Maria Boniecka

---

Życiorys

„Maria Boniecka ukończyła studia w Warszawie, gdzie w 1934 roku zdobyła wykształcenie na wydziale pedagogicznym, a tytuł magistra filozofii otrzymała w 1937. W okresie od 1928 do 1944 roku pracowała w Wydziale Oświaty i Kultury Zarządu Miejskiego Warszawy, pełniąc rolę nauczycielki dla dorosłych. W 1937 roku została nagrodzona Srebrnym Krzyżem Zasługi z uwagi na swoje działania na rzecz analfabetyzmu.

W czasie II wojny światowej Boniecka pozostała w Warszawie, angażując się w działalność konspiracyjną od 1940 roku. W 1942 roku została zaprzysiężona do Armii Krajowej. Niestety, w 1944 roku została aresztowana i uwięziona, a następnie wywieziona do obozu w Małszycach koło Łowicza, gdzie odznaczono ją Krzyżem Armii Krajowej nr 3273.

Po wojnie, w latach 1945–1948, współpracowała z rozgłośnią Polskiego Radia w Gdańsku, a w latach 1946–1949 oraz 1951–1954 z rozgłośnią Polskiego Radia w Szczecinie, gdzie prowadziła stały felieton oraz reportaże. Od 1946 roku była członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich, a w latach 1945–1947 publikowała cotygodniowe artykuły w „Gazecie Morskiej” w Gdańsku oraz „Głosie Wybrzeża” w Sopocie.

W latach 1946–1949 przepracowała jako nauczyciel języka polskiego w II Państwowym Gimnazjum Męskim przy ul. Henryka Pobożnego w Szczecinie, pełniąc jednocześnie funkcję opiekuna uczniowskiego Koła Literackiego, w którym uczestniczył między innymi Włodzimierz Odojewski.

Do 1951 roku wykładała język polski na Studium Przygotowawczym przy Politechnice Szczecińskiej. W latach 1949–1963 współpracowała z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej, organizując wykłady z historii literatury, odczyty oraz prelekcje. W 1960 roku została odznaczona Złotą Odznaką Zasłużonego Popularyzatora Wiedzy.

W okresie od 1956 do 1957 roku pełniła funkcję naczelnego redaktora tygodnika społeczno-literackiego „Ziemia i Morze”. Niestety, została usunięta z redakcji za tzw. „błędy polityczne” dotyczące sprawy węgierskiej, cenzury oraz braku konsultacji z Komitetem Wojewódzkim w kwestiach polityki redakcyjnej. W 1957 roku zainicjowano przeciwko niej proces za artykuł, który demaskował nieprawidłowości w lokalnym nauczycielstwie.

Jednocześnie Boniecka była członkiem Towarzystwa Przyjaciół Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z numerem legitymacji 248001. W 1959 roku zdobyła Nagrodę Literacką Szczecina. Pozostając bezpartyjna, w 1960 roku władze PRL skonfiskowały część jej rękopisów, a nieznane są losy takich pozycji jak: Magnolie Kwitną, Pięć córek Agaty, Nasza praca w porcie, Eli, Eli Lamma Sabactani. W 1963 roku nałożono na nią zakaz druku.

Dokumenty zgromadzone w IPN potwierdzają, że Boniecka była zarejestrowana przez SB jako figurant, co miało miejsce w ramach sprawy operacyjnego rozpracowania o kryptonimie „KULTURA”. W 1965 roku wyemigrowała do Australii, gdzie publikowała artykuły w prasie polonijnej, w tym w takich tytułach jak: „Wiadomości Polskie” (Sydney), „Tygodnik Polski” (Melbourne), „Nurt” (Sydney), „Słowo Polskie” (Adelaide), oraz „Wiadomości” i „Jutro Polski” (Londyn), a także „Nowy Świat” (Nowy Jork).

Rok później, w 1966 roku, rozpoczęła współpracę z rozgłośnią radia „Wolna Europa”. W latach 1976–1978 zaangażowała się w pracę Polskiego Komitetu Radiowego w Australii Południowej. W 1967 roku dołączyła do Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej w Nowej Południowej Walii, a od 1971 roku była członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Australii.

Upamiętnienie

W 2021 roku na terenie Cmentarza Centralnego w Szczecinie zasadzono drzewko pamięci, które stanowi hołd dla wyjątkowej postaci, jaką była Maria Boniecka.

Publikacje

Oto wybór publikacji autorstwa Marii Bonieckiej, które doskonale odzwierciedlają jej zainteresowania i wkład w dziedzinę psychologii oraz literatury. Poniżej przedstawiamy listę jej istotnych dzieł:

• Synkretyzm myślenia dorosłego analfabety (1936),
• Fantazja w rysunkach dorosłych uczniów szkół wieczorowych (1937),
• Wpływ dziedziczności psychicznej na przestępczość nieletnich (1938),
• Zmiany psychopatyczne jako motyw przestępczości nieletnich (1938),
• Nad Wielkim Zalewem (1950),
• Szklane kulki (1955),
• Domy przy szosie (1956),
• Na jarmarku odpustowym (1956),
• Księga miłości i cierpienia (1958),
• Ucieczka za druty (1975).

---

Oceń: Maria Boniecka

---