Wacław Gluth-Nowowiejski


Wacław Gluth-Nowowiejski to postać niezwykle istotna dla polskiej historii, urodził się 10 czerwca 1926 roku w Warszawie. Jest on nie tylko dziennikarzem, ale także cenionym publicystą oraz pisarzem, który wniósł wiele do literatury warszawskiej.

W jego działalności szczególne miejsce zajmują tematy związane z Warszawą, co czyni go varsavianistą, specjalistą w zakresie historii i kultury stolicy. Co więcej, Gluth-Nowowiejski był żołnierzem zgrupowania Żmija Armii Krajowej, a jego odwaga i poświęcenie podczas powstania warszawskiego pozostają równie godne podkreślenia.

Życiorys

Wacław Gluth-Nowowiejski przyszedł na świat w rodzinie pułkownika Alojzego Gluth-Nowowiejskiego, legionisty, oraz Marii z Kaszów (1896–1986). Jako najmłodszy z czwórki braci, wszyscy związani z działalnością Armii Krajowej, był jedynym, który przeżył koszmar II wojny światowej. Jego rodzeństwo, bliźniacy Zbigniew ps. „Nowacki”, „Nowak” (1920–1944) oraz Janusz ps. „Ścieżyński” (1920–1944), zostali zamordowani po aresztowaniu na Pawiaku, natomiast Jerzy ps. „Pigi” (1922–1944), pełniący funkcję kaprala podchorążego w 2. kompanii Batalionu Golski, poległ na Powiślu w czasie powstania warszawskiego.

Gluth-Nowowiejski kształcił się w szkole podstawowej, a wkrótce przed wybuchem wojny uzyskał przyjęcie do Gimnazjum Stefana Batorego w Warszawie. W roku 1944, w ramach tajnego nauczania, zdał maturę w Liceum im. Stanisława Staszica w Warszawie. W trakcie powstania warszawskiego, jako kapral podchorąży ps. „Wacek”, „Wiwer”, dowodził drużyną w zgrupowaniu „Żmija” na Żoliborzu. 14 września 1944 roku odniósł rany podczas intensywnych walk na Marymoncie. Udało mu się przeżyć masakrę, jaką Niemcy dokonali w powstańczym punkcie sanitarnym przy ul. Rajszewskiej 12, ukrywając się przez jakiś czas w piwnicy sąsiedniego budynku, aż do połowy listopada 1944 roku.

Po zakończeniu działań wojennych rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim. Niestety, w 1948 roku został aresztowany i po procesie, który miał charakter pokazowy, skazany na osiem lat pozbawienia wolności za posiadanie broni i przynależność do Armii Krajowej. Przez reżim komunistyczny był więziony do amnestii w 1953 roku, kiedy to odzyskał wolność.

Po uwolnieniu z więzienia, Wacław Gluth-Nowowiejski zajął się dziennikarstwem, pracując w redakcjach takich jak „Dziś i Jutro”, „Za i Przeciw”, czy „Kurier Polski”. Pełnił również funkcję redaktora naczelnego wydawnictw książkowych „Epoki”. Był autorem licznych publikacji poświęconych Warszawie w czasach okupacji. W 1983 roku wsparł produkcję filmu dokumentalnego „Sceny z powstania warszawskiego”. W latach 1999–2001 pełnił rolę redaktora naczelnego „Biuletynu Informacyjnego” – organu prasowego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Jako aktywny członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz prezes Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej „Żywiciel” i Miłośników Ich Tradycji, Gluth-Nowowiejski na stałe wpisał się w ramy polskiej historii i kultury. Od 1960 roku był żonaty z Anną Gluth-Nowowiejską, co również wzbogaciło jego życiorys o osobiste doświadczenia.

Publikacje

Wacław Gluth-Nowowiejski jest autorem wielu interesujących dzieł literackich. Wśród jego publikacji znajdują się:

  • Śmierć poczeka,
  • Rzeczpospolita gruzów,
  • Nie umieraj do jutra,
  • Stolica jaskiń: z pamięci warszawskiego Robinsona.

Przypisy

  1. Znani absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie [dostęp 05.10.2023 r.]
  2. „Biuletyn Informacyjny” w latach okupacji – Biuletyn Informacyjny AK [online] [dostęp 05.10.2023 r.]
  3. Powstanie Warszawskie 1944 - Oficjalna strona Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego 1944 [online], www.sppw1944.org [dostęp 14.09.2024 r.]
  4. Do zobaczenia po wojnie | Tygodnik Powszechny [online], www.tygodnikpowszechny.pl, 30.07.2019 r. [dostęp 15.09.2024 r.]
  5. Ordery i odznaczenia z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. www.prezydent.pl, 30.07.2019 r. [dostęp 05.09.2019 r.]
  6. a b Powstańcze Biogramy - Wacław Gluth-Nowowiejski [online], 1944.pl [dostęp 04.07.2018 r.]
  7. Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950.

Oceń: Wacław Gluth-Nowowiejski

Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:22