Nowa Pomarańczarnia, znana także jako Nowa Oranżeria, to niezwykły budynek umiejscowiony w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Pełni ona ważną rolę w południowej części ogrodu, przy alei, która jest nazywana zarówno Drogą Wilanowską, jak i Chińską.
Warto zwrócić uwagę na unikalny charakter tej budowli, która stanowi istotny element architektury krajobrazu, harmonijnie wpisując się w otaczającą ją przyrodę.
Więcej informacji o tym pięknym miejscu można znaleźć w artykule dostępnym pod linkiem: Łazienkach Królewskich.
Opis
Pomarańczarnia, która powstała w latach 1860-1861, została zaprojektowana przez Adama Adolfa Loewe oraz Józefa Orłowskiego. Jest to drugi budynek tego typu w Łazienkach Królewskich. Aby odróżnić ją od wcześniejszej Pomarańczarni stanisławowskiej, obiekt ten zaczęto nazywać Starą Pomarańczarnią.
Centralnym elementem konstrukcyjnym jest przestronna sala o wydłużonym kształcie, przeszklona od strony południowej. Dach tej części budynku przybiera formę poprzecznej kolby, z półrozetami oraz żeliwnymi szprosami, rozciągającymi się po obu stronach. Budowla charakteryzuje się zróżnicowanymi elewacjami — w szczególności południowa część zwraca uwagę wysokimi, cienkimi kolumnami z żeliwa, które oddzielają okna.
Na południowej elewacji, która składa się z dwóch segmentów, umieszczono okna zdobione rzeźbami przedstawiającymi postacie Vertumnusa i Pomony. Dzieła te, symbolizujące Jesień i Zimę, zostały wykonane przez Leona Molatyńskiego. Murowane fragmenty frontowej ściany zwieńczają attyki, na których znajdują się płaskie wazy.
Od strony północnej do budynku przylega parterowa część, z licznymi otworami okiennymi. W tej części znajdują się wyższe człony, które ozdobione są okrągłymi płycinami, stanowiącymi tło dla kamiennych popiersi, symbolizujących Wiosnę i Lato.
Pierwotne przeznaczenie głównej sali było związane z przechowywaniem egzotycznych drzew w chłodnych miesiącach. W środku urządzono stały ogród, w którym znalazły się różnorodne rośliny, w tym tropikalne. Od 1992 roku w budynku funkcjonuje restauracja Belvedere, zarządzana przez Annę Woźniak-Starak.
Przypisy
- Magdalena Lemańska. Klasyka się nie nudzi. „Forbes”, s. 144, 02.2024 r.
- Marek Kwiatkowski, Łazienki Królewskie, Warszawa 2000 r, Wydawnictwo ATENA, ISBN 83-85894-07-1, str. 145-146.
- Władysław Tatarkiewicz, Łazienki Warszawskie, Warszawa 1957 r, Wydawnictwo Arkady, str. 140.
- Stanisław Łoza: Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954, s. 222.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie | Filtry (Warszawa) | Centrum Opatrzności Bożej | Wolumen (giełda elektroniczna) | Aeroklub WarszawskiOceń: Nowa Pomarańczarnia w Łazienkach Królewskich