Tadeusz Chmielewski, urodzony 8 lipca 1892 roku w Warszawie, to znana postać polskiego świata teatralnego, której talent i pasja do sztuki scenicznej były wyraziste przez wiele lat jego kariery. Zmarł 14 lipca 1970 roku w Legionowie, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskim teatrze jako utalentowany aktor oraz reżyser teatralny.
Życiorys
Tadeusz Chmielewski urodził się w rodzinie Andrzeja oraz Antoniny z domu Pacholczyk. W młodości, po zakończeniu czterech klas gimnazjum, w latach 1910–1912 kształcił się w warszawskiej Szkole Aplikacyjnej. Swoją karierę artystyczną rozpoczął na scenach teatrów w Warszawie, gdzie występował w latach 1912, 1915–1922 oraz 1931–1939. W międzyczasie jego talent zyskał uznanie także na innych scenach teatralnych w Polsce, takich jak te w Sosnowcu (1913), Kijowie (1914–1915), Poznaniu (1922–1930) oraz Lwowie (1930/31).
Okres II wojny światowej był dla Chmielewskiego czasem trudnym, jednakże nie przerwał on swojej kariery. Podczas okupacji niemieckiej występował w warszawskich teatrach jawnych, w tym w Teatrze Komedia, Nowości, Rozmaitości Jar oraz Maska. Grał także w oficjalnym Teatrze Powszechnym w Krakowie, co stanowiło dowód na jego determinację i zaangażowanie, mimo niesprzyjającej sytuacji.
Po wojnie, w 1945 roku powrócił do Warszawy, a następnie przeniósł się do Poznania, gdzie w latach 1945–1946 występował w Teatrze Nowym, a później, w latach 1946–1949, grał w Teatrze Polskim. W sezonie 1949/50 pełnił rolę reżysera oraz kierownika artystycznego w Teatrze Komedia Muzyczna. W 1950 roku powrócił do Warszawy, gdzie związał się z Teatrem Powszechnym, w którym pozostawał aż do końca 1954 roku.
W kolejnych latach, w latach 1955–1957, występował w zespole Teatru Domu Wojska Polskiego, a w latach 1957–1968 był obecny na scenach Teatru Klasycznego oraz Rozmaitości. Poza działalnością teatralną, od 1951 roku brał również udział w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia. Praca artystyczna Tadeusza Chmielewskiego zakończyła się 1 września 1968 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę.
Chmielewski zakończył swoje życie w Legionowie, a jego doczesne szczątki spoczywają na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 19B-6-26), gdzie z pewnością pozostanie w pamięci swoich wielbicieli i miłośników sztuki teatralnej.
Filmografia
Filmografia Tadeusza Chmielewskiego jest naprawdę imponująca i zróżnicowana. Jego wkład w polskie kino i telewizję jest niewątpliwie godny uwagi. Wśród jego najważniejszych ról można wyróżnić:
- 1933: Szpieg w masce,
- 1937: Płomienne serca jako profesor w gimnazjum,
- 1956: Szkice węglem jako dziedzic Skorabiewski,
- 1967: Karykatury (spektakl telewizyjny) jako Pan Borkowski,
- 1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową jako marynarz.
Ordery i odznaczenia
Tadeusz Chmielewski, znany polski aktor, został odznaczony wieloma honorowymi wyróżnieniami za swoją działalność artystyczną i społeczną. Jego osiągnięcia w dziedzinie kultury zostały docenione poprzez nadanie mu:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski w 1967 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał 15 lipca 1954 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany mu 19 stycznia 1955 roku.
Przypisy
- a b c Tadeusz Chmielewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 03.01.2024 r.]
- Tadeusz Chmielewski (aktor) w bazie filmpolski.pl
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Elżbieta Pastecka | Bohdan Wróblewski | Mista Pita | Mattitjahu Szoham | Kaja Paschalska | Estelle Clark | Karol Gołębiowski (organista) | Piotr Grudziński | Andrzej Wolf | Wojciech Asiński | Antoni Brodowski | Marcin Kudełka | Przemysław Kwiek | Agata Tuszyńska | Michał Kaczyński (poeta) | Emazet | Adam Półtawski | Hanna Ożogowska | Andrzej Heidrich | Michał Kulesza (tancerz)Oceń: Tadeusz Chmielewski (aktor)