Staw Koziorożca


Staw Koziorożca, znany również jako Staw Północny, to urokliwe miejsce zlokalizowane w Warszawie, w malowniczej dzielnicy Włochy.

Jego powierzchnia przekracza 2 hektary, co sprawia, że jest to idealna przestrzeń do wypoczynku i kontemplacji przyrody.

Położenie i charakterystyka

Staw usytuowany jest po lewej stronie Wisły w Warszawie, w dzielnicy Włochy, blisko osiedla Nowe Włochy. To wyjątkowe miejsce otacza sieć ulic, w tym Koziorożca, Rybnickiej, Globusowej, Zdobniczej, Obrońców Pokoju oraz Łuki Wielkie. Staw jest integralną częścią Parku Staw Koziorożca, który rozciąga się na obszarze 4,71 ha i sąsiaduje z Parkiem Kombatantów.

Jego linia brzegowa jest zróżnicowana, a obecna powierzchnia stawu wynika z połączenia z mniejszą glinianką. W miejscu, gdzie wcześniej znajdowała się grobla, obecnie umiejscowiono mostek, który dodaje uroku temu zakątkowi. Ważnym elementem nawiązującym do ochrony środowiska jest fakt, że zgodnie z Programem Ochrony Środowiska dla m.st. Warszawy na lata 2009–2012 oraz perspektywą do 2016 roku, staw ten znajduje się na wysoczyźnie i jest nieustannie zasilany wodami gruntowymi.

Interesujące jest to, że staw jest bezodpływowy, a jego całkowita powierzchnia wynosi 2,0643 hektara, choć według innych danych wynosi ona 2,687 ha. Średnia głębokość wynosi 2,65 m, a maksymalna głębokość osiąga 6 m. Całkowita długość linii brzegowej to 1099 m, a pojemność akwenu wynosi 70,8 tys. m³. Ciekawostką jest również, że nachylenie brzegów waha się od 1:5 do 1:0,5. Jak wskazuje numeryczny model terenu dostarczony przez Geoportal, lustro wody znajduje się na wysokości 106,1 m n.p.m.

Staw znajduje się na Równinie Warszawskiej i leży w zlewni wododziału Bzury, która łączy się bezpośrednio z rzeką Wisłą. Ujście ma pięć kanałów deszczowych, które odprowadzają wodę z pobliskich osiedli, co jednak nie prowadzi do powstania odpływu. Łączna powierzchnia zlewni, obejmująca teren akwenu, wynosi 63,32 ha, a jej granice wyznaczają nasypy kolejowe na północy i południu, a także ulice Globusowa i Dźwigowa od wschodu oraz Tumska i Rybnicka od zachodu. Udział powierzchni nieprzepuszczalnej na tym obszarze wynosi 43%. Otoczenie stawu tworzy silnie zurbanizowany teren, gdzie można zauważyć zabudowę willową oraz dużą liczbę drzew, co dodaje uroku temu miejscu.

Historia

„Staw, o którym mowa, jest charakterystyczną glinianką. Jego powstanie miało miejsce w wyniku zalania wodą wyrobiska gliny, które przestało być eksploatowane przed wybuchem II wojny światowej. W 1842 roku z inicjatywy rodziny Koelichenów powstała pierwsza cegielnia we Włochach, co stanowiło początek wydobywania surowca potrzebnego do produkcji cegieł. Z biegiem lat rozwijała się branża, co skutkowało powstawaniem kolejnych cegielni, a także wielokrotnym przekształcaniem ich lokalizacji. Ślady tego procesu można znaleźć w postaci Glinianki Cietrzewia.

Warto dodać, że zbiornik wodny, zanim uzyskał obecną nazwę, był określany mianem Kilcheniak, co wiązało się z nazwiskiem ostatnich właścicieli majątku Włochy – rodziny Koelichenów.

Przyroda

Według analizy przeprowadzonej w 2004 roku, otoczenie zbiornika wodnego oraz jego sama powierzchnia obfitują w różnorodne gatunki ptaków. Do najczęściej spotykanych należy czernica, łyska oraz kaczka krzyżówka.

Oprócz wymienionych ptaków, napotkać można także mewe pospolitą oraz mewe śmieszki, co wskazuje na bogactwo fauny w tym obszarze.

W stawie Koziorożca znajduje się także bogata roślinność wodna, co jest dowodem na wysoki poziom czystości wody. Do roślin, które tutaj występują, należą osoka aloesowata, pałka szerokolistna, trzcina zwyczajna oraz wierzba biała.

Obszar porośnięty roślinnością stanowi około 7% powierzchni akwenu, przy czym największe skupiska roślinności znajdują się wzdłuż wschodniego brzegu, co tworzy wyjątkowy ekosystem sprzyjający różnorodnym formom życia.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 01.01.2024 r.
  2. Miejski staw bezodpływowy jako odbiornik ścieków deszczowych (na przykładzie Stawu Koziorożca w warszawskiej dzielnicy Włochy), „Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie” (2013 (VII–IX). T. 13. Z. 3 (43)), Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2013, s. 23–40, ISSN 1642-8145 [dostęp 03.06.2020 r.]
  3. Park ze Stawem Koziorożca. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 21.01.2016 r.]
  4. Zbiorniki wodne. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 09.10.2013 r.]
  5. Włochy - historia na wyciągnięcie ręki. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 09.10.2013 r.]
  6. Historia. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 09.10.2013 r.]
  7. Parki i tereny zielone, Park Kombatantów. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 09.10.2013 r.]
  8. Robert Gawkowski: Moja Dzielnica Włochy, historia Włoch i Okęcia. Warszawa: Urząd Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy, 2010, s. 177. ISBN 978-83-928365-1-3. [dostęp 10.09.2014 r.]
  9. Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.. bip.warszawa.pl, 21.10.2010 r. [dostęp 09.10.2013 r.]
  10. WesełaW. Wojnarowicz WesełaW., PawełP. Gnieszawa-Słodkowski PawełP., Dzielnica Włochy. Parki, zieleńce, zabytki..., Warszawa: Urząd Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy, 2012, s. 18, ISBN 978-83-928365-4-4 [dostęp 10.09.2014 r.]
  11. Grzegorz Węcławowicz, Janusz Księżak, Andrzej Jarosz, Przemysław Śleszyński: Atlas Warszawy, Zeszyt 8, Ptaki Warszawy 1962-2000. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2001, s. 45, 46. ISBN 83-87954-95-0.
  12. Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 09.10.2013 r.]

Oceń: Staw Koziorożca

Średnia ocena:5 Liczba ocen:6