Anna Teresa Pietraszek, urodzona 10 lipca 1951 roku w Warszawie, to osobowość o niezwykle bogatym dorobku twórczym, łącząca w swoim życiu wiele pasji i ról. Jest uznaną reżyserką oraz dokumentalistką, ale także operatorką, fotografem, dziennikarką, a dodatkowo zapaloną taterniczką i alpinistką.
W ciągu swojej kariery, która obejmowała lata 1977–2011, zrealizowała imponującą liczbę ponad 190 filmów dokumentalnych oraz reportaży. Jej twórczość koncentruje się na różnych aspektach życia, a zwłaszcza na tematyce związanej z górami. W swoich pracach Pietraszek podejmuje się również zagadnień historycznych, afgańskich, wojskowych, a także dotyczących bezpieczeństwa narodowego oraz religii i spraw społecznych.
Życiorys
Anna T. Pietraszek jest uznawanym dyplomowanym reżyserem dokumentalistą oraz operatorką filmową. Ukończyła studia w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, a w 1993 roku zdobyła dyplom w Studium Operacyjno-Strategicznym przy Akademii Obrony Narodowej. W ramach współpracy z NATO uczestniczyła w kursach dziennikarskich, które odbyły się w Pentagonie w Waszyngtonie, a także w Norfolk oraz Kopenhadze.
Oprócz działalności reżyserskiej, Pietraszek angażowała się w wiele polskich wypraw wysokogórskich, które miały miejsce w regionie Hindukuszu w Afganistanie i Pakistanie w latach 1973, 1975, 1976 oraz 1978. Dodatkowo brała udział w wyprawach do Himalajów w Nepal i Indiach w 1988 oraz do Karakorum. Jej relacje z wypraw wysokogórskich były publikowane, między innymi, w miesięczniku „Foto”, gdzie w 1973 roku zadebiutowała. W kolejnych latach stawała się coraz bardziej aktywna, publikując artykuły w takich tytułach jak „Kontynenty”, „Poznaj Świat”, „Czas”, „Przyjaciółka” czy „Płomyka”. Od 1982 do 1986 roku utrzymywała stałą współpracę z miesięcznikiem „Foto”.
Początkowo, Anna T. Pietraszek samodzielnie tworzyła reportaże filmowe w krajach, w których przebywała, zajmując się nie tylko rejestracją materiałów, ale również robieniem zdjęć oraz montowaniem całości. Jednak od 1987 roku rozpoczęła współpracę z innymi filmowcami. W latach 2002–2005 zrealizowała szereg filmów dla Telewizji Polskiej, dokumentując wydarzenia w takich krajach jak Kongo, Rwanda, Afganistan, Mongolia, Iran i Indie. W czasach 1991-1994 była również autorką 45 wydań programu telewizyjnego „Raport o zagrożeniach”, koncentrując się na budowie bezpieczeństwa narodowego w Polsce. Aktywnie współtworzyła katolicką Telewizję Trwam, prowadząc zajęcia z reportażu i dokumentalistyki filmowej oraz prowadząc szkolenia dla studentów i młodych specjalistów.
W trakcie swojej kariery, Pietraszek była członkinią rad programowych Polskiego Radia oraz warszawskiego oddziału TVP, a także pełniła funkcję recenzentki Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej i działała w Obywatelskiej Komisji Etyki Mediów. W latach 2007-2011 wykorzystywała swoje umiejętności pracując dla Instytutu Pamięci Narodowej, gdzie stanowiła liderkę zespołu odpowiedzialnego za rejestrację i opracowywanie materiałów z rozmów ze świadkami historii Polski, a także szkoliła młodych filmowców.
W 2011 roku Pietraszek zawiesiła współpracę z Telewizją Polską, ale kontynuowała działalność jako dziennikarka, publikując swoje teksty w „Gościu Niedzielnym” oraz „Naszym Dzienniku”. Jej artykuły można także znaleźć w miesięczniku „W Sieci Historii”. W 2000 roku założyła Fundację Parvane, która ma na celu pomaganie kobietom dotkniętym wojną w Afganistanie, wykazując swoje zaangażowanie w działalność humanitarną i społeczną.
Jej działalność była wielokrotnie nagradzana na różnych festiwalach filmowych, a Anna T. Pietraszek aktywnie uczestniczyła w licznych organizacjach oraz stowarzyszeniach. Do najbardziej prominentnych z nich należą:
- Polski Klub Górski (od 1970),
- Komitet Ochrony Praw Dziecka,
- Stowarzyszenie Filmowców Polskich (sekcja w TVP),
- International Police Association (członkostwo honorowe),
- Katolickie Stowarzyszenie Dziennikarzy (wiceprezes),
- Mazowieckie Stowarzyszenie Historyczne „Exploratorzy.pl”,
- Stowarzyszenie Przyjaciół Ojca Mariana Żelazka (wiceprezes),
- Fundacja „Golgota Wschodu” (członek zarządu),
- wspólnota modlitewna Misjonarze bł. ks. Jerzego Popiełuszki (inicjatorka),
- Stowarzyszenie naukowców-patriotów katolickich „Fides et Ratio”,
- członkostwo honorowe Polskiego Związku Alpinizmu (2023).
