Janina Kowalska (1904–1980)

---

Życiorys

Janina Kowalska, córka Henryka, uzyskała wykształcenie średnie. Była pracownicą biurową, a także podjęła nieukończone studia na Wydziale Nauk Społecznych i Ekonomicznych Wolnej Wszechnicy Polskiej. W swojej karierze zawodowej miała okazję pracować w takich instytucjach jak Biuro Techniczne Z. Otwinowskiego, Kasa Chorych M. St Warszawy oraz w Towarzystwie Asekuracyjnym Riunone Adriatica di Sicurita.

Janina Kowalska aktywnie działała w Komunistycznej Partii Polski od 1922 do 1930 roku, która na początku funkcjonowała pod nazwą Komunistyczna Partia Robotnicza Polski. Była również członkinią KPZU od 1930 do 1934 oraz KPZB od 1934 do 1935 roku. Wstąpiła do Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom. W roku 1931 brała udział w organizacji strajku towarzystw ubezpieczeniowych w Warszawie, zajmując się także agitacją oraz wydawaniem prasy.

W latach 1932-1934 przebywała w więzieniu w Lwowie, a po wyjściu na wolność powróciła do Warszawy. W okresie między 1939 a 1941 rokiem jej działalność koncentrowała się w Lwowie, gdzie współpracowała w Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom Zachodniej Ukrainy. Podczas II wojny światowej przebywała w ZSRR, starając się o przyjęcie do Wszechzwiązkowej Partii Komunistycznej (bolszewików). Wstąpiła do Związku Patriotów Polskich, w bliskiej współpracy z Wandą Wasilewską.

Od 1942 do 1944 Janina Kowalska angażowała się w działalność spółdzielczą w Uzbekistanie i na Kaukazie. Po zakończeniu wojny, od 1944 do 1948 roku, była członkinią Polskiej Partii Robotniczej, a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W ramach swoich obowiązków tworzyła struktury partii komunistycznych w miastach takich jak Radom, Katowice oraz Poznań.

W sierpniu 1944 roku kierowała Wydziałem Ogólnym Komitetu Centralnego PPR w Lublinie, a od 1 kwietnia do 30 czerwca 1945 roku pełniła funkcję I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PPR w Gdańsku. 1 maja 1945 roku zorganizowała propagandowy wiec na Targu Siennym, który od tego momentu do 1990 roku nosił nową nazwę – plac 1 Maja. Następnie kierowała referatem sprawozdawczym KC PPR, a później była instruktorem oraz starszym inspektorem w Wydziale Organizacyjnym Komitetu Centralnego PZPR. Od 1964 roku przebywała na rencie.

Życie prywatne

Janina Kowalska, przed wybuchem II wojny światowej, zdecydowała się na zawarcie małżeństwa z osobą zaangażowaną w ruch komunistyczny. Niestety, to połączenie okazało się nietrwałe, a ich związek szybko się rozpadł.

W życiu osobistym Janiny zaistniał także tragiczny element – przyszła na świat jej syn, który jednak odszedł w bardzo wczesnym dzieciństwie, co na pewno wpłynęło na jej dalsze losy i emocje.

Odznaczenia

Janina Kowalska, w trakcie swojego życia, zdobyła liczne odznaczenia, które podkreślały jej wkład w rozwój i dobro kraju. Wśród najważniejszych wyróżnień, które otrzymała, znajduje się Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski, przyznany w 1945 roku. Dodatkowo, w 1954 roku została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy II klasy, co stanowiło również ważny element jej uznania w społeczności. W 1974 roku, zasłużyła na Medal 30-lecia Polski Ludowej, co dodatkowo podkreśla jej znaczenie w historii kraju.

---

Oceń: Janina Kowalska (1904–1980)

---