Piotr Godlewski, znany również pod pseudonimem Paweł Heartman, to postać, która w znaczący sposób wpisała się w historię polskie tłumaczenia oraz literatury. Urodził się 1 stycznia 1929 roku w Warszawie, a swoją działalność zakończył 3 października 2010 roku, również w stolicy Polski.
Był polskim tłumaczem, który specjalizował się w literaturze czeskiej i słowackiej. Jego twórczość translatorska miała duży wpływ na popularyzację tych kultur w Polsce, a jego prace zyskały uznanie zarówno wśród krytyków, jak i czytelników.
Oprócz działalności translatorskiej, Piotr Godlewski był również związany z tzw. drugim obiegiem wydawniczym, który zyskał na znaczeniu w latach 70. i 80. XX wieku. Jego zaangażowanie w tę formę obiegu literackiego pozwoliło na wydanie wielu cennych dzieł, które w oficjalnym obiegu nie miały szans na publikację.
Nie można pominąć faktu, że Godlewski był również powstańcem warszawskim, co testamentuje jego silne przywiązanie do wartości narodowych i historycznych. Jego życie i twórczość są przykładem oddania nie tylko literaturze, ale także walce o wolność i niezależność, co czyni go postacią wyjątkową w polskiej historii kultury.
Życiorys
Piotr Godlewski był synem Maksymiliana Goldberga, znanego architekta. Jego życie zaczęło się zmieniać w czerwcu 1941 roku, kiedy to, po wyjściu z getta, znalazł schronienie w domu Bohdana Lacherta. Później zamieszkał u Gerwazego i Anieli Kotlewskich, na warszawskiej Sadybie.
W 1943 roku Piotr dołączył do Szarych Szeregów, gdzie jako żołnierz brał udział w Powstaniu warszawskim, walcząc w szeregach batalionu „Oaza”. Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczął pracę jako redaktor w różnych wydawnictwach książkowych oraz redakcjach czasopism. Od 1972 roku związał się z Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk (IFiS PAN).
W drugiej połowie lat 70. Godlewski zaczął współpracować z wydawnictwami II obiegu. Jego pierwszą książką, która została wydana poza cenzurą, była „Zbyt głośna samotność” autorstwa Bohumila Hrabala, opublikowana przez Niezależną Oficynę Wydawniczą w 1978 roku. Tłumaczył także wiele innych tytułów, w tym „Mróz ze wschodu” Zdenka Mlynářa (1980), „Przywrócenie porządku. Przyczynek do typologii realnego socjalizmu” Milana Šimečki oraz „Eseje polityczne” (1984) Václava Havla, a także „Walc pożegnalny” Milana Kundery (1984) i „Przerwy w zabudowie” Bohumila Hrabala (1987).
Był również jednym z tłumaczy „Bez nienawiści. Almanach literatury czeskiej 1968-1978” (1983) oraz odpowiedzialnym za tłumaczenie pierwszego rozdziału „Księgi śmiechu i zapomnienia” Milana Kundery, wydanego w 1984 roku. Pozostałą część tego dzieła przetłumaczył Andrzej Jagodziński. Godlewski tłumaczył także książki, które były publikowane oficjalnie w latach 70. i 80.
Po 1989 roku Piotr Godlewski nadal aktywnie działał jako tłumacz. Wśród jego przetłumaczonych prac znajdują się takie tytuły jak „Fajny sezon” (1999) oraz „Dwa morderstwa w moim dwoistym życiu” (2000) Josefa Škvoreckiego, a także „Wesela w domu” (2000), „Miasteczko, w którym czas się zatrzymał” (2004) oraz „Vita nuova. Obrazki” (2011) Bohumila Hrabala. Oprócz tego, w 2011 roku przetłumaczył „Listy z podróży” oraz „Rozmowy z T.G. Masarykiem” (2014) Karela Čapka.
W 2000 roku otrzymał Nagrodę „Literatury na Świecie” w kategorii tłumaczeń prozy. Był także członkiem Polskiego PEN Clubu oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Justyna Pochanke | Dariusz Baliszewski | Israel Epstein | Henryka Broniatowska | Ryszard Bańkowicz | Alfred Znamierowski | Zuzanna Ziomecka | Krzysztof Wanio | Andrzej Morozowski | Stanisław Jędrzejewski (medioznawca) | Maria Ponikowska | Marcin Palade | Andrzej Krajewski | Maria Braunstein | Józef Balcerak | Korneliusz Pacuda | Jerzy Dąbrowski (dziennikarz) | Lucjan Wolanowski | Monika Rogozińska | Tadeusz Witold SzulcOceń: Piotr Godlewski (tłumacz)