Joanna Salamon, urodzona 20 września 1932 roku w Warszawie, a zmarła 6 grudnia 2001 roku w Krakowie, była postacią niezwykle wpływową w polskiej kulturze literackiej. Ta zdolna poetka, tłumaczka literatury rosyjskiej i serbskiej, a także historyczka i krytyczka literatury, miała wielki wpływ na obszar literackiego myślenia w Polsce.
Po ukończeniu studiów medycznych w Leningradzie, pracowała jako lekarz pulmonolog aż do emerytury. Jednak jej pasja do literatury przejawiała się nie tylko w praktyce medycznej, ale również w jej twórczości literackiej.
W ciągu swojej kariery Joanna Salamon opublikowała kilka tomików poezji, w tym:
- Abecadło (1971),
- Medytacje (1973),
- Pra-nowe abecadło (1976),
- Szkice do nowego słownika wyrazów (1978),
- Tu wzrusza tylko nietrwałość (1979),
- Ulica Ku Niebu (1980).
Oprócz tego, była autorką książek o charakterze historyczno-krytycznoliterackim, takich jak:
- Latarka Gombrowicza, albo żurawie i kolibry. U źródeł ukrytego nurtu w literaturze polskiej (1991),
- Cztery godziny albo zegar Dziadów (1999),
- Czas Herberta albo na dom w Czarnolesie (2002).
W końcowym etapie swojego życia, Joanna Salamon udzieliła wywiadu rzeki pod tytułem O ukrytych nurtach w polskiej literaturze (2003), w którym dzieliła się swoimi przemyśleniami na temat literackiej tradycji oraz jej ukrytych aspektów.
Znana przede wszystkim jako oryginalna i kontrowersyjna interpretatorka literatury, Salamon analizowała jej dzieła w perspektywie diachronicznej, uwzględniając wiele kontekstów, które zazwyczaj umykają polskim literaturoznawcom. Jej podejście sprawiło, że zyskała uznanie wśród współczesnych czytelników, wielu z nich porównuje ją do Harolda Blooma, amerykańskiego krytyka literackiego, znanego z koncepcji „lęku przed wpływem”.
Joanna Salamon była również członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, co świadczy o jej zaangażowaniu w polską literaturę i kulturę.
Książki poetyckie
Joanna Salamon jest autorką wielu wybitnych dzieł literackich, które znacząco wpłynęły na polską poezję. Poniżej przedstawiamy zestawienie jej książek poetyckich, które ukazały się na przestrzeni lat:
- Abecadło (1971),
- Medytacje (1973),
- Pra-nowe abecadło (1976),
- Szkice do nowego słownika wyrazów (1978),
- Tu wzrusza tylko nietrwałość (1979),
- Ulica Ku Niebu (1980),
- Anioł czasu krągłego (2001).
Książki historyczno- i krytycznoliterackie
W dorobku literackim Joanny Salamon znajdują się wyjątkowe dzieła, które przyciągają uwagę badaczy literatury oraz pasjonatów historii literackiej.
- Latarka Gombrowicza, albo żurawie i kolibry. U źródeł ukrytyego nurtu w literaturze polskiej (1991),
- Cztery godziny albo zegar Dziadów (1999),
- Czas Herberta albo na dom w Czarnolesie (2002),
- Plus minus Atlantyda albo ukłony parzyste. Rzecz o Wisławie Szymborskiej i Czesławie Miłoszu (2011).
Przekłady
Oto lista przykładów dzieł literackich, które można przypisać Joannie Salamon:
- Marina Cwietajewa, Wybór wierszy (1977),
- Marina Cwietajewa, Być chłopcem twoim jasnowłosym…: wybór wierszy (2006),
- Władimir Buricz, Wiersze (1978),
- Miodrag Pavlović, Jasne i ciemne święta (1980),
- Stevan Raičković, Pieśni ciszy (1986),
- Branko Miljković, Wybór poezji (1986).
Przypisy
- Joanna Salamon w bazie biogramów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Pisarze pod Wawelem. Członkowie krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Informator biobibliograficzny, wyd. Universitas, Kraków, 1992 r., s. 150.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Bohdan Mazurek | Zofia Stanecka | Stefan Dękierowski | Maurycy Gomulicki | Antoni Strzałecki | Jan Woydyga | Maya Mishalska | Małgorzata Strzałkowska | Wacław Domieniecki | Andrzej Borecki | Sebastian Cybulski | Anna Powierza | Kazimierz Grodzicki (rzeźbiarz) | Zdzisław Wendyński | Janusz Kaczmarski (malarz) | Ewa Sałacka | Kamil Wodka | Piotr Łysak | René Leibowitz | Tadeusz KabiczOceń: Joanna Salamon