System Gazociągów Tranzytowych „EuRoPol Gaz” SA, znany także jako EuRoPol GAZ SA, to polsko-rosyjska spółka akcyjna z siedzibą w stolicy, Warszawie, która została powołana do życia w 1993 roku. Pełni ona rolę właściciela polskiej części gazociągu przesyłowego Jamał-Europa, co czyni ją kluczowym elementem krajowego systemu przesyłowego gazu ziemnego w Polsce. Całkowita długość tego gazociągu wynosi około 684 kilometrów, przez co jest w stanie przesyłać znaczne ilości gazu: około 3 miliardy metrów sześciennych rocznie na potrzeby odbiorców krajowych oraz około 30 miliardów metrów sześciennych rocznie na rynki zagraniczne.
W wyniku decyzji Ministra Rozwoju i Technologii, która zapadła 11 listopada 2022, wprowadzono 6-miesięczny tymczasowy zarząd przymusowy, obejmujący 100% akcji Gazpromu posiadanych w EuRoPol GAZ S.A. Następnie, 25 kwietnia 2023 roku, okres ten został przedłużony do 12 miesięcy. Dnia 9 października 2023 roku, Prezes UOKiK, po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego, zatwierdził koncentrację, zezwalając grupie ORLEN na przejęcie kontroli nad akcjonariatem Systemu Gazociągów Tranzytowych.
W skład akcjonariatu EuRoPol Gaz wchodzą obecnie Orlen, posiadający 48% udziałów, oraz System Gazociągów Tranzytowych „EuRoPol Gaz”, której udział sięga 52%. Spółka wykupiła akcje zarówno od Gazpromu, jak i od Gas-Tradingu, a na planach jest ich przyszłe umorzenie, co pozwoli Orlenowi przejąć 100% udziałów.
Historia spółki sięga realizacji porozumień między rządami Rzeczypospolitej Polskiej a Federacją Rosyjską, które miały miejsce w 1993 roku. W dniu 16 lipca 2015 roku, spółka Gas Assets Management, zależna od PGNiG, zakończyła transakcję zakupu 36,17% akcji Gas-Trading od firmy PHZ BARTIMPEX SA. Od tego momentu Grupa Kapitałowa PGNiG zyskała kontrolę nad 79,58% akcji spółki Gas-Trading.
System przesyłowy EuRoPol GAZ-u
System Gazociągów Tranzytowych (SGT) na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanowi integralną część długiego na około 4000 km gazociągu, który rozciąga się od Rosji przez Białoruś i Polskę aż do krajów Europy Zachodniej. Gałęzie przesyłowe gazociągu w Polsce biegną w kierunku równoleżnikowym, rozpoczynając się na granicy polsko-białoruskiej w okolicy wsi Kondratki, a kończąc na granicy polsko-niemieckiej w rejonie miejscowości Górzyca.
Trasa gazociągu w Polsce przecina obszar pięciu województw: podlaskiego, mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego, wielkopolskiego oraz lubuskiego. W jej zasięgu znajdują się także 27 powiatów i 69 gmin.
Wymagający technicznie odcinek gazociągu tranzytowego można scharakteryzować następującymi danymi:
- ciśnienie robocze wynosi 8,4 MPa,
- długość wynosi 683,9 km,
- średnica gazociągu to DN1400,
- jedyny fizyczny punkt wejścia to Kondratki,
- trzy punkty wyjścia to Mallnow oraz PWP, który składa się z dwóch miejsc – Lwówek, Włocławek,
- posiada pięć tłoczni gazu o łącznej mocy 400 MW: TG Kondratki, TG Zambrów, TG Ciechanów, TG Włocławek oraz TG Szamotuły.
Od 2010 roku operatorstwo tego polskiego odcinka gazociągu tranzytowego sprawuje Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A.. W wyniku nowelizacji ustawy – Prawo energetyczne, z dnia 24 lutego 2022 roku, termin realizacji operacji został przedłużony do 6 grudnia 2068 roku.
Przypisy
- a b MagdalenaM. Graniszewska MagdalenaM., EuRoPol Gaz dostał nowe władze [online], Puls Biznesu, 06.02.2024 r. [dostęp 06.02.2024 r.]
- Koniec rosyjskich wpływów w polskim systemie tranzytu gazu – ORLEN przejmuje Europol Gaz [online], orlen.pl [dostęp 11.10.2023 r.]
- WŁADZE SPÓŁKI [online], europolgaz.com.pl [dostęp 20.07.2023 r.]
- INFORMACJE OGÓLNE [online], www.europolgaz.com.pl [dostęp 16.05.2023 r.]
- System Gazociągów Tranzytowych [online], www.gaz-system.pl [dostęp 19.05.2023 r.]
- a b c SławomirS. Grzelak SławomirS., Nadzór PGNIG SA nad EuRoPol Gaz SA w latach 2011–2017 [online], Najwyższa Izba Kontroli, 03.06.2019 r. [dostęp 06.02.2024 r.]
- EuRoPol GAZ, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 01.05.2022 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Jan Kielman i Syn | Wydawnictwo Nowa Era | Totalizator Sportowy | Więź (wydawnictwo) | BBI Development | Nowy Świat (wydawnictwo) | PZL-Wola | Euromark Polska | Bracia Łopieńscy | Warbus | Google Polska | Wydawnictwo Akademickie „Dialog” | Fabryka Półprzewodników „Tewa” | Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska | Klima Therm | MNI | Movie Games | Ambra (przedsiębiorstwo) | ElectroMobility Poland | QemeticaOceń: System Gazociągów Tranzytowych „EuRoPol Gaz”