Jerzy Paruszewski

---

Życiorys

Jerzy Paruszewski, z wykształcenia archeolog, jest absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1987 roku. Po zakończeniu studiów przez trzy lata pracował w Muzeum Okręgowym w Żyrardowie, który w 2000 roku zmienił nazwę na Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie. W latach 1990-1994 pełnił funkcję radnego Rady Miejskiej Żyrardowa, będąc członkiem Komitetu Obywatelskiego. Od 1991 roku zajmował stanowisko wiceprzewodniczącego rady.

Jerzy Paruszewski był jednym z inicjatorów lokalnej telewizji kablowej, związanej z Żyrardowską Spółdzielnią Mieszkaniową. Dzięki jego wizji powstał Samorządowy Ośrodek Telewizyjny Rady Miejskiej Żyrardowa, znany jako „Telewizja Żyrardowska” TV-ŻYR. Jego projekt wprowadził także nowatorskie flagi miejskie Żyrardowa – zarówno galowe, jak i codzienne.

Poza działalnością medialną, Paruszewski jest również uznawanym poetą i redaktorem. W 2000 roku był redaktorem oraz współautorem antologii poezji „ŻWL: GORE!”, w kolejnym roku brał udział w tworzeniu publikacji „W żyroskopie” (2007). Jako jeden z autorów reprezentuje nowe pokolenie literackie w „Slamotece” (2010) i słynie z takich dzieł, jak „Szyszki i wiersze” (2014). W swoim dorobku literackim ma również tomiki poezji, takie jak „Żarty wierszem lubię”, „Ynny”, „Niekoniecznie lekkostrawny”, „Owaki i taki”, oraz książkę o literaturze zatytułowaną „Pozytywni”, napisaną współuczestnicząc w projekcie z Jerzym Jankowskim.

W 2012 roku jego twórczość zaistniała także na międzynarodowej scenie literackiej, kiedy ujrzał światło dzienne tomik jego poezji w dwóch językach: węgierskim i polskim, „Hűséges folyók – Wierne rzeki”. W ramach tych działań trafił do „almanachu Adama Siemieńczyka”, który opisuje „Pięknych ludzi – Poetów mojej emigracji”. Kolejnym krokiem w jego karierze było włączenie do antologii „Pol’sha anygy poettara – Współcześni poeci Polski”, co miało miejsce w 2014 roku w Republice Sacha (Jakucja) w Federacji Rosyjskiej.

Autor ponad setki wierszy, które znalazły się w „Małej Encyklopedii – Pojęciownik szkoły dawnej i dzisiejszej” (pod red. Sabiny Furmańskiej, 2014). Warto zaznaczyć, że jego prace są obecne w wielu podręcznikach dla nauczycieli, takich jak „Odkrywam siebie” (Kielce, 2014). Wyróżnia się także jego tomik poetycki „Tom-i-czek” Violetty Paruszewskiej (małż. Jerzego) oraz wydanie „The Best-ja of Jerzy Paruszewski”, gdzie wybrane utwory zostały przetłumaczone na język angielski przez Igora W. Pańkowa.

Jerzy Paruszewski jest współautorem antologii „Mosty: Warszawa – Petersburg” (2015), gdzie jego wiersze można odnaleźć zarówno w polskim oryginale, jak i w rosyjskim tłumaczeniu (przekład Vera Vinogorova). W 2015 roku w Żyrardowie zadebiutował także polsko-rumuńskim tomikiem „Krótki przepis hodowlany – Scurt îndrumător de creştere” (przekład Alexandru Şerban), a w następnych latach ukazały się antologie poruszające tematykę poezji współczesnej.

W 2016 roku jego utwory znalazły się w „Almanachu Poezji Religijnej”, a także w antologii „Mosty: Warszawa – Bari”, gdzie jego prace zyskały także tłumaczenia na język włoski (przekład Joanna Kalinowska). Ciekawostką jest, że jego wiersze były publikowane w zbiorach w języku białoruskim oraz różnych innych językach słowiańskich, jak i na międzynarodowej scenie literackiej.

Paruszewski, jako wieloletni współpracownik różnych redakcji, w tym „Płomyczka”, „Poezji Dzisiaj”, „Życia Żyrardowa” i wielu innych, był także aktywnym uczestnikiem żyrardowskiego życie kulturalnego. Współpracował przy „Żyrardowskich Zeszytach Literackich”, a jego wiersze znalazły uznanie w zagranicznych periodykach literackich. Jako prezes Oddziału Zachodniomazowieckiego Ogólnopolskiego Klubu Poetów, był także członkiem wielu organizacji literackich, w tym ZAiKS oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Pisarzy.

W 2013 roku, otrzymał tytuł „Człowieka Roku Ziemi Żyrardowskiej” w kategorii „Kultura”, a w 2016 roku, podczas obchodów stulecia Żyrardowa, wyróżniony został medalem stulecia. W drugiej połowie 2023 roku przeszedł na emeryturę, pozostając jednak aktywnym w wybranych dziedzinach literackich, co dowodzi jego trwałego zaangażowania w polską kulturę literacką.

Nagrody i wyróżnienia

Jerzy Paruszewski, jako wybitny twórca, został wyróżniony licznymi nagrodami i odznaczeniami za swoją działalność w obszarze kultury i sztuki. Jego osiągnięcia są dowodem uznania i docenienia w środowisku artystycznym.

• 2009 – Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przyznana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, potwierdzająca jego znaczący wkład w sferze kultury.
• 2011 – Laureat Złotej ŻyRybki, nagrody przyznawanej na Interdyscyplinarnym Festiwalu Sztuk Miasto Gwiazd w Żyrardowie, za wieloletnią działalność na rzecz lokalnej społeczności.
• 2014 – Medalista Mistrzostw Świata w Poezji, osiągnięcie to miało miejsce w Londynie, podkreślając jego zdolności twórcze i międzynarodowe uznanie.
• 2017 – Srebrny Pierścień z Orłem za współorganizację dziesięciu Festiwali Poezji Słowiańskiej, które miały miejsce w Żyrardowie, świadczący o jego zaangażowaniu w rozwój kultury literackiej w regionie.
• 2018 – Odznaka „25 LAT w PTTK”, będąca nagrodą za długoletnie wsparcie polskiego ruchu turystycznego.
• 2021 – Tarcza Przyjaciela Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Żyrardowie, jako wyraz wdzięczności za współpracę i pomoc w edukacji młodzieży.
• 2021 – Medal im. Barbary Jurkowskiej, docenienie wkładu w organizację Festiwali Poezji Słowiańskiej oraz promocję polskiej literatury na forum międzynarodowym.
• 2023 – Tarcza Przyjaciela Szkoły Podstawowej nr 2 im. Marii Konopnickiej w Żyrardowie, świadcząca o jego zaangażowaniu w edukację oraz lokalną kulturę.

Każde z tych wyróżnień pokazuje nie tylko jego talent, ale również pasję do kultury i literatury, a także głębokie zaangażowanie w rozwój społeczności lokalnej i promowanie wartości artystycznych.

---

Oceń: Jerzy Paruszewski

---