Vladka Meed

Polityka i administracja

Vladka Meed, znana również jako Władka Meed, to postać niezwykle ważna w historii, szczególnie jeśli chodzi o działalność ruchu oporu podczas drugiej wojny światowej. Urodziła się 29 grudnia 1921 roku w Warszawie, a swoją życiową podróż zakończyła 21 listopada 2012 roku w Phoenix.

W młodości Feigele Peltel, bo tak brzmi jej prawdziwe imię, stała się kurierką Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB), odgrywając kluczową rolę w organizacjach oporu wobec nazistowskiej okupacji. W jej działalności widoczne były nie tylko odwaga, ale także niezłomna chęć walki o godność i wolność swojego narodu.

Oprócz działalności w ŻOB, Vladka Meed była również autorką wspomnień, w których opisała swoje przeżycia i doświadczenia z czasów wojny. Była również aktywną d działaczką społeczną, działając na rzecz praw i potrzeb społeczności żydowskiej. Jej życie oraz działalność pozostają inspiracją dla wielu, podkreślając znaczenie pamięci o trudnych czasach, które przeszła.

Życiorys

„Vladka Meed urodziła się w Warszawie, w rodzinie Chany i Szlomo Peltelów. W okresie niemieckiej okupacji, posługiwała się imieniem Władysława, w skrócie nazywaną Władką, co w przyszłości przekształciło się na Vladka. Była aktywną członkinią Bundu, organizacji, która zleciła jej pozostać po tzw. stronie aryjskiej i organizować pomoc dla warszawskiego getta. Angażowała się w akcje ratunkowe dla dzieci żydowskich, które po nielegalnym przeszmuglowaniu przez mur, były ukrywane w polskich rodzinach katolickich.

W 1942 roku, stała się jedną z osób, które przekazały przedstawicielom polskiego podziemia informacje na temat deportacji 265 tysięcy Żydów do obozów śmierci oraz o brutalnych mordach dokonywanych w Treblince. Podczas powstania w warszawskim getcie w kwietniu 1943 roku, posiadała kluczową rolę, zajmując się przerzucaniem do getta pistoletów, dynamitu oraz dostarczaniem benzyny do butelek zapalających.

W 1944 roku poślubiła Benjamina Meeda (Międzyrzeckiego) i po zakończeniu wojny wyjechała z nim do Stanów Zjednoczonych. Tam małżeństwo Meed zaangażowało się w działalność społeczną, inicjując powstanie organizacji zrzeszającej kombatantów ruchu oporu warszawskiego getta. Dążyli również do utworzenia Amerykańskiego Zgromadzenia Żydów Ocalonych z Holokaustu. Byli pionierami w nauczaniu o Holokauście i historii warszawskiej diaspory żydowskiej, a sama Vladka Meed współpracowała z Amerykańską Federacją Nauczycielską, organizując przez wiele lat edukacyjne wyjazdy do Polski.

Vladka była również wiceprzewodniczącą Żydowskiego Komitetu Robotniczego w Nowym Jorku. Napisała książkę Po obu stronach muru: wspomnienia z warszawskiego getta, opublikowaną pierwotnie w jidysz w 1948 roku. Książka zawiera cenne wspomnienia z okupowanej Warszawy. Doczekała się tłumaczenia na język angielski w 1972 roku z przedmową Elie Wiesela, a później została przetłumaczona na język niemiecki, polski i japoński.

W ostatnich latach życia zmagała się z chorobą Alzheimera. W 2020 roku, z okazji 78. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, przy metrze Centrum odsłonięto mural upamiętniający kobiety walczące w tym powstaniu. Vladka Meed została tam uhonorowana jako jedna z dziewięciu żydowskich bohaterek tej walki.

Przypisy

  1. Poznaj bohaterki muralu [online], polin.pl [dostęp 19.04.2021 r.]
  2. a b c AnnaA. Styczyńska AnnaA., Vladka Meed, [w:] Wirtualny Sztetl [online] [dostęp 23.11.2021 r.]
  3. Artykuł – Vladka Meed, courier for the Jewish resistance during WWII, dies at 90, na stronie dziennika Washington Post (opublikowano 22.11.2012 r.).
  4. Wirtualny Katalog Biblioteki Narodowej.

Oceń: Vladka Meed

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:18