Stanisław Gawlikowski

---

Życiorys

W okresie II wojny światowej Stanisław Gawlikowski przeżył trudności okupacji wojennej w Warszawie, odgrywając aktywną rolę w obronie stolicy w 1939 roku oraz biorąc udział w powstaniu warszawskim. Po zakończeniu działań wojennych znalazł się wśród zapalonych działaczy szachowych, którzy w 1946 roku podjęli decyzję o reaktywacji Polskiego Związku Szachowego.

Przez wiele lat Gawlikowski pełnił rozmaite funkcje w strukturach związku, co przyczyniło się do jego znaczącej roli w polskim szachowym świecie. Jego zasługi zostały dostrzegane i w 1982 roku przyznano mu tytuł Honorowego Członka PZSzach.

W latach 1946–1964 Gawlikowski był uczestnikiem finałów mistrzostw Polski dwunastokrotnie. Jego największym osiągnięciem był tytuł wicemistrza kraju, zdobyty w Krakowie w 1948 roku. Dodatkowo, jako członek warszawskich drużyn Polonii oraz Legionu, zdobył tytuł drużynowego mistrza Polski aż osiem razy. W tej samej epoce trzykrotnie triumfował w mistrzostwach Warszawy, a także z sukcesem uczestniczył w różnych turniejach międzynarodowych, takich jak te w Karlovych Varach (1948), Szczawnie-Zdroju (1950) i Międzyzdrojach (1952). Gawlikowski z powodzeniem reprezentował również Polskę z ramienia drużyny w meczach międzynarodowych.

Warto zauważyć, że w 1947 roku był jednym z inicjatorów miesięcznika „Szachy”, który przez ponad cztery dekady stanowił jedyne szachowe periodyk w Polsce. Równocześnie Gawlikowski z pasją prowadził audycje szachowe w Polskim Radiu oraz promował tę królewską grę w licznych publikacjach, takich jak „Panorama”, „Sportowiec”, „Życie Warszawy”, „Świat Młodych” oraz „Rzeczpospolita”.

W uznaniu swoich talentów Gawlikowski zdobył duże uznanie jako autor książek i teoretyk szachów. Jego prace, takie jak „Olimpiady szachowe”, „Walka o tron szachowy” oraz kluczowe dzieła teoretyczne, w tym „Teoria debiutów” oraz „Końcowa gra szachowa” w dwóch tomach, weszły do kanonu polskiej literatury szachowej.

Stanisław Gawlikowski spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 151-3-19. Co roku, w grudniu, w Warszawie odbywa się turniej szachów szybkich, który nosi jego imię. Wydarzenie to przyciąga czołowych szachistów z całego świata, którzy oddają hołd jego pamięci.

Wybrane publikacje

Oto kluczowe dzieła autorstwa Stanisława Gawlikowskiego, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój współczesnej myśli szachowej. Wśród publikacji, które znacząco wpłynęły na edukację i popularyzację szachów, znajdują się:

• Teoria debiutów (Kraków, 1947),
• Końcowa gra szachowa (Warszawa, 1957 i 1957),
• Olimpiady szachowe (Warszawa, 1972 i 1978),
• Pojedynki szachowych gigantów (Warszawa, 1973),
• Szachy – w popularnej serii wydawniczej Wszystko o (Warszawa, 1976),
• Walka o tron szachowy (Warszawa, 1976).

---

Oceń: Stanisław Gawlikowski

---