie jak kolumny i filary, wzbogacają całość estetyki. Z przodu budynku umieszczono portyk wgłębny, zdobiony kasetonami, w tym okrągłymi rozetami. W frontonie znajdują się dwie uskrzydlone postacie z fanfarami, a na ścianie frontowej dwie płaskorzeźby przedstawiające klęczących aniołów zamknięte w medalionach z palmetami. Napis KAPLICA HALPERTÓW 1834 umieszczono tuż nad gzymsem.

Na tylnej ścianie, przy wejściu do krypty grobowej, wyeksponowany został trójkąt z okiem opatrzności, a poniżej fryzu znajduje się łacińska sentencja: SIT TRANSIT GLORIA MUNDI oraz inskrypcja GRÓB RODZINY HALPERTÓW. Wejście prowadzi do płytkiej kruchty, skąd można przystąpić do nawy, póki ściany pokryte są boniowaniem płytowym. Na zakończenia, kaplicę wieńczy niski dwuspadowy dach.

W podziemiach kaplicy, poza Salomonem Halpertem, spoczywają także Borys Halpert oraz jego siostra Zofia. W połowie XIX wieku, dokładniej w latach 60., kaplica została rozbudowana w kierunku wschodnim, co jest zasługą Jana Heuricha ojca, a zmiana ta była podyktowana nową funkcją budynku jako kaplicy przedpogrzebowej.

W wyniku działań II wojny światowej, kaplica niestety ucierpiała, ale po wojnie została odbudowana w niezmienionym wyglądzie zewnętrznym. W 1975 roku wnętrze kaplicy zyskało współczesny wystrój; najistotniejszym elementem stała się dużych rozmiarów gipsowa rzeźba Chrystusa, będąca kopią dzieła Stanisława Lewandowskiego z 1931 roku, która pierwotnie ozdabiała grobowiec rodziny Wedlów.

W 1965 roku cmentarz ewangelicko-augsburski został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 311, a od 2012 roku kaplica jest ujęta indywidualnie w gminnej ewidencji zabytków pod numerem WOL20651.

Przypisy

  1. cmentarz ewangelicko-augsburski [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa [dostęp 28.12.2022 r.] .
  2. Gminna ewidencja zabytków m.st. Warszawy [online], Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków, 20.07.2022 r. [dostęp 28.12.2022 r.] .
  3. a b Agnieszka Skrodzka. Nagrobki osobistości z końca XVIII i I połowy XIX stulecia na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie. „Rocznik Historii Sztuki”, tom XLII, s. 186, 2017.
  4. a b 175 lat i ponowne poświęcenie Kaplicy Halpertów. luteranie.pl. [dostęp 11.11.2022 r.]
  5. Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski: Spacerownik po warszawskich cmentarzach. Warszawa: Agora, 2009, s. 74. ISBN 978-83-7552-713-1.
  6. a b Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 185. ISBN 83-908950-8-0.
  7. a b Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 276. ISBN 83-88372-30-0.
  8. a b Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 277. ISBN 83-88372-30-0.
  9. a b Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 278. ISBN 83-88372-30-0.
  10. Eugeniusz Szulc: Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 186. ISBN 83-06-01606-8.
  11. a b Eugeniusz Szulc: Cmentarze ewangelickie w Warszawie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, s. 21. ISBN 83-03-02835-9.
  12. Mariusz Karpowicz (red.): Sztuka Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 354. ISBN 83-01-04060-2.
  13. a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 319. ISBN 83-01-08836-2.

Oceń: Kaplica Halpertów w Warszawie

Średnia ocena:4.56 Liczba ocen:19