Baltona

---

Historia

3 września 1946 roku zainaugurowano działalność spółki „Baltona”, która została ustanowiona w Gdyni w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jej głównym zadaniem było zaopatrywanie statków w potrzebne towary. Nazwa „Baltona” nawiązuje do etymologii dostaw towarów na Bałtyku, składając się z dwóch elementów: „Tona” (dostawy) oraz „Bal” (Bałtyk). W dniu 16 listopada 1949 roku, za sprawą specjalnego rozporządzenia Minister Żeglugi, powstało państwowe przedsiębiorstwo pod nazwą „Baltona Zaopatrzenie Statków”. Już wkrótce, w wyniku uchwały Prezydium Rządu z 23 grudnia tego samego roku, przedsiębiorstwo to znalazło się pod nadzorem Ministerstwa Handlu Zagranicznego.

Rok 1955 przyniósł kolejne zmiany, gdyż Baltona zaczęła zaopatrywać polskie placówki dyplomatyczne znajdujące się za granicą. Dwa lata później, w 1956 roku, firma stała się członkiem Międzynarodowego Zrzeszenia Dostawców Okrętowych (ISSA). W tym samym roku rozpoczęła również detaliczną sprzedaż, uruchamiając sklepy dla marynarzy oraz punkty na przejściach granicznych. Jej działalność obejmowała także zaopatrywanie samolotów oraz portów lotniczych, a nawet organizowanie wypraw naukowych.

W 1977 roku, przedsiębiorstwo przekształciło się w centralę handlu zagranicznego, która prowadziła działalność eksportową skierowaną na tzw. małe rynki, takie jak Watykan, Wyspy Karaibskie, Malta czy Wyspy Kanaryjskie. Sklepy „Baltony” w czasach PRL-u dawały możliwość legalnego zakupu towarów importowanych osobom zatrudnionym za granicą, które otrzymywały wynagrodzenie lub jego część w dewizach. Dotyczyło to w szczególności marynarzy, rybaków, a także dyplomatów oraz personelu LOT-u.

Wówczas na potrzeby Baltony drukowane były bony baltonowskie, znane również jako Marynarskie Bony Towarowe, których nominalna wartość była podawana w dolarach USA. Były one przekazywane marynarzom i rybakom w ramach tzw. dodatku dewizowego przysługującego podczas wyjazdów zagranicznych. Rok 1984 okazał się przełomowy, ponieważ przedsiębiorstwo przekształcono w spółkę akcyjną pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlu Zagranicznego Baltona S.A. z siedzibą w Gdyni.

Od tego momentu zaczęła się rozwijać sieć sklepów, która w 1989 roku liczyła już około 260 placówek na terenie całego kraju. Produkty oznaczone marką „Baltona” obejmowały różnorodne artykuły, takie jak konserwy, kiełbasy, pieczywo, słodycze oraz piwo, które znane były z długiego okresu trwałości oraz wysokiej jakości. W 2010 roku strategicznym inwestorem spółki zostało Ashdod Holdings Limited – podmiot zależny od firmy Flemingo International, zarejestrowany na Wyspach Dziewiczych i działający w sektorze sprzedaży wolnocłowej w portach lotniczych. Baltona stała się europejskim centrum operacyjnym Flemingo, a Ashdod Holdings Ltd. przejęło 80,68% akcji.

Od czerwca 2011 roku akcje spółki zaczęły być notowane na rynku NewConnect, a 15 stycznia 2013 roku zadebiutowały na rynku głównym GPW. W dniu 8 października 2019 roku Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” zawarło umowę inwestycyjną z Flemingo International Ltd. na zakup 80,68% udziałów w PHZ Baltona S.A. Następnie, 26 lutego 2020 roku, Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” nabyło 93,71% akcji Baltony, co w połączeniu z jej własnymi akcjami dało łącznie 96,98% udziałów, czyniąc ją tym samym większościowym akcjonariuszem.

W roku 2022 spółka dysponowała już około 50 placówkami w Polsce oraz Europie Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”.

---

Oceń: Baltona

---