Andrzej Badeński

---

Życiorys

Andrzej Badeński to postać o niezwykłej historii sportowej i życiowej. Brązowy medalista olimpijski z Tokio w 1964 roku, zdobył 40 medali jako reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych w latach 1961-1973, odnotowując 77 startów i 17 indywidualnych zwycięstw. Jako 27-krotny rekordzista kraju wyznaczył nowe standardy w takich konkurencjach jak 400 m i różnorodne sztafety: 4×400 m (zarówno klubowa, jak i reprezentacyjna), 4×200 m reprezentacyjna oraz sztafeta szwedzka, zarówno w klubie, jak i dla reprezentacji.

W swojej karierze sportowej, Badeński wywalczył tytuły mistrza Polski dziesięciokrotnie w konkurencjach takich jak 400 m (1962-1965, 1967) oraz wielokrotnie w sztafetach 4×400 m (1963, 1965, 1966) i 4×100 m (1965, 1969). Jego najlepszy wynik w biegu na 400 m, ustalony w 1968 roku wyniósł 45,42 s.

W 1974 roku odwiedził Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w RFN jako kibic, jednak nigdy nie wrócił do Polski. Po zakończeniu kariery sportowej ukończył szkołę filmową w Norymberdze, gdzie zdobył zawód technika dźwięku, co umożliwiło mu pracę w niemieckich stacjach telewizyjnych.

W Polsce z czasem pojawiły się pewne ograniczenia związane z dostępnością informacji o Badeńskim, szczególnie po jego emigracji. Zgodnie z notą opublikowaną przez Tomasza Strzyżewskiego w książce na temat peerelowskiej cenzury, Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z dnia 7 sierpnia 1974 roku zakazał dostępu do wszelkich informacji na temat sportowca. W wytycznych cenzorzy otrzymali instrukcje, aby informacje dotyczące Badeńskiego podawane były wyłącznie przez Polską Agencję Prasową (PAP).

Osiągnięcia międzynarodowe

Igrzyska olimpijskie

Andrzej Badeński osiągnął znaczące sukcesy na Igrzyskach Olimpijskich, które miały miejsce w trzech różnych edycjach. W Tokio 1964 zdobył brązowy medal w biegu na 400 metrów, uzyskując czas 45,64 s. Dodatkowo, w sztafecie 4 × 400 metrów zajął 6. miejsce, a jego zespołowi, w którym biegli także Marian Filipiuk, Ireneusz Kluczek oraz Stanisław Swatowski, udało się uzyskać czas 3:05,3 s.

Podczas Igrzysk w Meksyku w 1968 roku, osiągnął 4. miejsce w sztafecie 4 × 400 m, z czasem 3:00,58 s, w składzie z Janem Balachowskim, Stanisławem Grędzińskim oraz Janem Wernerem. W biegu na 400 m zdobył 7. miejsce, osiągając czas 45,42 s.

Natomiast w Monachium w 1972 roku zajął 5. miejsce w sztafecie 4 × 400 m z czasem 3:01,05 s, rywalizując obok Balachowskiego, Wernera oraz Zbigniewa Jaremskiego.

Mistrzostwa Europy

Badeński również odniósł sukcesy na Mistrzostwach Europy, na przykład w Belgradzie w 1962 roku, gdzie zajął 6. miejsce w biegu na 400 m z czasem 47,4 s. W Budapeszcie w 1966 roku zdobył złoty medal w sztafecie 4 × 400 m, a jego zespół uzyskał czas 3:04,5 s, w składzie z Wernerem, Edmundem Borowskim i Grędzińskim.

W tym samym roku zajął również 2. miejsce w biegu na 400 m, osiągając czas 46,2 s. W Atenach w 1969 roku zajął 6. miejsce w biegu oraz 4. miejsce w sztafecie 4 × 400 m, której czas wynosił 3:03,1 s, bezpośrednio współpracując z Balachowskim i Grędzińskim.

W Helsinkach w 1971 roku Badeński osiągnął 2. miejsce w sztafecie 4 × 400 m, co także okazało się znaczącym osiągnięciem – czas wyniósł 3:03,6 s, a w składzie znajdowali się Badeński, Balachowski, Waldemar Korycki oraz Werner.

Europejskie igrzyska halowe

Na Europejskich igrzyskach halowych w 1968 roku w Madrycie, Badeński zdobył podwójne złoto – zarówno w biegu na 400 m, z czasem 47,0 s, jak i w sztafecie 4 × 2 okrążenia, gdzie drużyna uzyskała czas 2:48,9 s. Tutaj, obok niego biegli Korycki, Balachowski oraz Werner.

W tej samej edycji zajął 2. miejsce w sztafecie 1+2+3+4 okrążenia, uzyskując łączny czas 3:54,96 s w składzie z Marianem Dudziakiem, Koryckim i Badeńskim.

Na kolejnych zawodach w Belgradzie w 1969 roku, zdobył kolejne złoto w sztafecie 4 × 2 okrążenia z czasem 3:01,9 s oraz złoto w sztafecie 1+2+3+4 okrążenia, osiągając czas 4:16,4 s, w której to biegli również Edward Romanowski, Badeński, Henryk Szordykowski oraz Radomski.

Halowe mistrzostwa Europy

Badeński również odniósł sukcesy na hali, zdobywając 2. miejsce w biegu na 400 m podczas halowych mistrzostw Europy w Wiedniu w 1970 roku z czasem 46,9 s oraz w sztafecie 4 × 400 m, z czasem 3:07,5 s, w składzie z Wernerem, Grędzińskim i Balachowskim.

W Sofia w 1971 roku odniósł triumf, zdobywając złoty medal zarówno w biegu na 400 m z czasem 46,8 s, jak i w sztafecie 4 × 400 m, osiągając czas 3:11,1 s.

Na zakończenie kariery, w Grenoble w 1972 roku, zdobył złoto w sztafecie 4 × 2 okrążenia, z czasem 2:46,4 s, biegając w składzie z Wernerem, Koryckim oraz Balachowskim.

Jego trenerem był Gerard Mach, który odegrał kluczową rolę w osiągnięciach Badeńskiego.

Rekordy życiowe

Andrzej Badeński to wybitny lekkoatleta, którego osiągnięcia w biegach sprinterskich oraz długodystansowych pozostaną w pamięci kibiców. Jego rekordy życiowe są dowodem niezwykłego talentu oraz ciężkiej pracy, którą włożył w rozwój swojej kariery sportowej.

W kategorii biegów na stadionie, jego najlepszym wynikiem w biegu na 100 metrów jest 10,4 sekundy, osiągnięta 21 września 1966 roku w Radomiu.

• bieg na 200 metrów – 20,7 sekundy (24 maja 1964, Jena) – pomiar ręczny,
• bieg na 200 metrów – 21,28 sekundy (15 sierpnia 1964, Londyn) – pomiar elektroniczny,
• bieg na 400 metrów – 45,42 sekundy (18 października 1968, Meksyk) – pomiar elektroniczny (13. wynik w historii polskiej lekkoatletyki),
• bieg na 800 metrów – 1:49,3 sekundy (16 sierpnia 1970, Warszawa).

W hali jego rekord w biegu na 400 metrów wynosi 46,6 sekundy, co zostało osiągnięte 10 marca 1968 roku w Madrycie, z pomiarem ręcznym.

---

Oceń: Andrzej Badeński

---