Zofia Maria Dobrzańska-Fritsche, z domu Księżyk, jest postacią znaczącą w polskiej kulturze i teatrze, urodziła się 15 kwietnia 1885 roku w Poznaniu, a zmarła 17 lutego 1963 roku w Skolimowie. Jej dorobek artystyczny obejmuje wiele lat działalności, w tym bogaty repertuar, w którym najczęściej występowała w rolach amantek charakterystycznych oraz komediowych.
W życiu osobistym Zofia była związana z dwiema wybitnymi postaciami w świecie sztuki. Jej pierwszym mężem był **aktor i reżyser Julian Dobrzański**, który odegrał istotną rolę w jej życiu. Po nim, Zofia poślubiła **Ludwika Fritsche**, znanego aktora, z którym współdzieliła pasję do teatru oraz sceny.
Ostatnie momenty życia Zofii Dobrzańskiej spędziła w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie, gdzie miała okazję pozostać w bliskim otoczeniu innych artystów, którzy również dążyli do zachowania wysokich standardów w polskiej sztuce teatralnej.
Kariera
Kariera Zofii Dobrzańskiej obejmowała wiele znaczących etapów, które zdefiniowały jej życie zawodowe jako wybitnej aktorki. W latach 1901−1905 pracowała w Teatrze Polskim w Poznaniu, występując pod pseudonimem Zofia Mariewska. Następnie, w rokach 1906−1907, zdobyła doświadczenie jako aktorka w teatrach w Wilnie.
W okresie 1907−1914 przedstawiała swoje umiejętności w Teatrze Miejskim we Lwowie, co przyczyniło się do jej rozwoju artystycznego. W maju 1914 ponownie wróciła do stolicy, gdzie dołączyła do Teatru Polskiego w Warszawie.
W kolejnych latach, od 1916 do 1919, znowu występowała w Teatrze Miejskim we Lwowie, po czym od 1919 do 1921 przeniosła się do Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. W 1921−1922 roku była aktorką Teatru Bagatela w Krakowie, a następnie w 1922−1923 roku pracowała w Teatrze Komedia w Warszawie.
W lipcu 1923 roku ponownie współpracowała z Teatrem Polskim w Warszawie, a w 1924−1925 roku powróciła do Teatru Bagatela w Krakowie. W okresie 1925−1926 oraz 1928−1931 była aktywna w Teatrach Miejskich we Lwowie, głównie w Małym Teatrze.
W listopadzie 1932 roku występowała w Teatrze Kameralnym w Warszawie. Po II wojnie światowej, w latach 1945−1946, związała się z Teatrem Miejskim w Częstochowie, a w 1946−1947 powróciła do Teatru Polskiego w Warszawie. Na koniec swojej kariery, w latach 1947−1948, występowała w Teatrze Małym w Szczecinie.
Role
Zofia Dobrzańska, znana ze swojej różnorodnej kreacji aktorskiej, zagrała w wielu znaczących rolach w polskim teatrze. Wśród najważniejszych postaci, które odegrała, możemy wymienić:
- Hesię w Moralności pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej,
- Pannę Młodą i Marynę w Weselu Stanisława Wyspiańskiego,
- Chochlika w Balladynie Juliusza Słowackiego,
- Heliogabalusa w Irydionie Zygmunta Krasińskiego,
- Puka w Śnie nocy letniej Williama Szekspira,
- Marię w Wieczorze Trzech Króli Williama Szekspira,
- Dorianę w Świętoszku Moliera,
- Elizę w Pygmalionie George’a Bernarda Shawa,
- Nastkę w Na dnie Maksyma Gorkiego,
- Zuzannę w Weselu Figara Pierre’a Beaumarchais’go,
- Anitę w Peer Gyncie Henrika Ibsena,
- Dorotę w Grubych rybach Michała Bałuckiego,
- Pulcherię w Domu otwartym Michała Bałuckiego,
- Pawłową w Marcowym kawalerze Józefa Blizińskiego,
- Hanię w Głupim Jakubie Tadeusza Rittnera,
- Matkę w Obcym wstęp wzbroniony Heleny Buczyńskiej,
- Profesor Annę w Maturze László Fodora.
Jej różnorodne talenty oraz umiejętność wcielania się w zróżnicowane postacie przyczyniły się do jej uznania w kręgach teatralnych.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Ludwik Fryderyk Hildt | Marek Bukowski (pisarz) | Krystyna Karkowska | Władysław Renard | Sławomir Łubiński | Sławomira Łozińska | Zygmunt Hübner | Anna Held | Artur Ruciński | Marcin Sosnowski | Marek Drążewski | Natalia Korczakowska | Maria Palińska | Hubert Hilscher | Andrzej Krzepkowski | Edward Petzold | Janusz Hamerszmit | Marcin Podlewski | Iwona Rulewicz | Agnieszka GrochowiczOceń: Zofia Dobrzańska