Polskie Elektrownie Jądrowe sp. z o.o. to firma założona w 2009 roku, która wcześniej nosiła nazwy EJ 1 sp. z o.o. oraz PGE EJ 1 sp. z o.o. Jej głównym celem jest wybudowanie pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce, co jest przedsięwzięciem o kluczowym znaczeniu dla krajowej energetyki.
Od 2021 roku spółka działa pod nową nazwą Polskie Elektrownie Jądrowe i funkcjonuje jako Spółka Skarbu Państwa, co podkreśla jej znaczenie strategiczne dla rozwoju sektora energetycznego w Polsce.
Zarząd
Historia zarządu spółki PGE EJ 1 jest bogata i zróżnicowana, z wieloma zmianami na stanowisku prezesa. W latach 2012–2014 funkcję tę pełnił Aleksander Grad, a następnie w latach 2014–2016 zastąpił go Jacek Cichosz. Od 2016 do 2020 roku, na czoło spółki wszedł Krzysztof Sadłowski, po którym w latach 2020–2021 prezesem był Robert Ostrowski.
W wyniku zmiany struktury własnościowej oraz nazwy, spółka przekształciła się w PEJ, gdzie w latach 2021–2023 prezesem został Mateusz Berger. Następnie, przez krótką chwilę w 2023 roku p.o. prezesa był Łukasz Młynarkiewicz.
W latach 2023-2024 nowym prezesem firmy został Mateusz Berger, a od 2024 roku prezesem jest Leszek Juchniewicz, który w okresie od 22 lutego do 30 czerwca pełnił obowiązki prezesa.
Działalność
W początkowej fazie projektu PGE EJ 1, kiedy właścicielami tego przedsięwzięcia były PGE, Enea, Tauron oraz KGHM, planowano rozpoczęcie budowy pierwszej elektrowni jądrowej na około rok 2020. Zgodnie z rządowym programem energetyki jądrowej, zainaugurowanym z myślą o rozwoju energetyki w Polsce, przewidywano, że pierwsza jednostka o mocy 3 GW powinna rozpocząć swoją działalność na końcu 2024 roku. Rządowy dokument wskazywał, że szacunkowe wydatki inwestycyjne związane z budową elektrowni oraz infrastrukturą pomocniczą mogły wynieść od 40 do 60 miliardów złotych.
W połowie 2015 roku Zarząd PGE EJ1 złożył wniosek do GDOŚ o uzyskanie decyzji dotyczącej uwarunkowań środowiskowych dla elektrowni jądrowej oraz o ustalenie zakresu raportu dotyczącego oddziaływania tej budowy na środowisko. Preferowane lokalizacje elektrowni miały zostać uzgodnione do końca 2017 roku. W listopadzie 2015 PGE EJ1 zainicjowała Program Wsparcia Rozwoju Gmin Lokalizacyjnych, który miał na celu wzmocnienie współpracy między przedsiębiorstwem a lokalnymi społecznościami gmin Choczewo, Gniewino i Krokowa, wspierając istotne przedsięwzięcia dla mieszkańców oraz dla rozwoju regionów, w których realizowano inwestycje.
W czerwcu 2016 roku PGE EJ1 ogłosiła, że rezygnuje z inwestycji w Gąskach, po tym jak projekt nie uzyskał akceptacji mieszkańców w lokalnym referendum, w którym 94% głosujących było przeciwnych budowie elektrowni jądrowej w tej miejscowości. W tym czasie zapowiedziano, że przygotowania do wysyłania zaproszeń dla potencjalnych uczestników przetargu na dostawę technologii dla elektrowni jądrowej są na ukończeniu. Gdy dostawcy reaktorów jądrowych wykażą zainteresowanie udziałem w przetargu, rozpocznie się analiza ich ofert i przegląd przez Państwową Agencję Atomistyki w celu oceny zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa zarówno według norm polskich, jak i międzynarodowych instytucji takich jak Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej i Zachodnioeuropejskie Stowarzyszenie Dozorów Jądrowych.
W 2018 roku w raporcie Najwyższej Izby Kontroli przedstawiono krytyczną ocenę działań PGE EJ1, wskazując, że wydatki na realizację Programu polskiej energetyki jądrowej od 2014 do września 2017 roku wyniosły łącznie 776 milionów złotych; w tym 552,5 miliona złotych pochodziło z budżetu administracji publicznej, a 223,5 miliona złotych z wydatków PGE SA i jej spółki zależnej PGE EJ1. Dodatkowo, w trakcie prac przygotowawczych w latach 2010–2013, PGE EJ1 wydała 133,2 miliona złotych. Jak stwierdzono, spółka nie zrealizowała do września 2017 roku żadnego z działań przewidzianych w pierwszym etapie Programu Polskiej Energetyki Jądrowej.
2 października 2020 roku Rada Ministrów zaktualizowała Program Polskiej Energetyki Jądrowej, a 19 i 22 października w Upper Marlboro oraz Warszawie podpisano umowę dotycząca współpracy między rządem RP a rządem USA w sprawach rozwoju cywilnego programu energetyki jądrowej w Polsce. Z końcem marca 2021 roku Skarb Państwa zakupił 100% udziałów PGE EJ1 od dotychczasowych właścicieli (PGE, Enei, Tauronu i KGHM), co spowodowało zmianę nazwy spółki na Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ). Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 2021 roku, prawa do udziałów w spółce są reprezentowane przez pełnomocnika rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej.