Wśród jej osiągnięć filmowych znajduje się m.in. film Najtrudniejsza ściana z 1989 roku, który został nagrodzony podczas Międzynarodowych Festiwali Filmów Górskich w Czechosłowacji i Indiach. Dodatkowo, uzyskała Grand Prix w Czechach za film W cieniu Everestu, dotyczący Wandy Rutkiewicz, oraz zdobyła I nagrodę festiwalu w Niepokalanowie, gdzie jej film Niepotrzebny świadek zyskał uznanie Prezesa TVP w 2000 roku. W 2007 roku otrzymała także Nagrodę Specjalną od Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego za film 6000 km śladami polskiej męki.
Nagrody
Anna Teresa Pietraszek jest laureatką wielu prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jej niezwykłych zasługach oraz zaangażowaniu w działania na rzecz społeczeństwa. Wśród jej nagród znajdują się:
- medal im. Mahatmy Gandhiego,
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (MON),
- Złoty Krzyż Zasługi Światowej Federacji Stowarzyszeń Polskich Kombatantów w 1995 roku, który został jej wręczony przez Ryszarda Kaczorowskiego,
- Złoty Krzyż Zasługi dla Kościoła i Narodu Polskiego, który otrzymała z rąk prymasa Polski kard. Józefa Glempa.
Wybrana filmografia
Poniżej znajduje się wybór filmów, które są częścią bogatej filmografii Anny Teresy Pietraszek:
- Mały świat Kalaszów (1977),
- Lahore, miasto meczetów (1977),
- Tak daleko do szczytu (1978 z wyprawy na Tiricz Mir),
- Misja (1986, o o. Marianie Żelazku SVD),
- Najtrudniejsza ściana (1989 z wyprawy na Bhagirati II),
- Zniewolone góry (1989),
- Nanda Devi, bogini zwycięstwa (1989),
- Doktryna obronna (1991),
- Pielgrzym pojednania (1993, o ks. Zdzisławie Peszkowskim),
- Śledztwo w Miednoje (1995),
- Głód miłości (1998),
- Ambasador trędowatych (1998),
- Żona Araba (1998),
- Każdy dzień święty Ojca Rydzyka (1998),
- Niepotrzebny świadek (2000),
- Papież śpiewa po polsku (2000),
- Andrzej Zawada. Ostatnia rozmowa (2000),
- Cud Prawdy, o ks. Jerzym Popiełuszce {udział: jedyny świadek W. Chrostowski i Matka ks. Jerzego i in.} (2000),
- Świadek (2001, o abp. Kazimierzu Majdańskim),
- Za cenę życia (2001, o himalaistce Dobrosławie Miodowicz),
- Afganistan, moja miłość (2002),
- Chłopcy z bazy Bagram (2002),
- Motyle z gór Hindukuszu (2003),
- Podróże z Caritas Polską – Afganistan, Iran, Mongolia, Rwanda/Kongo, Indie (2003),
- Zawód: Prymas Polski (2007),
- Polskie orlęta na pakistańskim niebie (2008),
- Taśmy prawdy (2010),
- Znaki anioła (2011),
- Orłem być, o I-ej Polskiej Wyprawie w Himalaje, Nanda Devi, 1939 r. (2014).
Anna T. Pietraszek jest również autorką książki zatytułowanej Freedom Under The Pakistani Sky, wydanej przez Impresje.net w 2023 roku.
Przypisy
- a b c Wielka encyklopedia tatrzańska Zofii i Witolda Paryskich, wersja internetowa, hasło: Anna Teresa Pietraszek. z-ne.pl. [dostęp 23.10.2017 r.]
- Zarząd Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy. KSD Media, 03.01.2011 r. [dostęp 18.02.2014 r.]
- Członkowie. exploratorzy.pl. [dostęp 18.02.2014 r.]
- Stowarzyszenie Przyjaciół Ojca Mariana Żelazka. KRS Wyborcza.biz. [dostęp 18.02.2014 r.]
- Lista osób, które są przyjęte do Misji. Misjonarze ks. Jerzego. [dostęp 18.02.2014 r.]
- Krzysztof Wyrzykowski: Anna Teresa Pietraszek. Wysokie Obcasy, 15.03.2003 r. [dostęp 18.02.2014 r.]
- Anna Teresa Pietraszek. KSD Media. [dostęp 18.02.2014 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Sebastian Miłkowski | Wiesław Bieliński (działacz) | Michał Cholewiński | Jerzy Bernard Modlinger | Władysław Klepacz | Jerzy Pomianowski (dziennikarz) | Bartosz Heller | Marek Gaszyński | Ewa Sułkowska-Bierezin | Piotr Kraśko | Marta Przybora | Szymon Majewski | Zuzanna Łapicka | Jarosław Włodarczyk (dziennikarz) | Witold Pograniczny | Tomasz Ryłko | Krzysztof Ziemiec | Teresa Pawłowska (publicystka) | Sławomir Szczęśniak | Juliusz SakowskiOceń: Anna Teresa Pietraszek