Anna Czerwińska

---

Życiorys

Wspinaczka to pasja, która zafascynowała ją w roku 1969, co zapoczątkowało jej długą i pełną sukcesów przygodę w górach. Od samego początku jej serce biło dla wspinaczki w zespołach kobiecych, gdzie wraz z Krystyną Palmowską zrealizowała wiele znaczących przejść, aż do momentu, kiedy Palmowska zrezygnowała z dalszej wspinaczki.

Na początku jej aktywności wspinaczkowej dominowało taternictwo, które z czasem przekształciło się w coraz większe zainteresowanie wzniesieniami wyższych gór, takich jak Alpy, Himalaje czy Karakorum. Debiut w pełnym wymiarze najwyższych gór miał miejsce w 1975 roku podczas wyprawy Ladies Expedition. Niestety, zakończyła się ona niepowodzeniem dla Czerwińskiej, gdyż doznała kontuzji nogi, co uniemożliwiło jej osiągnięcie zakładanego celu.

Po chwilowym wycofaniu się wróciła ponownie w 1979 roku, zdobywając szczyt Rakaposhi. Jej decyzja o powrocie zdecydowanie podkreśla jej determinację, jednak po 1990 roku postanowiła na jakiś czas zrezygnować z wysokich gór, by powrócić do nich w 1997 roku. Ten powrót przyniósł jej niesamowite osiągnięcia.

Jednym z najbardziej pamiętnych momentów w jej karierze miało miejsce pod koniec maja 2000 roku, kiedy to, jako trzynasta osoba z Polski oraz druga kobieta po Wandzie Rutkiewicz, zdobyła szczyt Mount Everestu. W latach 90. Czerwińska nieustannie podbijała kolejne najwyższe szczyty kontynentów. Wejście na Everest pozwoliło jej skompletować Koronę Ziemi, co uczyniło ją drugą osobą z Polski, tuż po Leszku Cichym.

W momencie zdobycia Everestu, była też najstarszą kobietą na tej wysokości, co podkreśla jej niezwykłe osiągnięcia i siłę. Czerwińska przez lata była również autorką wielu artykułów w prasie górskiej, w tym w renomowanym „Taterniku” oraz autorką kilkunastu książek.

Za swoje zasługi na rzecz polskiego taternictwa i alpinizmu otrzymała honorowe członkostwo Polskiego Związku Alpinizmu. Wyróżnienie w postaci Srebrnego Krzyża Zasługi przyznał jej Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski 9 grudnia 2003 roku, za popularyzowanie sportu wspinaczkowego w Polsce.

W 2018 roku została laureatką Super Kolosa, co stanowi dowód uznania jej wybitnych dokonań, w tym zdobycia sześciu ośmiotysięczników oraz bycia pierwszą Polką, która zrealizowała Koronę Ziemi. W 2019 roku uhonorowano ją Medalem Kalos Kagathos. Jej życie zakończyło się, a spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii polskiego alpinizmu.

Najważniejsze osiągnięcia wspinaczkowe

Tatry

W historii wspinaczki górskiej Anna Czerwińska może pochwalić się szeregiem nieprzeciętnych osiągnięć. W Tatrach zaznaczyła swoją obecność wspinając się na północno-wschodnią ścianę Kazalnicy Mięguszowieckiej, gdzie dokonano direttissima wraz z Krystyną Palmowską. Innym znaczącym dokonaniem było przejście północno-wschodniej ściany Małego Młynarza, zrealizowane również we współpracy z tą samą partnerką. Warto także podkreślić samotne przejście grani głównej Tatr, które miało miejsce w 1991 roku.

Alpy

Przechodząc do Alp, w 1977 roku wspięła się na północną ścianę Matterhornu, co stanowiło istotny krok w jej karierze, mając wsparcie Krystyny Palmowskiej. Rok później, w historii wspinaczki kobiet, zapisało się pierwsze zimowe przejście północnej ściany Matterhornu, znów z udziałem Krystyny Palmowskiej, a także Wandą Rutkiewicz i Ireną Kęsą.

