Stefan Barszczewski był wybitną postacią w polskiej kulturze, urodzoną 21 czerwca pomiędzy rokiem 1861 a 1863 w Warszawie, gdzie spędził również całe swoje życie. Zmarł 11 września 1937 roku w tym samym mieście, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki i tłumaczeniowy.
Jako pisarz, podróżnik oraz działacz polonijny, Barszczewski wpłynął na rozwój literatury i kultury polskiej. Był także redaktorem, co potwierdza jego wszechstronność oraz zaangażowanie w szerzenie informacji i wiedzy wśród społeczności polonijnej.
Życiorys
Stefan Barszczewski, po ukończeniu szkoły średniej, podjął studia w Petersburgu. Następnie, w 1885 roku, przeniósł się do Wiednia, a z czasem odwiedził również Paryż i Londyn. Jego życie było pełne podróży, które zaprowadziły go aż do Ameryki Południowej, gdzie miał okazję zwiedzić Argentynę oraz Brazylię. Od 1892 roku osiedlił się w Chicago, gdzie zaangażował się w redagowanie polskiej prasy.
Barszczewski był aktywnym działaczem polonijnym, podejmując wiele inicjatyw w ramach stowarzyszeń oraz lokalnych polskich wydawnictw. W okresie tym jego artykuły związane z podróżami były regularnie publikowane w „Kurierze Warszawskim”. W 1892 roku, po uczestnictwie w zjeździe w Filadelfii, objął stanowisko przedstawiciela Związku Stowarzyszeń Polskich w Ameryce Północnej oraz redaktora miesięcznika Zgoda.
Po powrocie do Polski w 1901 roku, Barszczewski kontynuował swoją pracę jako członek redakcji Kuriera Warszawskiego. Jego życie zakończyło się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera D-3-22,23), gdzie został pochowany.
Twórczość
Stefan Barszczewski był autorem różnorodnych utworów, w których przewijały się motywy podróżniczo-przygodowe oraz fantastyczno-naukowe. W jego dorobku znajdują się także przekłady znaczących dzieł literackich, w tym m.in. „Wojna dwóch światów” (1907) – znanej angielskiej powieści H.G. Wellsa, a także „Wojna w przestworzu” (1910) – kolejnej powieści tego samego autora.
Warto zwrócić uwagę na powieść autorstwa Barszczewskiego zatytułowaną „Czandu” (1925), która czerpie inspiracje z „Wojny w przestworzu” Wellsa. W tej książce można dostrzec podobne niezwykłe wynalazki oraz tożsame bitwy, jednak autor dodał do niej popularny motyw z tamtych czasów – Polacy broniący się przed najazdem Azjatów.
W 1951 roku, jego dzieła „Czandu: powieść z XXII wieku” oraz „Czerwony mesyasz: (ze wspomnień włóczęgi)” zostały wycofane z bibliotek w Polsce oraz objęte cenzurą, co miało wpływ na dalszy rozwój jego twórczości.
Dzieła
- Cuba libre! : melodramat w 5-ciu odsłonach, osnuty na tle wojny hiszpańsko-amerykańskiej i Sokolstwa Polskiego w Ameryce,
- Polacy w Ameryce : Zarys obecnego stanu wychodźtwa polskiego w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej (1902),
- Obrazki amerykańskie (1905),
- Czerwony mesyasz : (ze wspomnień włóczęgi),
- W osiem dni dookoła świata. Powieść z niedalekiej przyszłości (t. 1, 1922), Przygody kapitana St. Claira (t. 2, 1927),
- Eliksir profesora Bohusza (1923, wydanie drugie 1932),
- Złoto Mai (1924),
- Czandu. Powieść z XXII wieku (1925),
- Jak być mogło. Nieurzeczywistniona opowieść lotnicza. (1926),
- Przygody kapitana St. Claira : powieść,
- Na szlaku sławy, krwi i złota. Szkice z dziejów odkrycia Ameryki (1928), wznowienie: Wydawnictwo Cztery Strony, Kraków 2015. ISBN 978-83-65137-11-1,
- Marion. Opowieść z dalekiej Kanady (1928),
- Na ciemnych wodach Paragwaju (1931), wznowienie 2014,
- Tajemnica Jeziora Bangweolo. Powieść podróżnicza (1938).
Przypisy
- Barszczewski Stefan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 16.04.2022 r.]
- Stefan Barszczewski, [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [online] [dostęp 17.04.2022 r.]
- a b Cmentarz Stare Powązki: BARSZCZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 01.12.2019 r.]
- StefanS. Barszczewski StefanS., Przygody kapitana St. Claira : powieść, wyd. 1927 [online], polona.pl [dostęp 13.06.2018 r.]
- StefanS. Barszczewski StefanS., Czerwony mesyasz : (ze wspomnień włóczęgi), wyd.1913 [online], polona.pl [dostęp 13.06.2018 r.]
- StefanS. Barszczewski StefanS., Cuba libre! : melodramat w 5-ciu odsłonach, osnuty na tle wojny hiszpańsko - amerykańskiej i Sokolstwa Polskiego w Ameryce, wyd. 1899 [online], polona.pl [dostęp 13.06.2018 r.]
- Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 4.
- StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 26.
- Słownik polskich autorów SF, „Fantastyka” (2/82), ISSN 1731-7134.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Filip Lato | Henryk Łapiński (aktor) | Andrzej Kuryłowicz | Anna Biedrzycka-Sheppard | Maciej Łukaszczyk | Stanisław Kamiński (inspicjent) | Siewier Gansowski | Magdalena Gross | Marie Epstein | Jan Kukliński | Stanisław Stückgold | Jan Pieńkowski | Michał Maciejewski | Jerzy Podsiadły | Laura Łącz | Maciej Marczewski (aktor) | Izabela Wilczyńska-Szalawska | Janina Nowicka | Emilian Deryng | Tadeusz KosudarskiOceń: Stefan Barszczewski