W listopadzie 2022 roku rząd uznał konieczność budowy elektrowni jądrowej o mocy elektrycznej do 3750 MWe na obszarze gmin Choczewo, Gniewino lub Krokowa, w oparciu o amerykańską technologię reaktorów AP1000. W grudniu 2022 PEJ podpisały umowę z Westinghouse Electric Company dotyczącą zasad współpracy w przygotowaniu budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. W sierpniu 2023 roku PEJ podpisały umowę z Politechniką Warszawską w sprawie kształcenia kadr dla sektora jądrowego, w marcu z Uniwersytetem Warszawskim, a w lutym z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie oraz z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym, Politechniką Gdańską oraz Uniwersytetem Gdańskim.
18 września 2023 roku wojewoda pomorski wydał decyzję na wniosek PEJ, wskazując lokalizację dla budowy pierwszej elektrowni jądrowej o mocy do 3750 MWe w gminie Choczewo. Ta decyzja otworzyła drogę do przeprowadzenia dalszych badań, które są niezbędne do opracowania raportu lokalizacyjnego. Dzień później Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał kluczową decyzję w procesie inwestycyjnym, określającą środowiskowe uwarunkowania dla budowy oraz eksploatacji elektrowni jądrowej. 27 września 2023 roku PEJ podpisały umowę z konsorcjum amerykańskich firm Westinghouse – Bechtel na zaprojektowanie pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce.
Przypisy
- GDOŚ wydał decyzję dla pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. "To milowy krok" [online], pap.pl [dostęp 28.09.2024 r.] .
- Polska spółka atomowa została bez prezesa. Stanowisko może zająć jeden z ministrów [online], businessinsider.com.pl [dostęp 28.09.2024 r.] .
- PEJ złożyła wniosek o wydanie decyzji lokalizacyjnej dla pierwszej elektrowni jądrowej [online], wysokienapiecie.pl [dostęp 28.09.2024 r.] .
- Budowa elektrowni jądrowej. Wojewoda wydał decyzję o wskazaniu lokalizacji inwestycji [online], gdansk.uw.gov.pl [dostęp 19.09.2023 r.] .
- Decyzja Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 25.09.2023 r., znak: DOOŚ-OA.4205.1.2015.125 [online], gov.pl [dostęp 25.09.2023 r.] .
- Historyczna umowa umożliwia rozpoczęcie prac dla wskazanej lokalizacji pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej [online], westinghousenuclear.com [dostęp 19.10.2023 r.] .
- Historic Contract Paves the Way for Site Work on Poland’s First Nuclear Power Plant [online], bechtel.com [dostęp 19.10.2023 r.] .
- Nowa spółka w programie jądrowym PGE [online], www.gkpge.pl [dostęp 18.01.2024 r.] (pol.).
- ANA, Polska elektrownia jądrowa. Państwo przejmuje spółkę za pół miliarda złotych [online], www.money.pl, 26.03.2021 r. [dostęp 18.01.2024 r.] (pol.).
- Polskie Elektrownie Jądrowe z nowym prezesem. Mateusz Berger przejmuje fotel [online], money.pl [dostęp 28.09.2024 r.] .
- Uchwała nr 215 Rady Ministrów z dnia 02.11.2022 r. w sprawie budowy wielkoskalowych elektrowni jądrowych w Rzeczypospolitej Polskiej [online], monitorpolski.gov.pl [dostęp 26.05.2023 r.] .
- Uchwała nr 141 Rady Ministrów z dnia 02.10.2020 r. w sprawie aktualizacji programu wieloletniego pod nazwą "Program polskiej energetyki jądrowej" [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 26.05.2023 r.] .
- WiktorW. Hebda WiktorW., Energetyka jądrowa w Polsce : nowy początek? [online], 2023 r. [dostęp 19.01.2024 r.] .
- Krzysztof Sadłowski pokieruje PGE EJ 1. nuclear.pl, 25.07.2016 r. [dostęp 25.04.2023 r.] .
- Elektrownia atomowa. Państwowa spółka pochłonęła już prawie pół miliarda złotych. money.pl, 28.03.2019 r. [dostęp 25.04.2023 r.] .
- Program polskiej energetyki jądrowej. [dostęp 06.02.2024 r.] .
- PGE EJ 1 oficjalnie zmienia nazwę na Polskie Elektrownie Jądrowe - SERWIS INFORMACYJNY CIRE 24 [online], www.cire.pl [dostęp 18.01.2024 r.] .
- Jacek Cichosz p.o. prezesa spółki PGE EJ1 [online], cire.pl [dostęp 28.09.2024 r.] .
- Adres siedziby i adres do korespondencji [online], pej.pl [dostęp 28.09.2024 r.] .
- Aleksander Grad szefem „jądrowych” spółek PGE. forbes.pl, 09.07.2012 r. [dostęp 25.04.2023 r.] .
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Warbud | Rochstar | Liberty Ubezpieczenia | Twisto Polska | Boryszew (przedsiębiorstwo) | Notus Finanse | Manta (przedsiębiorstwo) | Fronda PL | AMS (agencja reklamowa) | Zachodni Fundusz Inwestycyjny NFI | Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa | Stoprocent Architekci | Totolotek (przedsiębiorstwo) | NFI Magna Polonia | Agora (przedsiębiorstwo) | Niezależne Wydawnictwo Polskie | Studio A | Granna | Ipopema Securities | Veolia Energia PolskaOceń: Polskie Elektrownie Jądrowe