Bogna Burska

---

Życiorys

W 2001 roku Bogna Burska ukończyła ze wyróżnieniem studia na ASP w Warszawie. Od 2006 roku, jej kariera dydaktyczna rozwija się w Katedrze Intermediów na Wydziale Rzeźby i Intermediów (gdańskiej ASP). W 2009 roku uzyskała stopień doktora sztuk plastycznych za pracę pt. „Przestrzenny obraz czasu – rzeźby wideo”, której przewodnictwo sprawował prof. Wojciech Zamiara. Kolejnym znaczącym osiągnięciem było uzyskanie stopnia doktora habilitowanego sztuk pięknych w 2016 roku.

Burska jest również współzałożycielką Warszawskiego Aktywu Artystów (WAA), co ukazuje jej zaangażowanie w rozwój lokalnej społeczności artystycznej. Obecnie mieszka i pracuje zarówno w Warszawie, jak i Gdańsku, gdzie kontynuuje swoje twórcze i pedagogiczne działania.

Twórczość

Bogna Burska to artystka wizualna oraz dramatopisarka, której unikalne podejście do sztuki zaowocowało różnorodnymi realizacjami. Jej pierwsze prace, malarskie, powstawały przy użyciu palców, na płótnie, ścianach i szkle. Powstające w ten sposób kompozycje przypominają zakrzepłe smugi krwi, co nadaje im głęboko emocjonalny ładunek. Warto wspomnieć, że Burska to również projektantka wnętrz, które aranżuje poprzez subtelne, niepokojące interwencje, jak na przykład w projekcie Arachne z 2003 roku.

Wśród jej osiągnięć odnajdujemy mozaikowe układy kolorowych fotografii, w których zestawione są uszkodzone fragmenty ciała z motywami kwiatowymi w dziele Życie jest piękne z 2002 roku, co dodaje pracom głębi artystycznej i refleksyjnej. W swoich pracach wideo artystka eksploruje sekwencje z popularnych filmów oraz telewizyjnych relacji, poddając je krytycznej analizie w kontekście kultury wizualnej. Seria filmów found footage, w tym prace takie jak Tysiąc śmierci (2010/2011) oraz Bitwa pod Grunwaldem (2011) ilustrują mechanizmy kształtowania się współczesnych narracji kulturowych. Burska jest autorką pierwszego polskiego tekstu dramatycznego, Gniazdo, który wnikliwie bada sztukę współczesną oraz inne dramaty.

Krew stanowi istotny motyw w wielu jej wcześniejszych pracach. Prace te obejmują białe płótna poplamione czerwoną farbą (bez tytułu, 2001), spektakularne witraże z krwistymi smugami, realizowane dla Kościoła Mariawitów w Pogorzeli (2002) oraz Friedenkirche w Frankfurt nad Odrą (2004), a także fotografie ukazujące poplamiony krwią śnieg (Droga, 2003). Instalacja przedstawiająca ślepy korytarz umazany krwią, przez które pełza ciało, wywołuje visceralne reakcje i stawia widza przed konfrontacją z problematyką traumy. Przykładowo, realizacje te miały na celu zwrócenie uwagi na zagadnienia bólu oraz kulturowe wyparcie traumatycznych doświadczeń.

W kontekście prac Burskiej, krytyk Paweł Leszkowicz zwraca uwagę na pamięć architektury, która kumuluje w sobie ludzkie emocje oraz dobra energię miejsca. Ten temat znalazł swoje odbicie w jednej z pierwszych instalacji artystki, której wystawę zrealizowano w lubelskiej galerii Białej w 2002 roku. W przestrzeni galerii zamienionej na mieszkanie udało się odtworzyć typowy styl życia z przedmiotami codziennego użytku. Zwraca uwagę niezaścielone łóżko, które na prześcieradle ujawnia plamę krwi, będącą metaforą dorastania i przejścia w dorosłość. Izabela Kowalczyk wskazuje, że elementy takie jak defloracja czy menstruacja odgrywają istotną rolę w inicjacji kobiecości.

Twórczość Burskiej ma nie tylko dymensje refleksyjne, lecz także emocjonalne, prowokując widza do różnych przemyśleń. Realizacje artystki inspirują do zadawania pytań o to, co się stało, a także o kulturową traumę przypisaną kobietom. Feministyczne wątki przewijają się również w jej pracy Arachne (2003), gdzie artystka ukazuje włochatą pajęczycę w luksusowej sypialni. Sytuacja ta przywołuje mity o prządce Arachne, przeplatając historię z feministyczną interpretacją, której celem jest reinterpretacja roli kobiety jako kreatorki.

Dodatkowo, Burska eksploruje także popkulturową mitologię, na przykład w swoim filmie found footage Deszcz w Paryżu (2004). W tym dziele łączy symbole krwi i łez, dekonstruując mit Paryża jako stolicy miłości, stawiając tym samym szereg pytań na temat stereotypów płciowych i ich kategorii w kulturze.

Wszystkie prace Burskiej składają się na refleksję na temat piękna oraz pytania o granice sztuki, czego przykładem jest dzieło Książka (2004). W tym projekcie artystka zestawia ze sobą 24 fotografie, które ukazują zaplamiony krwią śnieg oraz pochmurne niebo, tworząc tym samym głębokie artystyczne przesłanie.

W swoich realizacjach artystka prezentuje także prace w renomowanych instytucjach. Wystawia w BWA w Zielonej Górze oraz CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, gdzie jej twórczość wzbudza duże zainteresowanie i inspiruje do licznych dyskusji na temat sztuki współczesnej.

Wystawy

Artystyczna kariera Bogny Burskiej jest bogata w różnorodne wystawy, które miały miejsce na przestrzeni lat. Oto lista najważniejszych wydarzeń, w których brała udział:

• 2006: Vazante w Giedre Bartelt Galerie w Berlinie,
• Un core cosi bianco, wystawa indywidualna w Galerii PL w Rzymie,
• Opady, wystawa indywidualna w Kronice, Bytom,
• Małgorzata, wystawa indywidualna w Galerii Biała, Lublin,
• YOU WON’T FEEL A THING w Kunsthaus Dresden,
• Na własną rękę, wystawa w Zachęcie Warszawa.

• 2005: Wnętrza w Galerii Arsenał w Białymstoku,
• uwaga! polen kommen, Weimar,
• Miłość i demokracja, Stary Browar w Poznaniu.

• 2004: Salon telewizyjny w Zachęcie w Warszawie,
• Piękno, czyli efekty malarskie, Galeria Bielska BWA w Bielsku-Białej,
• As White as Snow, as Red as Blood, Giedre Bartelt Galerie w Berlinie.

• 2003: Doba romantyzmu w Pałacu Sztuki w Lwowie,
• Biały Mazur w NBK w Berlinie,
• Seduced na Prague Biennale 1 w Pradze.

• 2002: Życie jest piękne w Galerii CO2 w Gliwicach,
• Polska, Teatr Akademia w Warszawie,
• novart.pl w Krakowie.

---

Oceń: Bogna Burska

---