Himalaje i Karakorum

Jeżeli chodzi o Himalaje i Karakorum, w 1979 roku Anna zrealizowała pierwsze żeńskie wejście na Rakaposhi (7788 m n.p.m.) nową drogą. Kolejnym znaczącym osiągnięciem była wyprawa na Broad Peak, gdzie 30 czerwca 1983 roku, w dwuosobowym kobiecym zespole z Krystyną Palmowską, dotarła do przedwierzchołka (8028 m). W 1985 roku wraz z Wandą Rutkiewicz oraz Krystyną Palmowską zdobyła Nanga Parbat (8126 m). W 1986 roku, znowu z Krystyną Palmowską oraz Januszem Majerem, dotarła na K2, osiągając wysokość około 8200 m nową drogą do Magic Line. To nie koniec jej osiągnięć, ponieważ 21 maja 2000 roku, zdobyła Mount Everest (8848 m) – były to drugie polskie kobiece wejście. W następnych latach, Anna dokonała zdobycia Shisha Pangma Middle oraz Lhotse, a także Czo Oju, Gaszerbrum II i Makalu, gdzie 25 maja 2006 roku zrealizowała pierwsze polskie kobiece wejście na tę górę.

Zdobyte ośmiotysięczniki

Do głównych ośmiotysięczników, które zdobyła, zalicza się: Nanga Parbat, Mount Everest, Lhotse, Czo Oju, Gaszerbrum II oraz Makalu. Z kolei w kategorii bocznych wierzchołków są to: Broad Peak oraz Sziszapangma.

Korona Ziemi

Jej osiągnięcia obejmują również zdobycie Korony Ziemi. Na podstawie dostępnych źródeł, udało jej się w 1978 roku zdobyć Mont Blanc w Europie, a następnie w 1995 roku Aconcaguę w Ameryce Południowej oraz Kilimandżaro w Afryce. W 1996 roku zrealizowała wejście na Denali (McKinley) w Ameryce Północnej, oraz Elbrus w Europie, a także Górę Kościuszki w Australii. Po tym przyszły lata 1998 i 1999, kiedy to zdobyła Masyw Vinsona w Antarktydzie i Jayę w Australii i Oceanii. Na koniec w 2000 roku uplasowała się na Mount Everest, uzyskując w ten sposób kolejne znaczące osiągnięcie w swoim dokonaniu.

Publikacje

Anna Czerwińska, wybitna polska alpinistka, jest autorką oraz współautorką wielu publikacji, które zyskały uznanie w świecie sportu i turystyki górskiej. Poniżej znajduje się przegląd jej najważniejszych książek:

• – Zdobycie Gasherbrumów, współautorka, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1979, ISBN 83-217-2255-5,
• – Trudna góra Rakaposhi, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1982, ISBN 83-217-2375-6,
• – Broad Peak ’83 tylko dwie, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1989, ISBN 83-217-2658-5,
• – Nanga Parbat – góra o złej sławie, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1989, ISBN 83-217-2728-X,
• – Dwa razy Matterhorn z Krystyną Palmowską, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1980, ISBN 83-217-2283-0,
• – Groza wokół K2, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1990, ISBN 83-217-2781-6,
• – Korona Ziemi, „Prószyński i S-ka”, Warszawa 2000, ISBN 83-7255-710-1,
• – GórFanka. Moje ABC w skale i lodzie, Wyd. Annapurna, Warszawa 2008, ISBN 83-922866-6-9,
• – GórFanka. Na szczytach Himalajów, Wyd. Annapurna, Warszawa 2008, ISBN 978-83-922866-7-7,
• – GórFanka. W Karakorum 1979 – 1986, Wyd. Annapurna, Warszawa 2010, ISBN 978-83-61968-04-7,
• – GórFanka powraca w Karakorum, Wyd. Annapurna, Warszawa 2011, ISBN 978-83-61968-10-8,
• – GórFanka na himalajskiej ścieżce, Wyd. Annapurna, Warszawa 2012, ISBN 978-83-61968-15-3.

Każda z wymienionych publikacji przyczynia się do propagowania kultury górskiej oraz inspirowania kolejnych pokoleń pasjonatów wspinaczki.

---

Oceń: Anna Czerwińska

---